Úrval - 01.04.1956, Side 38

36
ÚRVAL
sófanum og vann svo til kl. 12.
Þá var dagsverkinu lokið, og
ef vel hafði tekizt til, var hann
vanur að segja, með velþóknun:
„Ég hef lokið góðu dagsverki.“
Áður en hann settist að hádegis-
verði, fór hann stutta stund út
í garðinn með hundinn sinn, og
að aflokinni máltíð lagðist hann
aftur fyrir á sófanum og lá þar
til klukkan þrjú, en þá fór hann
upp í svefnherbergið sitt. Að
lokinni tedrykkju, lagðist hann
aftur í sófann og lá þar fram
að kvöldverði. Eftir kvöldverð
tefldi hann kotru. Allt sem hann
las, las hann þegar hann lá á
sófanum. Læsi hann þykka doðr-
anta, sem oft kom fyrir, hafði
hann til siðs að skera þá í
sundur.
Þetta var líf örkumlamanns.
En það hafði sína miklu kosti.
Charles Darwin tók aldrei sæti
í neinni nefnd, fór aldrei í opin-
berar veizlur, talaði aðeins við
það fólk, sem hann kærði sig
um að tala við, las aðeins þær
bækur, sem hann kærði sig um
að lesa. Af lestri bóka um heim-
speki og trúmál fékk hann höf-
uðverk, að eigin sögn. En hinn
mikli visindamaður var ekki
iðjulaus, þó að hann lægi á sóf-
anum. Hugur hans var sífellt
að verki, og það var á þessum
löngu stundum þagnar og ein-
veru, liggjandi á sófanum, sem
Darwin komst að hinum djörfu,
frumlegu niðurstöðum sínum.
Hann taldi sjálfur þann hæfi-
leika sinn hvað dýrmætastan,
að geta „íhugað lengi og af
stakri þolinmæði hvert viðfangs-
efni“. Til þess þurfti hann sóf-
ann.
Það er bjargföst trú mín, að
þessir þremenningar — og
fleiri sem líkt var ástatt um
og ekki verða taldir hér — hafi
ekki með þessu verið að flýja
lífið. Nei, tilgangur þeirra var
allur annar; þeir voru með þessu
að skapa sérskilyrðitilaðstarfa,
sinna hugðarefnum sínum. Og
það sem meira máli skiptir: þeir
voru í þeim tiltölulega fámenna
hópi manna, sem aðeins geta
notið sín í þögn og einveru,
þeirra manna, sem spámaðurinn
Jesaja lýsti þegar hann sagði:
„Hverra styrkur það er að sitja
kyrrir.“

Keðjuverkun.
Vinsæll, ókvæntur sendiherra í London var eitt sinn boðinn
til að dvelja eina helgi á fornfrægu aðalssetri úti á landi.
Þegar hann var spurður að því eftir á hvernig honuni hefði
iíkað dvölin, sagði hann:
„Ef súpan hefði verið eins heit og vínið, og vínið eins gamalt
og kjúklingurinn, og kjúkltngurinn eins mjúkholda og þjónustu-
stúlkan, og þjónustustúlkan eins reiðubúin og hcrtogafrúin,
mundi ég hafa skcmmt rp.ér ágætlega."