Studia Islandica - 01.06.1970, Blaðsíða 65
63
flytur oftast ræður. Er við búið, að slíkur stíll verði næsta
þreytandi til lengdar og því litt vænlegur til þess árangurs,
sem honum er ætlaður.
Annað einkenni á stíl Marmara er hátíðleiki og sundur-
gerð; t. a. m. slík tilsvör:
Gómur minn er vanari sætari krásum en þar bjóðast
(39); Og ef guð er ekki orðinn þreyttur á að vera vinur
hinna snauðu - þá hefi ég lyft honum upp í guðs arma
(75).
Eftirtektarvert er, að það er nær eingöngu Róbert, eftir-
lætispersóna höfundar, sem talar í þessum tóni, en þess ber
að gæta, að Róbert talar — að undanskildum eftirleiknum -
mun meira en allar hinar persónurnar til samans.
Að þessu stuðla einnig misjafnlega smekkvísar myndir
og líkingar:
Sérðu ekki að veggirnir blikna fyrir hræsni þinni?
(52); En snemma i lífi mínu barði eymd mannlífsins
að dyrum minum . .. Ég snart klæðafeld eymdarinn-
ar og brendi fingur mína að eilífu (56—57); ... ég
örvaði John Wood til að tæma bikar dauðans í botn
(75);... og hann teygði hönd sína út eftir bikar eilífr-
ar hvíldar, en armur hans var ekki nógu styrkur, og þér
vilduð ekki halda bikamum að vömm hans (81);
Reynið einu sinni, herrar mínir, að draga fortjald
hræsninnar frá dyrum réttvísinnar (81-82); Hvað
lífið á til beiskan kaleik. Jafnvel bezti vinur manns er
neyddur til að rétta hann að manni (108); Hér stend
ég undir fallbeinum hitageislum vitfirringarinnar
(109).
Þó að stíllinn geti tæplega talizt ljóðrænn eða rómantísk-
ur, er hann fullur af spakmælum, sem vafalaust eiga að sýna
gáfur og háþróaða samræðulist söguhetjunnar. Mörg tjá þau
þó gamalkunnar hugmyndir, og stundum virðist höfundur
hafa látið undir höfuð leggjast að hugsa þau til enda, eins
og t. a.m.: