Úrval - 01.08.1955, Page 71

ÞAR SEM FAÐIRINN ER LEIKBRÓÐIR BARNANNA
69
að flestum helgiathöfnum karl-
mannanna, dönsum þeirra og
hátíðum.
Beri maður uppbyggingu
vestrænnar fjölskyldu saman
við uppbyggingu Trobriandf jöl-
skyldunnar, sjáum við, að hjá
okkur er faðirinn höfuð fjöl-
skyldunnar og víða að heita má
einráður. Faðirinn er fyrirvinn-
an og getur í krafti þess haldið
eða útdeilt efnalegum gæðum,
eftir eigin geðþótta. Trobriand-
móðirin er aftur á móti frjáls
og óháð; faðirinn er ekki ætt-
ingi, heldur ,,óvandabundinn“,
hann er ekki fyrirvinna fjöl-
skyldu sinnar, getur ekki arf-
leitt börn sín að eignum sínum
(þar eð hann hefur börn systur
sinnar á framfæri), heldur eru
það ættingjar móðurinnar, sem
mestu ráða, einkum móðurbróð-
irinn.
Hvernig alast Trobriandbörn-
in upp og í hverju er uppeldi
þeirra frábrugðið því, sem tíðk-
ast hjá okkur? Trobriandmóðir-
in er bundin bami sínu mjög
sterkum tilfinningaböndum —
alveg eins og hjá okkur, og
samfélagið sem hún lifir í eflir
í einu og öllu þær tilfinningar
hennar og möguleika til að ann-
ast barnið. Bamshafandi kona
verður barnsins vegna að neita
sér um margs konar fæðuteg-
undir. Hún á kröfu á virðingu
annarra, og þegar það spyrst,
að kona sé þunguð, er hún heiðr-
uð með mikilli viðhöfn. Hvítir
menn, sem heimsækja eyjarn-
ar, furða sig á því hve fá börn
fæðast utan hjónabands, og
Trobriandar sjálfir telja það
ólán og ónáttúrlegt fyrir barn-
ið, ef það á ekki föður. Eftir
að barnið er fætt fá aðeins nán-
ustu kvenættingjar móðurinnar
aðgang að kofa hennar, og þess
er vandlega gætt, að hún geti
algerlega helgað sig umönnun
barnsins fyrsta mánuðinn, og
manninum er bannað að hafa
mök við konuna lengi eftir fæð-
inguna. Malinowski lýsir um-
hyggju Trobrianda fyrir ung-
börnunum með þessum orðum:
„Samfélagið vinnur með náttúr-
unni að því að bamið fái búið
áfram við sama öryggi og í
móðurkviði eftir hina róttæku
breytingu, sem fæðingin olli.“
Samband föðurins við ung-
barnið er nánara en hjá okkur.
Hann tekur þátt í umönnun
þess, þrífur það, þvær því,
skiptir á því, gælir við það, ber
það tímunum saman og sýnir
því umhyggju og ástúð, sem
sjaldgæf er hjá Evrópumönnum.
Hjá okkur em böm jafnan
vanin af brjósti á fyrsta ári og
sumsstaðar æðisnögglega, en
Trobriandbarnið venur sig sjálft
af brjósti; það fær að siúga eins
lengi og það kærir sig um. Ekki
er fátítt að sjá þriggja ára
börn sjúga brjóst. Það er nú
skoðun flestra barnasálfræð-
inga, að það geti haft óheppi-
leg áhrif á persónuþroska barns-
ins ef það er vanið of snemma
og of snöggt af brjósti.