Rökkur : nýr flokkur - 01.06.1978, Blaðsíða 29
27
angs og þar var fangavistin engu óstrangari. Þeir tímar voru ekki
vorir tímar, fátæklingarnir áttu bágt, og ekki voru boðnar þess
bætur, er bændabýli og þorp urðu að nýjum herragörðum; og
stjórnarhættir þá voru, að þjónn eða ökumaður gat orðið héraðs-
dómari og dæmt fátæklinginn frá ábýli sínu eða til húðláts, enda
fyrir litlar sakir; en þá var einnig hér um slóðir einn og einn af
því tagi, og í bygðum Jóta, langt frá „konungsins Kaupmannahöfn“
°g fjærri stjórnendum þeim, er viturleik og góðan vilja höfðu til
að bera, þá fór oft enn svo um lagahaldið sem verkast vildi, það
mundi þá gera minst til þó að drægi á langinn fyrir Jörgen.
1 fangelsinu var sárbitur kuldi, — hve nær mundi þessu linna?
Sér hefði verið varpað í eymd og vesöld. Það væri sitt hlutskifti.
Nú fékk hann góðan tíma til þess að hugsa um hvernig sér hefði
verið skamtað hlutskiftið hér í heimi, hvers vegna mundi hann
vera þannig settur?
Já, það mundi alt skýrast í öðru iífi, sem vér vissulega ættum í
vændum, sú trú hafði fest rætur og þróast hjá honum á fátækra
heimilinu, það sem ekki gat birt upp hugskot föður hans í allri
gæðagnóttinni og sólskininu á Spáni, það varð honum nú að hugg-
unarljósi í kuldanum og myrkrinu, það varð honum að náðargjöf
drottins, og hún verður aldrei tálgjöf.
Nú tóku vorstormarnir að gera vart við sig. Drunur vestur-
hafsins heyrast margar mílur upp í land, en þá fyrst, er lægt hefir
storminn; það lætur líkt í eyrum eins og ekið sé þungum vögnum
hundruðum saman, eftir hörðum vegi þar sem holt er undir. Jör-
gen heyrði það í fangelsi sínu og það var tilbreyting; engin gömul
sönglög gátu gengið dýpra til hjarta en þessir ómar, — ómar hins
veltandi, frjálsa hafs, þar sem maður berst um víða veröld, flýgur
með vindinum og hefir hvervetna og hvar sem maður kemur sitt
eigið hús eins og snigillinn hefir sitt; ætíð á eigin lóð, ætið á heima-
slóð sinni, þó í framandi löndum sé.
ö, hversu hlustaði hann löngum og löngum á þessar hrynjandi
^unur, hversu rifjuðust þá upp endurminningarnar í huga hans.
^rjáls, frjáls! Hvílík sæla að vera frjáls, þó aldrei nema maður sé
é bættri strigaskyrtu og með sólalausa skó á fótum. Einstöku
sinnum bálaði svo í honum, að hann lamdi á múrvegginn með
stevttum hnefa.