Læknaneminn - 01.10.2002, Blaðsíða 10
Skipulag kandidatsþj álfunar
lækna
Gísli Einarsson,
Framkvæmdastjóri kennslu,
vísinda og þróunar
Landspítala-háskólasjúkrahúsi.
Reglugerð um samsetningu kandidatsárs unglækna
var síðast breytt á árinu 1999 í þá veru að 3 mánuðum
af 12 mánaða heildartíma skyldi varið til þjálfunar í
heilsugæslu.
Því miður var undirbúningur þessarar breytingar
ekki sem skyldi, sér í lagi gagnvart þeim sjúkrahúsum
sem séð hafa um þennan þátt heildarnáms lækna.
Fram að þessu hafði skapast ákveðið jafnvægi milli
“framboðs og eftirspurnar” unglækna þ.e.a.s. að flest-
ir unnu eitt ár á sjúkrahúsi sem er sami tími og “tíma-
módúll” læknadeildar hvað útskriftir varðar, þ.e. að
þær eru einu sinni á ári (en ekki tvisvar eins og víða
erlendis og sem skapar jafnari dreifingu og auðveldar
skipulag framhaldsnámsins).
A sama tíma og útskriftarárgangar minnka vantaði
nú skyndilega 3 mánuði í sjúkrahúshluta þessa ofan-
lýsta jafnvægis. Er skemmst frá því að segja að síðustu
þrjú árin hafa verið öllum aðilum málsins erfið og fyr-
ir því hafa allir fundið, ekki síst unglæknar sem eði-
lega eru mjög óánægðir með stöðu sína um þessar
mundir.
Óháð þessum þáttum málsins þarf engu að síður að
taka afstöðu til innihalds og lengdar starfsþjálfunar
unglækna að loknu lokaprófi úr háskóladeild.
Eg er sammála flestum kollegum mínum um það að
vinna á deildum sem varir skemur en þrjá mánuði veiti
unglæknum ófullnægjandi reynslu. Núverandi skipu-
lag veldur því að vinna kandidata getur dreifst óeðli-
lega yfir tíma, svo að námsþjálfun á deildum verður ó-
samfelld. Ekki er unnt að leiðrétta þetta við núverandi
aðstæður án þess að setja mönnun úr skorðum. Jöfn
mönnun er hins vegar forsenda þess að spítali starfi
eðlilega og að vaktabyrði unglækna fari ekki úr hófi.
Núverandi fyrirkomulag hefur auk þess í för með sér
tætingslegar ráðningar á deildir og almennt hefur gildi
þjálfunartímabilsins rýrnað af þessum sökum.
Við sem mest höfum unnið að þessum málum á
Landspítala-háskólasjúkrahúsi (en það eru auk mín
Sigurlaug Sveinbjörnsdóttir, sviðsstjóri Læknis-
fræðisviðs á Skrifstofu kennslu, vísinda og þróunar,
Jónas Magnússon og Guðmundur Þorgeirsson, báðir
prófessorar og sviðsstjórar skurðlækninga og lyflækn-
inga og forsvarsmenn framhaldsmenntunar, Páll Helgi
Möller og Steinn Jónsson fyrir sömu svið), teljum að
núverandi fyrirkomulag torveldi mjög formlegt skipu-
lag á uppbyggingu kandidatsnáms og frekari þjálfun
unglækna. Lenging starfsnáms þeirra á sjúkrahúsum
myndi auðvelda heildarskipulagningu og stuðla að
öflugri tengslum við ákveðna leiðbeinendur, sem gætu
öðlast yfirsýn yfir getu og framgang viðkomandi
unglækna auk þess sem skipulagning hagnýtra nám-
skeiða yrði auðveldari.
Skilgreind vinna á lyflækninga- skurðlækningasvið-
um ætti að lágmarki að nema 6 mánuðum á hvoru um
sig og að lágmarki 4 mánuðir í hvorri hinna eiginlegu
sérgreina. Tvo mánuði mætti skipuleggja í greinum
tengdum þessum megingreinum s.s. á slysa-og bráða-
deild, taugalækningadeiid, þvagfæraskurðdeild o.s.frv.
Það mætti líka hugsa sér möguleika á þriggja mánaða
vali í greinum eins og HNE, myndgreiningu, barna-
lækningum, kvenlækningum eða geðlækningum inn-
an heildarrammans 12 mánaða á sjúkrahúsi. Þetta
myndi koma til móts við margra ára háværar óskir úr
þessum greinum um að gefa fólki færi á að kynnast
greininni “nægilega”, sem þrír mánuðir gæfu betra
færi á, til að taka svo afstöðu til hennar hvað fram-
haldið varðar. Fulltrúar þessara greina benda einnig á
að þeim sé nú vart kleift að kynna sig fyrir unglækn-
um.
Það er ljóst að alls staðar í kring um okkur er talið
nauðsynlegt að þjálfunartími kandidata sé umfangs-
meiri en hann er hér á íslandi. Átján mánuðir eru ekki
8