Ljósmæðrablaðið - des. 2020, Blaðsíða 54

54
vaktir eða þreytt eftir vaktir... Þetta var rosalega
góð ákvörðun fyrir mig.
Tækifæri til að læra
Margar ljósmæðurnar voru enn að kljást við af-
leiðingar atviksins og þess að hætta að vinna við
fæðingar en sumar þeirra lýstu því hvernig þær
hefðu þrátt fyrir allt lært nýja hluti og væru sterk-
ari á eftir. Þær lögðu hins vegar mikla áherslu á að
stuðningurinn hefði verið þeim nauðsynlegur til
þess að vinna úr atvikinu og því að hætta að starfa
við fæðingar svo þær hefðu getað litið á það sem
tækifæri til að vaxa og dafna. Stuðningurinn gat
bæði komið frá ljósmæðrum sem voru fyrrverandi
vinnufélagar, í formi þess að fá að ræða um líðan
sína við þær, sýna þeim hluttekningu eða formleg-
ur stuðningur, til dæmis frá sálfræðingi eða presti.
Þær töluðu um að sleppa reiðinni og að fyrirgefa
hefði verið lykilþáttur í því að nota upplifunina
til þess að eflast og dafna. Ein þeirra lýsti þessu
svona:
Ég vona bara að þær sem lenda í svona lög-
uðu hverfi ekki frá starfinu sem maður elskar
og fólk fái bara þann stuðning sem það þarf
og maður verði bara þroskaðri manneskja á
eftir, það er það sem mér finnst þetta hafa
gert mér... Mér finnst ég reyna að nota alla
hluti, sama hversu slæmir sem þeir eru til að
læra af þeim og vaxa... Mér finnst ég hafa lært
alveg ótrúlega mikið af þessu.
Aðstæður og fyrri reynsla spilar
inn í upplifunina
Ljósmæðurnar sögðu frá því hvernig aðstæður,
andleg og líkamleg líðan þeirra utan vinnu og fyrri
reynsla hefði haft áhrif á upplifun þeirra og áhrif á
hversu vel þær væru búnar undir áföll í starfi. Ein
ljósmóðir lýsti þessu á þennan hátt:
Ég veit ekki hvort ég á að kalla þetta burnout
í kjölfarið á þessu atviki, burnout að því leyti
að starfið varð mér ofviða, aðallega andlega
en kannski var þetta ekki beint það sem mað-
ur kallar burnout út af of miklu vinnuálagi,
heldur meira bara út af andlegu álagi sem var
afleiðing þessa áfalls auk annarra þátta. Ég
meina það voru ýmis atvik í mínu lífi líka sem
voru rosalega erfið og rosaleg áföll í mínu lífi
og svo bara gerist þetta atvik og þetta í raun
og veru bara bugaði mig.
Endalaust álag í vinnu fer illa með
mann
Allar ljósmæðurnar ræddu mikið um álag á vinnu-
stað og áhrif þess sem þær tengdu því að hafa
tekið ákvörðun að hætta eftir alvarlegt atvik í starfi.
Ljósmæðrum sem tóku þátt í rannsókninni var tíð-
rætt um mikla vaktabyrði, erfiðar starfsaðstæður,
ófullnægjandi mönnun og að samskipti við skjól-
stæðinga og samstarfsfólk gætu verið krefjandi. Ein
ljósmóðirin lýsti álaginu og áhrifum þess svona:
Þú verður bara að halda áfram... og alltaf brosið
uppi, alveg sama hvað þú varst að gera... maður
gerir þetta bara, þú átt engan annan séns, það er
fólk sem þarf á þér að halda... maður setur bara
alltaf upp grímuna og heldur áfram. En svo gerist
eitthvað alvarlegt og þú bara getur ekki meira.
Allar ljósmæðurnar töluðu um hvaða áhrif álagið
hefði á þær en þar gat verið um bæði andleg og lík-
amleg áhrif að ræða. Þessu var til dæmis lýst svona:
Ég var bara svona búin á því. Ég sef ekkert, ég
er bara ógeðslega dofin.
Þetta var bara „my reaction“, ég bara hrundi.
Ég var oft mjög þreytt og leið.
Það er bara svo rosalega mikið álag sem fylgir
þessari vinnu.
Áfallið og áhrifin þegar frá líður
Allar ljósmæðurnar voru sammála um að þessi lífs-
reynsla myndi búa með þeim til framtíðar. Undir
sjöunda og síðasta þemanu voru greind þrjú undir-
þemu, viðbrögð samfélagsins, áhrif áfallsins þegar
frá líður og lífið heldur áfram. Fyrsta undirþemað
var viðbrögð samfélagsins en þátttakendur nefndu
áhyggjur sínar af viðbrögðum samstarfsfólks,
mögulegri og/eða raunverulegri fjölmiðlaumfjöllun
og þá upplifun að standa einar í áfallinu. Þær voru
hræddar um áfellisdóma samstarfsfólks og fjölmiðla
og upplifðu sig varnarlausar. Ein þeirra sem lýsti
því hversu hrædd hún var við fjölmiðlaumfjöllun og
áfellisdóma samstarfsfólks:
Ég var einhvern veginn ein í þessu áfalli. Þetta
er slys sem verður... slys í þessu fagi verða bara