Studia Islandica - 01.06.1970, Blaðsíða 79
77
úr The Ballad of Reading gaol eftir Oscar Wilde, sem Kamb-
an þýddi á þessa leið:
Hver banar því, sem bezt hann ann,
því beri enginn mót.
Eins vopn er napurt augnaráð,
en annars fögur hót.
Það vopn, sem gungan kýs, er koss,
en kempan tekur spjót.1
En þjóðfélagið sér aðeins glæp í einum þessara verknaða.
í Marmara segir Róbert Belford, að glæpur sé „enginn
siðferðislegur mælikvarði á manngildið,“ 2 og i eftirspili Vor
morðingja er einn fjárhættuspilaranna látinn segja nákvæm-
lega sömu orðin (8). Allt er leikritið Vér morðingjar út-
færsla á þessum orðmn, og svo nálægur er Róbert Belford
í verkinu, að hann á sér þar tilveru, — Norma minnist á hann
(101). 1 sporum Emests hefðu allir getað orðið morðingjar;
glæpur hans er ekki hryllilegur. „Ef nokkurt morð er hrylli-
legt, þá er það morð sem er framið með köldu blóði, morð
sem engar ástríður geta afsakað, af því að engar ástríður
leiða til þess - morð ríldsins", segir í eftirspilinu (14-15).
Með leikritinu vill Kamban uppræta hina rótgrónu skoð-
un um hinn fædda glæpamann - um glæpamanngerðina:
Stykket med dets Titel, der springer direkte ud af Vær-
kets Aand, er en Protest mod den kriminologiske Op-
fattelse af Morderen. „Vi Mordere“ er ikke noget an-
klagende Raab, der egner sig til en Filmplakat, men et
resigneret ironisk Smil inden for Fængslernes Sten-
kister. Bagved Ernest Mc Intyres Handling staar
Hundeder af Mænd og Kvinder, som ikke i hojere Grad
end han nærmer sig „Forbrydertypen“ - et indbildt
Begreb — som ikke er mere „samfundsfarlige“ end han,
1 Sjá Iðurmi 1929, 219, en þar er aðeins þetta eina erindi. Sennilega
hefur Kamban ekki þýtt meira af kvæðinu.
2 Marmari, 36.