Úrval - 01.08.1955, Qupperneq 6

4
ÚHVAL
Chicago. Á frjálslegan, amerísk-
an máta hafði verið stofnað til
smáveizlu eftir kvöldverðinn:
nokkrir vinir og nágrannar gest-
gjafa okkar komu til að spjalla
saman yfir glasi af víni. Aður
en við borðuðum, höfðum við
ekið um Park Forest til þess
að sjá hvernig nýtízku amerísk
útborg lítur út.
Bygging þessarar útborgar
var verk eins byggingameistara,
sem hafði komizt á þá skoðun,
að slíkt væri gróðavænlegra
verkefni heldur en að reisa enn
einn skýjaklúfinn í miðri Chi-
cago. Hann hafði keypt víðáttu-
mikið engja- og skóglendi langt
fyrir utan Chicago, látið byggja
þar nokkur þúsund einnar hæð-
ar einbýlishús, flest af sömu
gerð, og selt þau jafnóðum. Nýtt
bæjarfélag hafði risið þarna upp
á skömmum tíma, félagslega
samstætt (embættismenn, verzl-
unarmenn og menntamenn) og
samstætt að því er snerti lifn-
aðarhætti og lífsviðhorf fólks-
ins. Bílskúr við hvert hús og
bíll í eða fyrir utan hvem skúr,
flestir tvílitir, af þessa árs fram-
leiðslu. ,,Það er hálfgerður kot-
ungsbragur á okkur sem stend-
ur,“ hafði gestgjafi minn sagt
þegar hann ók okkur heim af
járnbrautarstöðinni. „Bíllinn
okkar er einlitur.“ Sjónvarps-
loftnet á næstum hverju húsi.
Breiðar götur milli húsarað-
anna. Nýtízku skóli, aðeins ein
hæð, bjartur og rúmgóður með
stórum gluggum og grænum
grassléttum allt í kring. Og auð-
vitað stórt verzlunarhverfi úti
á sléttunni; feiknastór vöruhús,
matvælahallir (supermarkets)
og sérverzlanir af öllu tagi með
stórum bílstæðum allt í kring.
Þarna var hægt að kaupa allt
milli himins og jarðar, enginn
þurfti lengur að aka til Chicago
til að verzla. Hingað gat mað-
ur ekið í bílnum sínum, maður
þurfti ekki tímunum saman að
leita að bílstæði, maður gat flutt
vörurnar heim í bílnum sínum,
en hvorugt er hægt í Chicago.
„Þetta er auðvitað lausnin á
vandamálum stórborgarlífsins,“
sagði einn gestanna. „I borginni
er ekki hægt að búa, allra sízt
með konu og börn. Við flytj-
um f jölskyldurnar út í sveit, og
skólar, verzlanir, bíó og veit-
ingahús flytja á eftir. Borgin
verður í æ minni stíl staður til
að búa í — nema fyrir einhleyp-
inga. Hún er til að vinna í —
en hérna útfrá lifum við.
Borgin hefur senn lokið hlut-
verki sínu sem bústaður. Fyrr
á tímum var hún nauðsyn, eina
hugsanlega lausnin á ýmsum
vandamálum. Á miðöldunum
voru borgirnar menningar- og
verzlunarmiðstöðvar. Þar var
tekið á móti vörum úr sveitun-
um og frá f jarlægum löndum og
þar buðu handverksmenn borg-
anna vaming sinn. Þar voru
unnin ýmiskonar stjórnarstörf.
Og þar hlaut fólkið vernd á
stríðstímum, bak við volduga
borgarmúra og virkisturna. Iðn-