Saga


Saga - 2012, Qupperneq 38

Saga - 2012, Qupperneq 38
mótin 1900. Hún skýrir gagnsemi hugtaksins radicalism með því hversu óljóst það sé: „Óræðni hugtaksins er lýsandi fyrir þann skort á kennisetningu og föstum skorðum í menningar-, hugmynda- og félagslífi áranna undir aldarlok 19. aldar.“6 Hún vísar þar í fljótandi og fjölþætt eðli vinstrisinnaðra hreyfinga á árunum fyrir fyrri heims - styrjöld þar sem skilin á milli ólíkra en oft tengdra hugmyndastefna á borð við sósíalisma, anarkisma, þjóðfrelsishreyfinga og kven frelsis voru oft og tíðum óljós eða jafnvel ekki til staðar. Það á einnig við um vesturíslenska róttæklinga. Með þónokkurri einföldun má segja að sagnritun um íslenska vesturfara skiptist í tvennt: Annars vegar hafa vesturfarar verið skoðaðir sem útflytjendur frá Íslandi og hins vegar sem innflytjend- ur í N-Ameríku. Skilin eru auðvitað sjaldnast svo skýr, en skipting- in er engu að síður nokkuð ljós. Til fyrrnefndrar sagnritunar teljast t.d. ýmsar lýðfræðilegar rannsóknir á vesturförum og vesturferðum og rit — gjarnan heimildaútgáfur — sem skoða sérstaklega tengsl vesturfara við Ísland.7 Síðarnefnda hefðin einkenndist lengi vel af því sem kanadísku sagnfræðingarnir Gerald Friesen og Royden Loewen kalla „filiopíetisma“, þar sem afkomendur innflytjenda skrifa einhvers konar lofgjörðir um forfeður sína eða „frændfólk“ (í þeim skilningi að allir Íslendingar séu tengdir fjölskylduböndum, vilhelm vilhelmsson36 leita að rót vandans og rífa hana upp og var fyrst notað í pólitískum skilningi undir lok 18. aldar. Sjá Arthur E. Bestor Jr., „The Evolution of the Socialist Vocabulary“, Journal of the History of Ideas 9:3 (1948), bls. 261–262; Raymond Williams, Keywords. A Vocabulary of Culture and Society (London: Fontana 1976), bls. 209–211. 6 Ilham Khuri-Makdisi, The Eastern Mediterranean and the Making of Global Radicalism 1860–1914 (Berkeley: University of California Press 2010), bls. 1–34. Bein tilvitnun á bls. 3. „The vagueness of the term itself captures the lack of orthodoxy and rigid boundaries that was a key characteristic of the fin de siècle, whether intellectually, culturally, or socially.“ 7 Sjá t.d. Júníus H. Kristinsson, Vesturfaraskrá 1870-1914 (Reykjavík: Sagnfræði - stofnun Háskóla Íslands 1983); Ólöf Garðarsdóttir, „Tengsl þéttbýlismyndun- ar og Vesturheimsferða frá Íslandi. Lýðfræðileg sérkenni fólksflutninga frá Seyðisfirði 1870–1910“, Saga XXXVI (1998), bls. 153–184; Helgi Skúli Kjart ans - son og Steinþór Heiðarsson, Framtíð handan hafs. Vesturfarir frá Íslandi 1870– 1914. Sagnfræðirannsóknir — Studia Historica 17. Ritstj. Gunnar Karlsson (Reykjavík: Sagnfræðistofnun Háskóla Íslands 2003); Bréf Vestur-Íslendinga I–II. Böðvar Guðmundsson tók saman (Reykjavík: Mál og menning 2001– 2002). Saga haust 2012_Saga haust 2004 - NOTA 27.11.2012 10:46 Page 36
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212

x

Saga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Saga
https://timarit.is/publication/775

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.