Saga - 2015, Qupperneq 151

henni sýnilegan búning á heimskorti sínu, eins og rakið er í ritgerðinni (bls.
101–102).
Auðvelt er að sjá Arngrím Jónsson að einhverju leyti sem sporgöngu-
mann olausar Magnusar eða íslenska hliðstæðu hans. Munurinn er þó sá að
Arngrímur ílentist ekki erlendis og hann var liðsmaður lútersku kirkjunnar
en ekki andstæðingur. en eins og olaus Magnus miðar hann rit sín við
erlendan viðtökuhóp. Samhengið í viðleitni Arngríms Jónssonar til að rétta
stöðu Íslands út á við kemur skýrt fram í ritgerðinni og töluvert nýnæmi er
í umfjöllun um áhrif rita hans erlendis. Þá bendir doktorsefni á samhengi í
umfjöllun kaupmannsins Gories Peerse um Ísland. Hún sé í anda lýsingar á
jaðarþjóðum (t.d. hjá Andrew Borde fyrr á 16. öldinni). Áhugavert hefði
verið að gera rækilegri grein fyrir forsendum Peerses í ljósi þess að lýsing
hans hafði mikil áhrif á yngri rit, t.d. eftir Blefken og La Martinière.
vI
Hér er á ferð ritgerð sem opnar á nýtt samhengi til að skilja og greina erlend
rit um Ísland og Grænland. Doktorsefni hefur leitað víða fanga til að greina
þessa texta í nýju samhengi en trúlega munu þeir sem feta í fótspor hans
vilja ganga ennþá lengra í að afbyggja eldri hugsun um þessi rit. Rann -
sóknin er metnaðarfull og heimildagrunnurinn umfangsmikill. við þessa
rannsókn hefur skapast skilningur á ímyndum Íslands og Grænlands sem
ekki var áður til staðar og er til marks um viðmiðaskipti í rannsóknum á
slíkum textum. við lestur verksins vöknuðu ýmsar spurningar og í því máli
sem hér fór á undan var tæpt á hluta þeirra. Það er eðli góðra sagnfræði -
rannsókna að þær draga ekki einungis fram nýjan sannleik heldur einnig
óleyst álitamál og vísa auk þess veginn til frekari athugana. Ástæða er til að
óska doktorsefni til hamingju með verkið.
hrefna róbertsdóttir
Fyrir skömmu var frétt á vef Ríkisútvarpsins með fyrirsögninni „Crow
brotnaði niður á Íslandi“ en ástralski kvikmyndaleikarinn Russel Crow var
þá staddur á Íslandi við tökur á stórmyndinni Nóa. var dvölin hér á landi
leikaranum mikil þolraun, m.a. vegna kulda og einangrunar sem hann líkti
við pyntingar. Svipað var haft eftir emmu Watson samleikara hans, sem
lýsti Íslandi eins og fjarstæðukenndum stað sem helst líktist annarri plánetu.
(Sjá RÚv vefur: http://ruv.is/frett/crowe-brotnadi-nidur-a-islandi. Crowe
brotn aði niður á Íslandi. Fyrst birt 23. mars 2014).
andmæli 149