Úrval - 01.10.1955, Síða 46

44
TJRVAL
breiðslu filariaormsins. Því að
lirfur þessara móskítóflugna
taka ekki til sín súrefni gegn-
um öndunarpípu, sem liggur á
yfirborð vatnsins, eins og aðr-
ar moskítólirfur, heldur bora
þær sig fastar neðan á blöð
vatnskálsins og fá súrefni sitt
úr loftpípum þess. Til þess að
tryggja lirfunum þessi lífsskil-
yrði, verpa flugurnar eggjum
sínum á neðra borð blaðanna
með því að stinga bakhlutan-
um undir blaðröndina.
Orsakakeðjan, sem ætlunin
var að sýna hér, lítur þá þann-
ig út: eyðing skóganna í fjöll-
unum inni á Java veldur því,
að regnvatnið rennur óhindrað
fram til sjávar, veldur flóðum
í óshólmunum og skilur eftir
tjarnir, sem eru hinn ákjósan-
legasti jarðvegur fyrir vatnskál-
ið, en það er að vísu leyti gróðr-
arstía fyrir moskítóflugurnar. Á
nóttunni sjúga flugurnar blóð úr
íbúunum í þorpunum á bökkum
tjamanna. Með blóðinu fá þær
í sig filarialirfur, sem fá í þeim
hin ákjósanlegustu vaxtarskil-
yrði. Við stungu flytjast full-
þroska lirfurnar aftur yfir í
mann, þar sem þær verða að
kynþroska ormum, sem stífla
lymfueitlana. Flugurnar sjá
þannig til þess, að mikill hluti
íbúanna er stöðugt með filaria-
lirfur í blóði sínu, og af þeim
fá svo nokkrir af hverjum þús-
und elefantiasis.
Orsakakeðjan er augliós, í
hana vantar engan hlekk, skipu-
lag náttúrunnar er vissulega
undravert. Hið flókna samspil
hefur gefið tilætlaðan árangur:
ólæknandi sjúkdóm í þeim, sem
eru svo ólánsamir að vera hlekk-
ir í keðjunni. Er nú nokkur,
sem vill staðhæfa, að sá hafi
verið tilgangurinn, markmidið?

ÖVÆNTUR EFTIRMÁLI.
Konan mín er ágætur bílstjóri, en stundum dálítið sein að
komast af stað þegar kviknar á grænu umferðarljósi og fer
ekkert eins í táugarnar á henni og þegar hílstjóri fyrir aft-
an hana flautar óþolinmóðlega. Til þess að ergja slíka menn
átti hún til að drepa á vélinni og fara ekki af stað aftur fyrr
en rétt áður en slokknaði á græna ljósinu, þannig að hún komst
ein í gegn. En nýlega tók hún upp nýtt ráð. Þegar flautað er á
hana, lítur hún við, brosir blítt (hún er ljóshærð og falleg, þó
ég segi sjálfur frá), veifar glaðlega og sendir koss.
Þetta gerði hún nýlega við mann, sem hafði konu við hlið
sér í bílnum. Um kvöldið börðu ókunnug hjón að dyrum hjá
okkur. Þarna var þá kominn bílstjórinn, sem konan min hafði
sent kossinn fyrr um daginn. Konan hans, sagði hann vand-
ræðalegur, hafði skrifað upp númerið á bílnum okkar, og hon-
um hafði ekki tekizt að gefa fullnægjandi skýringu á því hvers-
vegna ljóshærð og lagleg stúlka sendi honum koss svona úti á
götu. — J. McHendrix.