Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.09.1939, Page 30

V A K A 2. árg. . Júlí-sept. 1939
ingsmaður verkamannaflokksins
af því ég álít núverandi skiptingu
á þjóðarauði okkar rangláta og
svo af því að í sumum iðnaðar-
greinum eru dagar hinna frjálsu
samkeppni þegar taldir. En ég kýs
heldur stóriðju, sem ríkið hefir
með höndum heldur en auðmenn-
irnir. Ég er meðmæltur þeim
hreyfingum, sem stefna að víð-
tækari fjárhagsheildum, svo sem
brezka heimsveldinu og banda-
lagsríkjum Evrópu, þótt ég geri
mér von um að þetta tvennt úti-
loki ekki hvort annað.
Ég er rétt í meðallagi hrifinn
af nútíma bókmenntum og list-
um. Að miklu leyti eru þær að-
eins tilraunir með búning, sem oft
mistakast. Eins og sakir standa
tek ég franskar bókmenntir fram
yfir enskar. Ekki er ég að upplagi
söngnæmur, en samt dylst mér
ekki, að útvarpið hefir bætt smekk
manna í tónlist.
Mér þykir gaman að konum, því
ég er eins og aðrir karlmenn, en
ég hefi ekki sérstakan áhuga fyrir
gáfnafari þeirra. Öðru máli er að
gegna með börn, einkum drengi.
Hver meðalgreindur drengur er
brot af vísindamanni og lista-
manni um leið. Við, sem fullorðn-
ir erum, reynum eftir föngum að
venja hann af slíkri flónsku og
tekst það oftast. En þangað til
þetta hefir tekizt er sæmilega
greindur strákur miklu skynsam-
ari og miklu betri lagsmaður held-
ur en hver meðalmaður fulltíða.
Mér þykir gaman að hinni vax-
andi þekkingu okkar á sálarlífi
barnanna en meira þykir mér þó
til um þær tilraunir, sem gerðar
eru, upp í opið geðið á grimmi-
legri mótstöðu, til þess að kenna
börnum það, sem börnum þykir
mest gaman af öllu, sem sé mann-
lega líffræði. Þar með á ég ekki
við fræðslu um kynferði, heldur
um afstöðu barnsins til umhverf-
isins og hvernig líkami þess starf-
ar. Börnin eru framtíðarvonir
mannkynsins. Við gefum þeim
ekki það, sem þeirra er. Mörg
þeirra, sem bezt gætu tekið við
æðri menntun fá hana ekki. Önn-
ur fá meiri menntun heldur en
þau óska eftir eða geta meðtekið.
Varla nokkurt þeirra fær að til-
einka sér vísindaleg sjónarmið
fyrr en eftir að þau hafa verið
fyllt af úreltum hugmyndum, sem
gera vísindalega hugsun mjög tor-
velda. Ég álít, að réttlæti til handa
börnunum sé meira áríðandi held-
ur en réttlæti fyrir fullorðna.
Þetta er nokkuð af þeim við-
fangsefnum, sem hugur minn er
að glíma við. En sem líffræðingur
geri ég mér ljóst, að allir menn
eru mismunandi, og ég er alls
ekki að halda þeim að öðrum.
Jón Eyþórsson þýddi.
-ytitrum manni meðal heimskingja er líkt farið og manni, sem
’ staddur er í borg, þar sem allar kirkjuklukkurnar ganga vit-
laust. Sjálfur hefir þessi maður rétta klukku, en það kemur
honum að engu haldi. Allir fara eftir kirkjuklukkunum, sem
ganga vitlaust. Schopenhauer.
188