Saga - 2015, Blaðsíða 188
er rétt ár, og hins vegar 1964. Svona villu hefði átt að leiðrétta í yfirlestri.
Samskonar setningar um dánarár arkitektanna er að finna í nær öllum köfl-
unum um þá og skapar það sumstaðar tvítekningu sem er óþörf í svo stuttum
texta. ekki er vísað til heimilda í þessum köflum, eins og eðlilegt hefði verið,
en líkast til eru þeir unnir upp úr ágætu Arkitektatali sem út kom árið 1997.
ekki er hægt að fjalla um þessa bók án þess að víkja að hönnun hennar.
Bókin vekur strax eftirtekt í fagurgulri kápu með strigaáferð sem á er
prentuð fínleg teikning af Hallgrímskirkju, bæði þeirri sem nú rís yfir borg-
inni og hinni sem eitt sinn voru hugmyndir um að byggja þar. kápan er ein-
staklega vel heppnuð. Í stíl við grófa áferð kápunnar er pappírinn sem
valinn hefur verið grófur og virðist gljúpur. Það kann að draga aðeins úr
skerpu myndanna og þær verða dekkri en þær hefðu virst á meira glans -
andi pappír en það kemur ekki að sök nema helst þegar um svarthvítar ljós-
myndir er að ræða. vatnslitamyndir njóta sín hins vegar sérstaklega vel á
þessum pappír. Letrið í meginmáli er klassískt letur á fæti en letur í fyrir-
sögnum, myndatextum og milliköflum er nútímalegri steinskrift. Letur gerð -
irnar eru læsilegar, virka vel saman og gefa snyrtilegt heildaryfirbragð.
Letrið á meginmálinu er þó heldur í stærra lagi fyrir minn smekk. Nokkur
smáatriði í uppsetningu textans hefðu að mínu mati mátt vera með öðrum
hætti. Blaðsíðutal, kaflaheiti og bókarheiti efst á síðum eru með gulu letri
sem er lítið og of ljóst til að vera læsilegt. Það er sömuleiðis of nálægt megin -
textanum til að það fái notið sín. Þarna hefði mátt gefa hverju atriði á síðun-
um meira rými. Langar beinar tilvitnanir eru ekki inndregnar heldur eru
þær dregnar út til vinstri á síðunum. Hér er áhersla á hönnun of mikil að
mínu mati því meðferð beinna tilvitnana lýtur ákveðnum reglum og
markmið þeirra er að auðvelt sé að greina þær frá megintexta. Það er óþarfi
að rugla lesendur í rýminu með því að breyta út af þeirri venju.
Nokkuð mismunandi er hvernig myndum er komið fyrir á síðum bókar-
innar. Sumar teikninganna hafa verið unnar þannig að þær hafa verið leystar
upp úr upphaflegum ramma og felldar inn á síðuna, sjá t.d. bls. 63. Sökum
þess hversu grófur pappír bókarinnar er hafa þessar síður yfir sér blæ skissu-
bókar. víða eru myndirnar látnar blæða, það er þær ná út fyrir jaðra blað -
síðnanna sjá t.d. bls. 170–171. Annars staðar eru þær smekklega staðsettar á
síðunum, sjá t.d. bls. 16–17. Fjölbreytileiki í staðsetningu og frágangi mynda
sýnir vel þá alúð sem lögð hefur verið í hönnun bókarinnar. kaflar hennar
eru sem fyrr sagði brotnir upp með gulum síðum þar sem fjallað er um þá
arkitekta sem eru í aðalhlutverki í þeim kafla. Þetta er skemmtileg og vel til
fundin lausn til að miðla slíkum viðbótarupplýsingum án kassanna sem
margir höfundar hafa nýtt sér. Hönnuðurinn, Birna Geirfinnsdóttir, á hrós
skilið fyrir nútímalega og fallega bók sem vekur eftir tekt.
Reykjavík sem ekki varð er falleg og eiguleg bók sem áhugafólk um sögu
skipulagsmála, byggingarlist og framtíðarsýn á ekki að láta framhjá sér fara.
Hér hefur verið vandað til verka og spennandi verður að sjá hvort samstarf
ritdómar186