Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Blaðsíða 64
Vegna forvarna og betri meðferðar lifa fleiri með
kransæðasjúkdóm en áður og eykur það þörf fyrir fræðslu
frá heilbrigðisstarfsfólki. Tilgangur rannsóknarinnar var að
lýsa sjúkdómstengdri þekkingu og fræðsluþörfum sjúklinga
með kransæðasjúkdóm við útskrift af sjúkrahúsi.
Í þessari lýsandi þversniðsrannsókn, sem gerð var 2017-
2018, tóku þátt fullorðnir einstaklingar sem lögðust
inn á sjúkrahús vegna bráðs kransæðaheilkennis,
kransæðavíkkunar eða kransæðahjáveituaðgerðar. Við
útskrift af sjúkrahúsi var gögnum safnað úr sjúkraskrá,
með mælingum og þátttakendur svöruðu spurningalistum.
Sjúkdómstengd þekking var metin með mælitækinu
Þekking-KRANS sem inniheldur 20 fullyrðingar, flokkaðar í
fimm þekkingarsvið. Möguleg stig á heildarkvarða eru 0-20
og á hverju þekkingarsviði 0-4. Þátttakendur voru einnig
beðnir um að meta fræðsluþarfir sínar varðandi 15 atriði er
tengjast kransæðasjúkdómi á 4 stiga kvarða (1 = mjög lítil
þörf, til 4 = mjög mikil þörf).
Þekking þátttakenda (N = 445, 80% karlar, meðalaldur
64,1 ár (sf 9,1)) mældist að meðaltali 13,6 (sf 3,3), þekking
mældist mest á sviði næringar (M 3,2; sf 10,0) og minnst á
sviði sálfélagslegrar áhættu sem tengist kransæðasjúkdómi
(M 2,4; sf 1,0) (p < 0,001). Menntun, reykingar, trú á eigin
getu, aldur og fyrri sjúkrahúslega vegna kransæðasjúkdóms
skýrðu 16% af breytileika í þekkingu (F 14,223; R2 0,159;
p < 0,001). Yfir 70% sjúklinga höfðu mikla eða mjög mikla
þörf fyrir fræðslu um sjúkdóminn og meðferð hans.
Við útskrift af sjúkrahúsi mældist sjúkdómstengd þekking
einstaklinga með kransæðasjúkdóm viðunandi en þó höfðu
þeir enn miklar fræðsluþarfir sem mikilvægt er að uppfylla.
Við sjúklingafræðslu þurfa hjúkrunarfræðingar að hafa í
huga að aldur, menntun, fyrri saga um kransæðasjúkdóm,
reykingar og trú á eigin getu eru þættir sem geta haft
áhrif á hvernig fræðsla skilar sér í betri þekkingu.
Eftirfylgd hjúkrunarfræðinga á göngudeild og aukin
fjarheilbrigðisþjónusta gætu verið fýsilegir kostir til að
uppfylla fræðsluþarfir eftir útskrift af sjúkrahúsi.
Tilgangur
ÚTDRÁTTUR
Aðferð
Niðurstöður
Lykilorð:
Fræðsluþarfir, kransæðasjúkdómur, sjálfsumönnun,
sjúklingafræðsla, þekking.
Ályktun
HAGNÝTING
RANNSÓKNARNIÐURSTAÐNA
„Hvers vegna ættir þú að lesa þessa grein?“
Nýjungar: Rannsóknin sýnir að þrátt fyrir að
sjúkdómstengd þekking íslenskra sjúklinga með
kransæðasjúkdóm mælist viðunandi hafa þeir
miklar fræðsluþarfir við útskrift af sjúkrahúsi.
Hagnýting: Heilbrigðisstarfsfólk getur nýtt
niðurstöður rannsóknarinnar við endurskoðun,
þróun og forgangsröðun innihalds fræðslu fyrir
einstaklinga með kransæðasjúkdóm.
Þekking: Niðurstöðurnar sýna að fræðsluþarfir
kransæðasjúklinga við útskrift af sjúkrahúsi
tengjast fyrst og fremst sjúkdómi og meðferð.
Áhrif á störf hjúkrunarfræðinga:
Hjúkrunarfræðingar þurfa að vinna
markvisst að þróun sjúklingafræðslu sem
hjúkrunarmeðferðar og huga að eigin færni í að
veita einstaklingshæfða fræðslu.
Fræðsluþarfir og sjúkdómstengd þekking einstaklinga með kransæðasjúkdóm:
Þversniðsrannsókn við útskrift af sjúkrahúsi