Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1996, Qupperneq 50

• I B RENNIDEPLI
Nýtt ár færir ný verkefni með
sér, ný baráttumál kalla á
nýjar áherzlur, en meginmál
eftir sem áður að reyna að vinna sem
allra bezt úr þeim málum sem óleyst
eru eða hafa ekki unnizt sem skyldi.
I raun er þar af alltof mörgu að taka
frá varnarbaráttu liðinna ára. Sú
varnarbarátta hefur sett sitt ótvíræða
mark á allt starf Öryrkjabandalags
Islands á liðnum árum, þó fyrst hafi
kastað tólfunum við fjárlagagerðina
fyrir þetta ár. Þau áform sem uppi
voru í frumvarpi til fjárlaga fyrir þetta
ár voru í raun svo furðulega bíræfin
árás á lífskjör lífeyrisþega, að fáir
vildu trúa að fram næðu að ganga.
Vissulega urðu þau áforrn ekki öll eða
að öllu leyti að virkileika í fjárlögum
þessa árs, en af alltof miklu neikvæðu
er engu að síður að taka.
Fjárlagafrumvarpið gerði m.a.s.
ráð fyrir því að jafnvel mætti hugsa
sér að bætur stæðu með öllu í stað
þrátt fyrir almenna launahækkun í
landinu um áramótin. Launþega-
hreyfingin kom þar vissulega vel að
verki og skal eiga þökk fyrir það. Hitt
er svo staðreynd að í stað krónu-
töluhækkunar nú sem og á liðnu ári
upp á alls 6400 kr. til þeirra sem eru á
sama tekjustigi og öryrkjar, þá vantaði
bæði nú sem þá um þriðjung upp á að
skilað væri yfir í bótakerfið. Það
munar nefnilega um rúmar 2000 kr. í
launaumslag lífeyrisþegans og auk
heldur er hér um beina vanefnd að
ræða, láglaunasamningur skilaði sér
ekki til þess láglaunahóps sem í svo
mörgu á hvað erfiðastar aðstæður á
landi hér. Við þessu verður að bregð-
ast, þó ekki sé auðvelt um vik, þegar
óbilgimin ræður ríkjum og þar er við
að eiga það vald sem æðst er alls -
stjórnvaldið sjálft.
að undraði okkur mjög sem
stóðum í því að koma sjón-
armiðum öryrkja og aldraðra á fram-
færi og verja sem við máttum einstök
kjaraatriði, hversu langt var seilzt í
hugmyndum um skerðingu þessa og
hins, allt yfir í það að ekki skyldu
greiddar út bætur trygginganna sem
væru undir 600 kr. á mánuði; þ.e.
mönnum datt í alvöru í hug að taka
7000 kr. af lífeyrisþega á ári, sem hann
eða hún átti ótvíræðan rétt til.
Sem betur fór fyrir alla var horfið
frá þessu heimskulega ráði. En það
var ekki frá öllu miður gáfulegu horfið
við endanlega afgreiðslu. Ærið verk
mun það verða að berjast sem bezt
gegn þessum ókjörum og gagn að
samstarf við þá sem aflið eiga til
aðgerða, launþegahreyfinguna í
landinu, verði sem allra bezt svo unnt
megi reynast einhverju að hnekkja.
Enn skulu þau ákvæði áréttuð sem
erfiðust munu reynast okkar fólki og
það sem við óttumst alveg sérstaklega
að sé aðeins upphaf að öðru og verra.
Frá og með 1. sept. á þessu ári er
ætlunin að fjármagnstekjur skerði
bætur almannatrygginga, þó ekki
nema að hálfu þ.e. 50% fjármagns-
tekna skulu til skerðingar koma. Það
undarlegasta í allri þessari gjörð er
það, að enn hefur engin löggjöf um
meðferð fjármagnstekna í skattalegu
tilliti litið dagsins ljós, þó það sé sagt
að til standi. Það er í raun furðulegt
að áður en frá því er gengið, að raun-
verulegir fjármagnseigendur axli sínar
byrðar, þá sé lífeyrisþegum einum
gert að greiða af fjármagnstekjum
sínum með þessum hætti - með
skerðingu bóta - og svo auðvitað í
ofanálag greiða af þeim skatt þegar
og ef sú löggjöf nær fram að ganga.
Enn skal vonað að stjómvöld láti
af þessari harkalegu aðgerð, láti líf-
eyrisþega ekki gjalda þess svo frek-
lega, ef svo vildi nú til að þeim hefði
tekizt að öngla saman einhverju lítil-
ræði, þannig að það í tvöföldum mæli
komi þeim í koll.
Hækkun skerðingar vegna tekna
úr 25% í 30% hjá ellilífeyris-
þegum og þar með þeim öryrkjum er
þeim aldri hafa náð er eitt bjargráðið
og bærilega mun það við marga koma
og skila sér í umtalsverðri lækkun
bótagreiðslna til þeirra sem einhverjar
vinnutekjur hafa. Þetta snjallræði
flaug mönnum í hug á desember-
dögum, átti reyndar að vera hækkun
upp á 35% en 30% lokaniðurstaðan.
Ritstjóra minnir endilega, að mönnum
hafi þótt vel í lagt hjá fyrrum heil-
brigðisráðherra hvað tekjutengingu
varðaði, en þeim sömu sýnilega snúizt
hugursíðan. Og svo er það bótaskerð-
ingin vegna áætlaðra tekna þeim til
handa sem hafa ekki “sinnt þeirri laga-
skyldu að greiða í lífeyrissjóð”. Þetta
verður nú erfitt í framkvæmd og hætt
við að margt verði að skoða, ef öllu
réttlæti á að vera fullnægt. A.m.k. vit-
um við að hvað öryrkja snertir munu
mörg álitamál upp koma varðandi
möguleika þeirra á lífeyrissjóðs-
50