Læknaneminn - 01.12.1980, Blaðsíða 54

COOH
(PGH2; PGR2)
Mynd 4. Myndu-n proslaglandina. Ekki er Ijóst hvort myndwn PGF er hvötu-ð af ensími eður ei.
(„endoperoxið reductasi“?) gæti einfaldlega verið
ensímlaust fyrirbæri, þar eð endoperoxið afoxast í
PGF hvenær sem vefja homogenöt hafa afoxunar-
miðla s. s. SH-efnasambönd, ferrihaem efnasambönd
o. s. frv. Veruleg umsetning endoperoxiða í PGF er
jafnvel sjáanleg eftir að slík hómogenöt hafa verið
soðin, sem þar með útilokar ensímvirkni.
Vera má að enginn „endoperoxið reductasi“ sé til.
Og þá að PGF sé til staðar í vefjum sem hafa til-
tölulega lítið af E og D isomerasa ensímum en jafn-
framt nægjanlegt magn afoxunarmiðla (sjá mynd
4).
Frá endoperoxiifum til thromboxane
A oy B (PUD)
Það var fyrst árið 1974 að Hamberg og Samuels-
son lýstu niðurbroti PGG2 í efnasamband það er
síðar hlaut nafnið thromboxane. Þeir lýstu niður-
broti PGG2 í blóðflögum manna.
Þau tvö megin efnasambönd er mynduðust úr
endoperoxiðinu voru C17 hydroxy fitusýra (HHT)
og pólar efnasamband er ekki hafði verið lýst áður,
hemi-acetal af 9,12L-dihydroxy-8-(l-hydroxy-3-oxo-
propyl)-5,10- heptadecadienoic sýru.
Tilraunir með 1802 leiddu í ljós að bæði endoper-
oxið súrefnisatómin voru tekin upp í sexhyrning
52
pólar efnasambandsins, þótt nákvæmur hvarfgangur
væri ekki þekktur þá.
Síðar sama ár gerðu Samuelsson et al magn-
bundna mælingu á myndun þessa pólar efnasam-
bands (þá nefnt PHD), hydroxy-fitusýrunnar HHT
og prostaglandina. Þegar þvegnar blóðflögur úr
mönnum voru klumpaðar (aggregated) með throm-
bini, losnaði mikið magn af arachidonic sýru oxun-
ar afleiðum. Um það bil þriðjungur þeirra var PHD,
en í afganginum var álíka mikið af HHT og lipoxi-
genasa myndefnum.
Magn prostaglandina (Eo og F2a) var miklum
mun minna en nýmyndað magn PGGo, sem benti til
þess að prostaglandin sem slík væru mynduð í ó-
veruleg magni þar, miðað við önnur endoperoxið
product.
Ferill niðurbrots PGG2 í þessi efni í blóðflögum
var skýrður 1975 af Hamberger et al, en þeir lýstu þá
hvarfinu þegar PGGo er breytt í PHD via mjög ó-
stöðugt milli efni (sjá mynd 5). Með því að bæta
ýmsum kjarnsæknum (nucleophil) hvarfefnum s. s.
ethanoli, methanoli, natrium azide, í blóðflögu in-
cubation, sem þá leiddi til myndunar hinna ýmsu af-
leiðna, mátti álykta um byggingu þessa milliefnis.
Vegna þess að þetta efni hafði oxane hring, var
öflugur blóðflöguhleypir og í þessu tilfelli leitt af
arachidonic sýru (því 2 tvíbindingar), þá var það
LÆ KNANEMINH