Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.09.1939, Qupperneq 11

2. árg. . Júlí-sept. 1939 V A K A
ir verið hjá líða að ræða í þess-
ari grein. Enda er þess ekki að
vænta, að jafn víðtæku máli og
hér um ræðir verði gerð tæmandi
skil í stuttri tímaritsgrein. Þó vil
ég enn nefna eitt atriði: Þegar
þegnskylduvinnan hefst, á að gefa
sjálfboðaliðum kost þátttöku. Vel
má vera, að ungir menn, karlar
og konur, sem komnir eru yfir
aldurstakmarkið vilji inna af
hendi þegnskylduvinnu um lengri
eða skemmri tíma. Því fólki verð-
ur auðvitað að gera þátttöku
mögulega.
Það gildir um framkvæmd
þegnskylduvinnunnar sem ann-
ara stórmála, að varast verður að
rasa fyrir ráð fram um fram-
kvæmdir. Málið verður að þraut-
hugsa og athuga vandlega. Flaust-
ursleg afgreiðsla og frumhlaup í
framkvæmdum getur komið í veg
fyrir allt gagn, er af því mundi
ella leiða, og orðið þess valdandi
að þegnskyldan verði til ills eins.
En einmitt nú ætti að hefja mark-
vísa rannsókn og undirbúning
þessa máls. Málið er hafið yfir
flokkadeilur. f þremur aðalflokk-
um þingsins á það fylgi að fagna.
Að völdum situr þjóðstjórn, sem
hefir að baki sér allan þorra kjós-
endanna í landinu. Tækifærið er
því ákjósanlegt.
Þegnskyldan á orðið marga
fylgjendur og hugmyndinni er
mætt með fullkomnum skilningi
af öllum almenningi. Þess er því
fastlega vænzt, að Alþingi taki
þegnskylduna til athugunar þegar
á næsta þingi.
C----------------------------------\
Skólana skortir aga.
g ég spái þvi um þegnskylduna,
að formælendur hennar beri
sigur úr býtum, þótt þeir færu hall-
oka í öndverðu og væru þá kallaðir
næsta glámskyggnir. Mér er engin
launung á, að ég var hugmyndinni
mótfallinn, er hún kom frám. En
ég hefi nú skipt skoðun. Og veldur
því einkum kennarareynsla mín...
Skóla vora skortir aga, og nær er
það ætlun minni, að mörg lausung
og léttúð, er vart verður með þjóð
vorri, eigi rót sína að rekja til þess
... Og ég segi ykkur satt, að
menntaskólanum er ekki einum á-
fátt í þessum efnum. Agaleysi, eftir-
litsleysi, fyrirhyggjuleysi þjáir þjóð-
líf vort. Á því leikur enginn vafi.
SigurSur Guðmundsson skólam.
(Skinfaxi, maí 1915.)
v__________________________________J
Ég dreg ekki í efa, að einhverj-
ir muni rísa upp til að andmæla
þegnskyldunni. En það er spá
mín, að henni verði ekki andmælt
af þeim, sem verst eiga með að
inna hana af hendi: þeim, sem
ásamt fjölskyldum sínum vinna
að framleiðslu verðmæta úr skauti
náttúrunnar. Ég er einnig þeirrar
skoðunar, að æskan muni yfirleitt
taka henni vel. Hitt er jafn trú-
legt, að einhverjir föðurlandslaus-
ir lýðskrumarar muni andmæla
henni í nafni þessara aðila. En
hvorki þeir, sem óhægasta eiga nú
aðstöðu í þjóðfélaginu, né unga
fólkið almennt, eru líklegir til að
hika við að takast þessa kvöð á
herðar til þess að tryggja tilveru
sinnar eigin þjóðar. Enda væri ís-
lendingum þá illa í ætt skotið, ef
þeir vildu ekki nokkuð á sig leggja
til þess að vera frjálsir menn í
frjálsu landi.
169