Ljósmæðrablaðið - des. 2020, Blaðsíða 63

63
oft eru lífsstílstengdir en hægt er að lágmarka
áhrif þeirra með hvíld frá vinnu og minna áreiti.
Komi konur hvíldar inn í fæðingu vegnar þeim
betur og líðan þeirra er betri. Til þess að styðja
við þetta mælti félagið með því að konur fengju
svokallað meðgönguorlof. Þá myndi fæðingar-
orlof móður hefjast við 36 vikna meðgöngu, líkt
og þekkist í Danmörku og Noregi, svo ekki þurfi
að koma til veikindaleyfis í lok meðgöngu. Með-
gönguorlofsbætur þessar yrðu aðskildar þeim
6 mánuðum sem mæður fá í fæðingarorlof eftir
fæðingu barnsins. Þessi liður var aðeins ræddur
í velferðarnefndinni og möguleikann á að koma
þessu inn í gegnum kjarasamninga.
Að lokum var minnst á hve þjóðhagslega
hagkvæmt það er að styðja við brjóstagjöf og
að fæðingarorlof ætti að vera í samræmi við
leiðbeiningar Alþjóðaheilbrigðismálastofn-
unarinnar (WHO) og Embætti landlæknis um
brjóstagjöf. Brjóstagjöf er mikil skuldbinding
og henni getur fylgt álag sem samræmist illa
fullri vinnu. Því er ekki samræmi í því að hvetja
til 6 mánaða brjóstagjafar eingöngu og brjósta-
gjafar í a.m.k. ár samhliða fastri fæðu og að
móðir byrji að vinna eftir 6 eða 7 mánuði. Töl-
ur sýna að 85% mæðra taka 6 mánaða orlof í
núverandi kerfi og 75% þeirra dreifa orlofinu, í
flestum tilvikum á 12 mánuði. Það hefur áhrif á
lífeyrisgreiðslur kvenna og ráðstöfunartekjur að
vera ekki með fullar tekjur í heilt ár.
Sveigjanleiki og hvati í fyrirrúmi
Svo virðist sem mæður vilji frekar taka lengra or-
lof en feður, en um þriðjungur feðra hefur ekki
nýtt fullan sjálfstæðan rétt sinn til orlofs síðustu
ár. Líklegasta skýringin á því er tekjuskerðing
heimilisins. Mikil aukning hefur átt sér stað á
þátttöku feðra í uppeldi barna sinna síðustu ár.
Til þess að vinna að auknu jafnrétti þarf að skapa
hvata fyrir feður að taka meiri þátt inni á heimilinu
án þess að það komi niður á tekjum mæðra. Það
er stórt verkefni sem verður ekki leyst með einu
frumvarpi.