Úrval - 01.08.1967, Page 97
JÓHANNES PÁFI
95
en hann var 263. páfinn frá því
St. Pétur var uppi. Ég syrgði hann
ekki aðeins vegna þess, hversu
hetj'ulega hann tók dauða sínum,
heldur var það vegna þess, að þar
var um að ræða mann, sem var al-
gerlega einstakur í sinni röð í kirkju
nútímans, þ.e. hann hefur ekki átt
neinn sinn líka innan neins kirkju-
félags nútímans.
Hann var valinn í þetta háa em-
bætti, þegar hann var orðinn aldr-
aður maður. Hann var þá 78 ára.
Menn sögðu þá, að nú hefði eitt-
hvert atkvæðalítið gamalmenni
verið valið í embætti þetta til þess
að halda því „opnu“ í nokkur ár,
þangað til dauðinn skærist í leik-
inn. Menn álitu, að þá yrðu kardí-
nálarnir loks orðnir á eitt sáttir um
næsta páfa og ekki yrðu þá nein-
ar deilur um eftirmann hans.
En þess í stað hóf þessi lágvaxni,
feitlagni maður með fílaeyrun og
búlduleita, góðlega andlitið, bylt-
ingu innan kirkju sinnar og kom
ýmsu því í framkvæmd, sem menn
sögðu, að myndi aldrei unnt að
framkvæma.
Angelo Guiseppe Roncalli fædd-
ist þ. 25. nóvember árið 1881 í hér-
aðinu Sotte il Monte (Undir fjall-
in). Hann var einn af 13 börnum
smábónda eins, Giovanni Roncalli
að nafni. Fjölskyldan var svo fátæk,
að það var sjaldan kjöt eða borð-
vín á matborði hennar. Á morgnana
fengum við hafragraut, um hádegið
grænmetissúpu og svolítinn bita af
osti eða pylsu og hið sama á kvöld-
in. Við vorum mjög fátæk, en mjög
hamingjusöm, og við gerðum okkur
aldrei grein fyrir því, að okkur
skorti neitt. í rauninni skorti okkur
ekkert.“
Hinn ungi Angelo, sem skrifaði
þessi orð löngu síðar, sýndi það strax
í litla þorpsskólanum, að hann bjó
yfir miklum gáfum. Hann hóf nám
í litlum kennaraskóla, sem var um
tveggja tíma gang frá heimili hans.
Þessi fjögurra tíma daglega ganga
og löng heimavinna á degi hverjum
við kertaljós til undirbúnings næsta
skóladegi, varð til þess að sjúga úr
honum þrek og mátt, og hann veikt-
ist. Hann barðist gegn þessum sjúk-
dómi, hóf nám í skólanum að nýju,
en samt tók hann nú óðum að drag-
ast aftur úr skólafélögum sínum.
Hann vann enn meira til þess að
ná þeim, og þetta varð til þess að
magna veikindi hans. Foreldrar
hans ákváðu þá, að drengurinn yrði
því að hætta námi og byrja þess í
stað að hjálpa til við vinnuna á
búinu. Angelo var fengið bréf þessa
efnis, sem hann átti að fá skóla-
stjóra sínum. Og síðan var hann
sendur af stað í skólann með bréf
þetta. Foreldrar hans héldu, að þetta
yrði síðasta ferð hans í skólann.
Þegar Angelo var kominn hálfa
leið, ákvað hann að opna bréfið og
lesa það. Hann gerði það og reif
það síðan í þúsund tætlur og lét
vindinn feykja þeim inn á milli hæð-
anna.
Það er ekki vitað, hvaða afleið-
ingu þessi óhlýðni hafði fyrir Angelo
fyrst í stað (þótt sagan sé sönn og
staðfest), en litlu síðar var honum
veitt viðtaka í kennaraskóla Berg-
amobiskupsdæmisins í Bergamo.
Hann var vígður rétt fyrir 23. af-