Studia Islandica - 01.06.1970, Side 71

69
að blöðunum - talað um réttsýni þeirra og hleypidómaleysi
(155-156). Þá breytingu má tvimælalaust rekja til vaxandi
beizkju höfundar vegna ósanngjarnrar blaðagagnrýni, sem
hann taldi sig hafa orðið fyrir.1 Af sömu rótum er það
runnið, að í stað ræðumannanna Gears og Carsons í eldri
gerð, kemur nú fram prófessor í bókmenntasögu, sem lætur
viðeigandi öfugmæli falla um sína stétt.
f athugasemdum þeim, sem Kamban hefur skrifað á ann-
að eintakið og áður er getið, segir, að þessi endurskoðaða
gerð Marmara sé aðeins tilraun, sem hann sé nú fallinn frá.
Hafi hann í hyggju að umrita leikritið einu sinni enn, ef tími
gefist til. Eigi það að vera eins og upprunalega í f jórum þátt-
um með eftirleik, en allt nokkru styttra. Takist sér ekki að
ljúka fyrirhugaðri gerð, eigi upprunalega gerðin ein rétt
á sér.
f greininni En kulturværdi i fare ræðir Kamban um þá
hættu, sem hann telur steðja að danskri leikritun.2 Víkur
hann þar að Marmara:
Jeg kom en sviptur fra Paris. Mellem Frihedsstotten
og Gefion sá jeg hos en af byens storste boghandlere
et af mine egne skuespil udstillet, Marmor. Sidste ned-
sættelse. Pris 1918: kr. 6.75. Nu: kr. 0.75. Det er hárdt
at skulle kobe sin egen bog for sá billig en penge. Men
jeg bed det i mig og begyndte at blade i den nydelige
forsteudgave.3
Þessi orð sýna betur en nokkuð annað, hvaða viðtökur
Marmari fékk i Danmörku, og þau sýna einnig, að Kamban
1 Sjá viðtal við Kamban í Berlingske Tidende 16. 12. 1936 undir
fyrirsögninni Gudmundur Kamban kalder Dr. Göbbels’ Kritiker-Forbud
en Bedrift. Einnig greinarnar H. C. Andersen og Island, Kvalitetsmen-
nesket, 76-77, og En kulturværdi i fare, s. st., 131—135. Og benda má á,
að i leikriti sínu Grandezza, 1941, tekur Kamban fyrir óheiðarlega blaða-
mennsku.
2 Greinin mun vera frá 1941 og birtist í greinasafninu Kvalitets-
mennesket.
3 Kvalitetsmennesket, 133.