Úrval - 01.02.1968, Blaðsíða 92

90
ÚRVAL
borga allt andvirðið fyrirfram og
er um leið skrifaður á biðlista.
Volgabifreið af fjölskyldustærð,
sem er venjulegasta bifreiðin, kost-
ar um 2240 sterlingspund eða
þriggja ára laun fremur vellaun-
aðs starfsmanns úr miðstéttunum.
Það verður að borga fyrir bifreiðina
fyrirfram, og biðtíminn getur svo
orðið allt að 5 árum.
Næstum 50% launþega í Sovét-
ríkjunum eru konur, vegna þess
að karlmaðurinn í fjölskyldunni
getur mjög sjaldan alið önn fyrir
fjölskyldunni af sínum lágu laun-
um. f áróðri kommúnista hefur ver-
ið gert mikið úr hinu „nýja jafn-
rétti“ sovézkra kvenna, en þær
njóta samt engra fleiri sérréttinda
en kynsystur þeirra á Vesturlönd-
um, nema hægt sé að flokka það
sem kvenréttindi að fá að vinna við
að bera trjáboli, grafa skurði, sópa
götur og sjá um eldofna í stálsmiðj-
um. Vinna kvenna í kolanámum
var bönnuð í Englandi árið 1842.
Rúmri öld síðar gorta sovézk dag-
blöð af hinum miklu afköstum
kvenna í kolanámum.
Húsnæði er átakanlega ófull-
nægjandi. Hundruð þúsunda af
verkamönnum búa enn í lélegum
vinnuskálum nálægt iðjuverum, og
þar er allt krökkt af meindýrum.
í byrjun þessa áratugs var gert ráð
fyrir einu herbergi fyrir hverja
fjölskyldu, hvað mestan hluta nýs
húsnæðis snerti, en sameiginlegu
eldhúsi fyrir hverjar þrjár fjöl-
skyldur. Gæði þessa nýja húsnæð-
is eru ofboðslega léleg. Sovétmenn
tala um það í gamni sem „skyndi-
fornminjar“. (A sumar nýju bygg-
ingarnar voru strengd net af ör-
yggisástæðum, vegna þess að múr-
steinar duttu oft úr þeim. Það er
aðeins nýverið, að hætt er að nota
net þessi). f mörgum stórborgum
er biðtíminn fyrir nýtt húsnæði um
5 ár.
Tölur geta vart gefið hugmynd
um allar þær skapraunir, sem
ástand þetta hefur í för með sér
fyrir hinn almenna borgara. Fólk
beitir klækjabrögðum, rífst og
skammast út af nokkrum fetum
húsnæðis og fer jafnvel með slík
mál fyrir dómstólana. Nágrannar
eru kærðir fyrir lögreglunni og
sagðir vera hættulegir. Er þetta
gert í þeirri von, að takast megi
að krækja í húsnæði þeirra, ef þeir
verði teknir burt og fluttir í fanga-
búðir. Skilin hjón neyðast oft til
þess að halda áfram að búa í sama
herberginu, stundum jafnvel ásamt
nýja makanum eða mökunum, og
er þá tjald eitt, sem aðskilur.
Viðskiptavinurinn í Sovétríkjun-
um hefur alltaf á röngu að standa.
Það er farið illa með hann á allan
hátt. Hann er blekktur og haft af
honum fé, og má hann þola hvað
eina til þess að fá vöruna. Mán-
uðum saman tekst honum kannske
ekki að næla sér í rakvélablöð, raf-
magnsperur, rúmlök eða koddaver.
Á hverjum degi verður hinn
rússneski borgari að stríða við alls
kyns hindranir, lögreglueftirlit,
vegabréfseftirlit, starfsbókaeftirlit.
Hann eyðir miklum tíma í að standa
í löngum biðröðum eða sitja í öm-
urlegum biðstofum leiðra og hroka-
fullra embættismanna til þess að
sækja um alls konar skilríki, inn-