Arkitektúr og skipulag - 01.08.1992, Qupperneq 11

GESTUR ÓLAFSSON
ÖRLÖG ALDRAÐRA
Fyrir nœrri 30 árum skrifaöi arkitektinn
og stceröfrœðingurinn Christopher
Alexander grein sem bar nafnið „The
City is not a Tree" - Borg er ekki tré.
Mörgum árum seinna birtist þessi grein í Birtingi
í þýöingu Einars Þorsteins Ásgeirssonar
arkitekts. Sennilega hafa ekki margir
íslendingar lesið þessa grein, þótt hún cetti aö
vera skyldunámsefni fyrir alla þá sem gefa sig
í aö vinna að skipulagi hér á landi.
í þessari grein bendir C.A. meöal annars á
þaö hvað okkur hcettir til þess aö taka á
málum á einfeldningslegan hátt, t.d. hvort
heldur um er að rceða umönnun aldraöra
eöa barna, einfalda þau um of, slíta þau úr
samhengi og framkvcema aögerðir sem taka
lítiö sem ekkert tillit til þess flókna fyrirbrigðis
sem mannlegt samfélag er.
Tildrög þess aö nú er fjallaö sérstaklega um
málefni aldraöra í þessu tímariti eru þau aö
hlutfallslegur fjöldi aldraöra á íslandi hefur
aukist mjög mikiö á undanförnum árum og
mun aö öllum líkindum halda áfram að aukast
ncestu áratugina. Eins og off áður, þegar mál
koma upp sem þurfa aögeröa viö, höfum viö
haft tilhneigingu til þess að einfalda þessi mái
um of og bjóöa fram lausnir sem aö vísu leysa
ákveðin vandamál, en hafa önnur í för meö
sér sem geta reynst okkur dýrkeypt þegar
fram líöa stundir.
Þaö aö veröa aldraður œtti aö vera okkur
öllum tilhlökkunarefni - aö geta minnkað viö
sig vinnu og í ríkari mceli farið aö njóta
ávaxtanna af cevisfarfinu og sinna
hugöarefnum sem hafa ef til vill þurft aö bíöa
í amstri daglegs lífs. En hve margiríslendingar
hlakka til cevikvöldsins? Eru húsnceðismál og
nauöþurftarþjónusta allt og sumt sem ellin
getur boðið upp á eöa eru til leiðir til þess aö
viö getum fundiö okkur fjölbreytta lífsfyllingu
og áncegju allt fram í háa elli? Ef viö leggjum
saman og skipuleggjum þessi mál í tíma œtti
þetta ekki aö reynast óyfirstíganlegt.
AÐ BYGGJA FYRIR HEIMINN
Á undanförnum árum hafa veriö reistar í
Reykjavík tvcer byggingar sem marka tíma-
mótííslenskri byggingarlist. Þcer eru Perlan og
Ráöhús Reykjavíkurborgar. Þessar byggingar
sýna svo ekki veröur um villst að íslensk
byggingarlist, hönnun og handverk stendur
hvergi aö baki því besta sem þekkist, hvar
sem erí heiminum.
Þótt íslenskir arkitektar hafi hingaö til verið
algerar hornrekur hvað varöar opinberan
stuöning til listamanna hafa þeir þó hér getaö
sýnt hvaö þeir geta, ef þeir mœta skilningi og
velvilja verkkauþa. Þótt þaö skipti miklu máli
aö geta byggt ódýrt þá er þaö þó ekki allt.
Og auðvitað eiga íslenskir arkitektar ekki að
láta hér við sitja heldur bjóða þjónustu sína og
annarra íslenskra byggingarmanna á
erlendum vettvangi. Viö höfum með þessum
tveimur byggingum bœöi sýnt og sannað
getu okkar til þess aö standa fyrir fram-
kvœmdum á heimsmœlikvarða. ■
9