Úrval - 01.11.1965, Blaðsíða 90
88
ÚRVAL
kjöt sitt og svínakjöt. Ull, timbur
og málmar Bretlands allt jók á auð-
æfi keisaraveldisins. Frá leirvöru-
smiðjunum í suðurhluta Gallíu,
voru hinar sérkennilegu, glansandi,
rauðu leirvörur, skreyttar með upp-
hleyptum blómamynztrum, eða ein-
földum, fögrum myndum, fluttar
bæði yfir Alpafjöllin og Ermarsund-
ið, til þess að skarta jafnt á borð-
um hinna veraldarvönu Rómverja
og höfðingjanna í Bretlandi. Há-
skólar blómguðust í Autum, Borde-
aux og Marseilles. Á annarri öld
e. Kr. bar Gallía þess sláandi vitni,
hve stjórnkænska Rómverjanna
hafði heppnazt vel og orðið áhrifa-
rík.
En tímarnir breyttust. Á þriðju
öldinni tóku innrásir ósiðmenntaðra
þjóðflokka — hin upphaflega or-
sök þess, að Rómverjar réðust inn
í landið — að lama veraldlegt gengi
héraðsins; og ræningjahópar ó-
ánægðra bænda (Bagaudae) fóru
rænandi og ruplandi um landið.
Borgir, sem einu sinni höfðu náð
yfir 200 ekrur (V2 km2), höfðu nú
komið upp varnarveggjum umhverf-
is 20 ekrur eða svo, þar sem helztu
opinberar byggingar stóðu. Leir-
vörusmíðin lagðist niður, og flótti
fjármagns hófst frá Gallíu til Bret-
lands, sem í annað sinn varð hæli
Gallanna á tímum utanaðkomandi
þrýstings. En hin forna keltneska
orka hafði dvínað á þriggja alda
menningartímabili; og brottför hins
rómverska setuliðs ásamt hægfara
þróun sambanda erlendra innflytj-
enda í óháð konungsríki, markaði
endalok þess, að yfirráð Gallíu væru
í höndum keltneskra íbúa hennar.
Aðeins á hinum fjarlægustu vest-
rænu eyjum, af þeim heimi, sem
Rómverjar höfðu kynnzt, hélt hin
keltneska menning áfram að lifa,
til þess að blómgast í dýrð hinnar
keltnesku kirkju, list hennar og
dýrlingum.
Við heræfingar brezkrar herdeildar í Vestur-Þýzkalandi var eftir-
farandi fyrirskipun gefin: „Enginn hermaður má fara inn í bjórstofu
til þess að kaupa bjór.“
Er heræfingarnar höfðu staðið um hríð, sneri ég aftur til litla, þýzka
Þorpsins, sem skriðdrekasveit mín hafði bækistöð í. Ég varð óskaplega
hneykslaður, þegar ég ók inn á þorpsgötuna og sá skriðdreka standa úti
fyrir bjórstofu einni. Hinum 12 feta löngu, 105 millimetra víðu byssum
hans var miðað beint á einn gluggann. En Það voru ekki kúlur, sem
ultu út um hlaupið, heldur 5 samanvöðluð ríkismörk, og var bjórstofu-
eigandinn ekki lengi að grípa þau. Siðan stakk hann 5 bjórflöskum inn
í byssuhlaupið. Síðan var skriðdrekanum ekið aftur á bak frá gluggan-
um, byssuhlaupið lyftist smám saman hærra og hærra, og hinar þráðu
bjórflöskur runnu lipurlega niður í útréttan faðm hins ráðagóða lið-
þjálfa mins. Philiph Folger liösforingi