Ljósmæðrablaðið - des. 2020, Síða 67

67
„Já, ég staldraði alveg aðeins við það og velti
því fyrir mér en á endanum ákvað ég bara að
prófa og fannst það virka vel. Það sem ég er fyrst
og fremst að skoða eru sögurnar af ljósmæðrun-
um og þessir sameiginlegu þræðir í þeim þó að
auðvitað séu margar konur á bak við sögurnar
sem voru allar sínar eigin manneskjur“. Kristín
Svava geymir glósurnar úr vinnuferlinu og finnst
ágætt að vita af því að hún geti rakið hverja ein-
ustu ljóðlínu í bókinni til ljósmóðurinnar sem við
á. Einnig eru nöfn ljósmæðranna sem koma við
sögu birt aftast í bókinni. „Að finna rétta jafnvæg-
ið á milli samstöðunnar og sérstöðunnar er lík-
lega eitt af þessum eilífðarverkefnum sem aldrei
klárast“, segir Kristín.
En er hægt að ná utan um söguna með öðrum
hætti sem ljóðskáld en fræðimaður? „Fram að
þessu hef ég haldið þessu tvennu frekar aðskildu,
og fundist það bara ágætt, þannig að þetta er ný
upplifun fyrir mig. Ég hef alltaf séð ljóðið fyrir mér
sem eitthvað hrárra þar sem maður þarf ekki að
fara eftir neinum reglum og getur bara gert það
sem manni sýnist. Þess vegna var ég pínu hikandi
að blanda þessu saman en svo fannst mér bara
spennandi að prófa að nota ljóðlistarverkfæri til
að gera eitthvað sem ég myndi ekki gera á sama
hátt í fræðunum. En ef maður vill tengja þetta við
fræðin þá væri líklega nær lagi að tengja þetta
við þjóðfræði sem gengur einmitt mikið út á að
skoða sögur. En já, mér finnst eins og ljóðið hafi
algjörlega virkað í þessu tilviki til þess að gera
eitthvað annað en fræðin geta gert. Maður not-
ar tungumálið öðruvísi í ljóðlist en í sagnfræði,
allavega hefðbundinni sagnfræði, maður getur
skoðað tungumálið og virkni þess með því að
sprengja það allt í sundur og snúa því á haus án
þess að hafa of miklar áhyggjur af rökfestu og
samhengi. Á endanum var þetta mjög skemmti-
legt verkefni, aðallega af því að ég elska þessar
bækur svo mikið og verkefnið stýrðist auðvitað
aðallega út frá þeim“.
Við Kristín Svava kveðjumst á þessum hug-
leiðingum um skáldskapinn. Það er óhætt að
mæla með Hetjusögum, ekki síst fyrir lesend-
ur Ljósmæðrablaðsins. Ef sögurnar í Íslenskum
ljósmæðrum eru eins og að taka töflu af þessum
horfna heimi þá eru ljóðin í Hetjusögum eins og
að fá hann beint í æð. Frábær bók sem fangar
svo vel hörkuna og blíðuna, ánægjuna og erf-
iðleikana, einlægnina og íroníuna. Við þökkum
Kristínu Svövu fyrir að bjarga okkar konum upp
úr fönninni:
fennir í flestra spor
sagnir máðar
af spjöldum minninganna
þessar línur aðeins tilraun
til að bjarga fáeinum
merkiskonum
úr fönninni
mæður lífs og ljóss
báru ljós í bæina
blessuðu yfir vöggu barnanna
klæddu sig úr fötunum
til að gefa konunum
göfug þjónusta við lífið
heilög þjónusta við lífið og höfund þess
um nafnlausa minningu þeirra leikur fögur birta