Úrval - 01.02.1968, Blaðsíða 29

Úrval - 01.02.1968, Blaðsíða 29
Kanínustyrjöld Eítir Howard Earl. Fyrir riímri öld voru fáeinar kanínur, tvær tylftir, fluttar til Astralíu. Þeim fjölgaði ört. Eftir nolckur ár voru þœr orðnar að landplágu. fe*-WPW íbúar Ástralíu voru tíu qsfgðJB milljónir, tvær tylftir af EVjffiySJr innfluttum kanínum Irg/jnJ orðnar að 500 milljón- um. Útlitið var geig- vænlegt. Ef ekki mætti takast að hefta fjölgun þessara dýra, var heill landsins í veði og fjárhags- hrun fyrirsjáanlegt. Árið 1859 voru þessar tvær tylftir af kanínum fluttar til Ástralíu frá Englandi og sleppt í landareign innflytjandans, Thomas Austin, sem heima átti í Victoríu. Enginn veit hvað mann- inum gekk til að bregða á þetta óheillaráð. Tamdir hérar höfðu ver- ið fluttir til álfunnar árið.1788, um, líkt leyti og hún var numin af Englendingum. Líklega hafa þessar kanínur verið af þeirri tegund, sem lengi hafði verið ræktuð í Evrópu vegna skinnsins og kjötsins, sem hvort tveggja er ágætt. Á fyrri öldum mátti búast við að hvert það skip, sem á sjó lét, mundi stranda, og oft við litlar eyjar, þar sem skip- verar yrðu að hafast við lengur eða skemur, og voru því fluttar kanínur á skipum til að sleppa á eyjum, svo minni hætta yrði á bjargarþroti, en svo sem alkunnugt er tímgast kanínur ákaflega ört. En þær, sem sleppt var í Ástralíu skara þó langt fram úr öllum öðrum að því leyti. Það vissi Thomas þessi Austin ekki fyrirfram, né neinn annar þar í landi, að þar vaxa jurtir, sem valda því að kanínur sem á þeim lifa, verða mjklu frjósamari en annars, og er þó ekki á það bæt- andi. Er hér einkum átt við þá tegund, sem inn var flutt — orycto- lagus cunniculus. — Auk þess er loftslag í Ástralíu svo milt mestallt eða allt árið, að kanínur geta tímg- ast jafnt og þétt, og fremur en í flestum löndum öðrum. Þannig hjálpaðist fleira en eitt að, að gera kanínur að þeirri land- plágu í Ástralíu, sem þær eru orðn- ar. Og er þó eitt ótalið. Því jafn- framt því sem þeim fjölgaði breiddust þær út yfir æ stærri landsvæði. Árið 1880 komust þær að fyrsta farartálmanum, Murrayá, sem er í 240 km fjarlægð frá bæ Austins. Sex árum síðar voru þessi litlu dýr komin 640 km norður í Queensland. Þau dreifðu sér h.u.b. 110 km veg í allar áttir á ári, juk- ust og margfölduðust. Kanínur verða kynþroska fjög- urra mánaða gamlar, og ganga með í fjórar vikur. Ungarnir eru orðnir sálfbjarga þriggja vikna gamlir, og eftir það láta mæðurnar þá eiga sig. í fyrsta skipti sem þær eignast unga, eru þeir ekki nema þrír eða fjórir, en þeim fjölgar með hverju goti, unz þeir verða tólf eða fleiri. 26 Science Digest 27
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.