Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1996, Side 18
KYNNING Á SKÝRSLU
Mánudaginn 4.des. sl. var
haldin á vegum félags-
málaráðuneytis ráðstefna
til kynningar á skýrslu nefndar
félagsmálaráðherra um atvinnumál
fatlaðra. Frá þessari skýrslu hefur
nokkuð verið greint hér m.a. í ágætri
viðhorfsgrein eins nefndarmanna,
Kristjáns Valdimarssonar, sem einmitt
sat í nefndinni fyrir
Öryrkj abandalagið.
Það var svo
annar nefndar-
manna Guðrún
Hannesdóttir for-
stöðumaður, sem
setti ráðstefnuna
og stjórnaði henni
fram að pallborðs-
umræðum.
Hún rifjaði upp
nefndarskipunina
frá 3.nóv. 1992 en
auk hennar og
Kristjáns áttu sæti
í nefndinni: Frið-
rik Sigurðsson
framkvæmdastjóri,
formaður; Elísabet
Guttormsdóttir deildarstjóri og Sveinn
Allan Morthens framkvæmdastjóri.
Ritarar voru Gunnar Sigurðsson til
l.marz 1994 og Bjöm Amar Magn-
ússon eftir það.
Félagsmálaráðherra, Páll Péturs-
son, flutti ávarp í upphafi og kvað
skýrslu þessa ærið tilefni til ítarlegrar
umræðu. Hann kvað það meginmál
að fatlaðir ættu sem allra flestir kost
á að starfa á almennum vinnumarkaði.
Taldi og að vemdaðir vinnustaðir ættu
ekki að vera sem varanlegt úrræði,
heldur áfangi á leið í almenna vinnu.
Ráðherra lagði áherzlu á að aðilar
vinnumarkaðarins kæmu myndarlega
að atvinnumálum fatlaðra og tryggðu
kjörþeirraumleið. Hann sagði öllum
ljóst, að mjög margt hefði áunnizt á
liðnum árum, þó vissulega mætti
margt betur gera og á öðru þyrfti
úrlausn að fást sem fyrst. Lagði
áherzlu á dreifingu fjármuna til
málaflokksins með jöfnun að leiðar-
ljósi. Kostnaðarvitund væri nauðsyn-
leg í málaflokknum og þar þyrftu
stjórnun og fjárhagsleg ábyrgð að fara
saman. Hann færði nefndinni þakkir
fyrir gott starf.
Nefndarformaðurinn, Friðrik
Sigurðsson, fór svo yfir starf og
áfangaskýrslur sem og tillögur
nefndarinnar. Minnti í upphafi á að á
starfstíma nefndarinnar hefðu setið
fjórir ráðherrar í félagsmálaráðuneyt-
inu. Ljóst væri og að atvinnuleysið
hefði sett sitt mark á alla vinnu, því
auðvitað færu áherzlur í þessum
rnálum nokkuð eftir atvinnuástandi
hvers tíma. Hann kvað áfangaskýrsl-
ur hafa verið sendar út og eftir ábend-
ingum kallað og kvað margar og
gagnlegar hafa fram komið. I fyrri
áfangaskýrslu voru þessir megin-
kaflar: Almenn stefnumótun;
Atvinna og menntun, hæfing/end-
urhæfing; Vinnumiðlun, vinnumat/
starfsráðgjöf; Viðhorf til fatlaðra á
vinnumarkaði; Tengsl atvinnu og
bóta; Sértæk úrræði. Fórnokkuðútí
einstaka þætti, en snéri sér svo að
síðari áfangaskýrslunni: Skilgrein-
ingar á sérúrræðum í atvinnumálum
fatlaðra. Rétt til að gefa lesendum
einhverja hugmynd:
1. Hæfing/starfshæfing: Tímabundið
úrræði sem stuðlar að því með
kerfisbundinni þjálfun að gera
einstaklinginn hæfari m.a. til
atvinnuþátttöku.
2. Iðja: Úrræði fyrir fólk með litla
vinnugetu. Úrræðið er fólgið í
félagsþjálfun og einföldum vinnu-
verkefnum.
3. Vernduð vinna: Markmið vemd-
aðrar vinnu er að skapa störf við
hæfi fatlaðra til lengri eða skemmri
tíma.
4. Vinna á almennum vinnumarkaði:
Uppbygging sérúrræða í atvinnu-
málum fatlaðra má ekki draga úr
þeirri áherzlu að
almennur vinnu-
markaður taki við
langstærstum hluta
fatlaðra til starfa
hér eftir sem hing-
að til.
Síðan er minnt
á hina ýmsu
hjálparmöguleika
þar s.s. verndaða
vinnuaðstöðu,
verkstjórn, lið-
veizlu, starfsþjálf-
un og svo að lokum
minnt á reglugerð
um öryrkjavinnu.
Yfir þessa þætti
alla er svo vel farið
í skýrslunni og reynt að skilja á milli
úrræða og hvað hverju fylgir. Að
lokum fór Friðrik vandlega yfir hinar
15 tillögur nefndarinnar þar sem
kennir margra mætra grasa, ef gróa
mættu í friði.
Tillögumar eru um að félagsmála-
ráðherra skipi samninganefnd sem
semji um laun, réttindi og skyldur
starfsmanna í verndaðri vinnu, svæð-
isbundnar vinnumiðlanir sveitar-
félaga verði stofnaðar, samráðsnefnd
ráðuneyta verði skipuð, rannsókna- og
tilraunasjóði í atvinnumálum fatlaðra
verði komið á, samið við rikisfyrir-
tæki um að ráða ákveðið hlutfall
starfsmanna úr röðum fatlaðra,
Framkvæmdasjóður fatlaðra veiti
árlega ákveðinni upphæð til breytinga
á vinnustöðum, að komið verði á
starfsþjálfun og liðveizlu smbr. lög
um málefni fatlaðra, að náms- og
starfsráðgjöf verði efld, að þjónusta
við fatlaða nemendur verði í sem
beztu samræmi og samfellu, að skólar
geti boðið fötluðum nemendum
starfsþjálfun í fyrirtækjum, tölvu-
18