Studia Islandica - 01.06.1963, Page 44

42
að ætla, að sögnin um Fróða sé Adonissögnin í norræn-
um búningi. Eðlilegasta skýringin er sú, að sögur þessar
hafi verið sagðar til skýringar á hátíðahöldum, sem í
fyrndinni tíðkuðust á mjög stóru svæði, langt austan úr
Asíu og vestur fyrir Eystrasalt.
Það skiptir ekki miklu máli, hvort slíkar venjur eru
tengdar við guði eða goðkynjaða konunga. Þegar
Babyloníumenn héldu árlega sorgarhátíð sína, er guðinn
Tamuz hvarf til undirheima, var mynd hans þvegin,
smurð dýrum smyrslum og færð í hátíðaskrúða. Meira
að segja var hinn dauði Tamuz hafður til sýnis í þrjá
daga. En er konungur dó, var hann syrgður með svipuðum
hátíðahöldum og hinn horfni Tamuz.1
Óneitanlega benda sagnirnar um Skjöld og Fróða til
þess, að upphaflega hafi Danir litið á konunga sína sem
guðlegar verur, sem þeir tignuðu til árs og friðar. En
konungahelgin virðist hafa horfið miklu fyrr í Danmörku
en Svíþjóð. Hinir síðari Skjöldungar voru eftir sögn-
unum að dæma í fyrsta lagi herkonungar, en ekki miðl-
endur friðar og árs. Ef til vill er hægt að rekja þessa
þróun til breytts helgihalds. Síðar í þessari ritgerð verður
reynt að sýna fram á, að Óðinn og Týr, guðir hernaðar-
ins, héldu fyrr innreið sína í Danmörk en Svíþjóð, og
dýrkun þeirra stóð föstum fótum meðal Dana, meðan
Svíar blótuðu enn mest hin fornu árgoð sín.
Þá víkur sögunni aftur til Ynglinga. Nafnið Ynglingar
hefur verið rakið allt aftur til daga Tacitusar. En hann
segir, að Germanar þeir, sem næstir búa úthafinu, séu
kallaðir Ingaevones. Pliníus nefnir einnig þennan þjóð-
flokk og kallar hann Ingvaeones, og stendur sú orðmynd
nær norræna nafninu Yngvi. 1 Bjólfskviðu er danskur
konungur kallaður eodor Ingwina eða fréa Ingwina, sem
hvort tveggja merkir drottin Ingvina. Tacitus getur þess,
að Ingaevones kenni sig við forföður sinn, en nefnir ekki
1 Petersen, bls 169.