Úrval - 01.05.1970, Side 49

SÍÐASTI GEIRFUGLINN
47
án þess að hika inn í torfuna. Þarna
voru svo margir fiskar í hópi þétt
saman, að hann gat ómögulega misst
færis — en sú varð þó raunin. Hann
greip hvað eftir annað í tómt með
goggnum.
Nokkur tími leið, unz honum
hafði lærzt að þjóta ekki inn í fiski-
torfur, heldur velja sér einn ákveð-
inn fisk að bráð og víkja aldrei at-
hygli sinni frá honum.
Flóknari í vöfum var hópveiði-
tækni geirfuglanna, þegar heill skari
geirfugla stundaði veiðar í samein-
ingu. Ólíkt öðrum fuglum lögðu
þeir ekki til atlögu umsvifalaust,
er þeir komu auga á fisktorfu. Ef
þeir hefðu gert það, myndu aðeins
fremstu fuglarnir í árásarsveitinni
hafa hremmt sér fiska í gogginn,
áður en fiskurinn hefði tvístrazt og
falið sig á grýttum botninum. Þess
í stað köfuðu foryztufuglarnir og
sveimuðu um í rökkrinu á 100 feta
dýpi eða meira, og þaðan fylgdust
þeir með þéttu skýinu, sem fisk-
torfan myndaði.
Er foryztufuglarnir höfðu þannig
fylgzt með torfunni, syntu þeir upp
á yfirborðið, kölluðu til hinna fugl-
anna með urgandi tóni og biðu síð-
an eftir þeim. Þá kafaði allur flot-
inn — nú meira en 100 fuglar sam-
tals og dreifði sér undir og um-
hverfis fiskinn líkt og gríðarmikill
bolli.
Geirfuglsunginn tók þátt í fyrstu
veiðiferð sinni af þessu tagi dag
nokkurn, dimman og drungalegan.
Þeir hittu fyrir loðnutorfu. Geir-
fuglasveitin stakk sér og umkringdi
fiskinn á bollalaga hátt án þess að
ráðast á hann. Síðan færðu fugl-
arnir sig smátt og smátt og afar var-
færnislega með torfuna á milli sín
út á meira dýpi.
Aðrar sjófuglategundir frá nálæg-
um eyjum vissu vel, hvað það
merkti, er hópur geirfugla stakk
sér samstundis. Á örskammri stundu
fylltist loftið yfir veiðistaðnum af
gargandi fuglum, er mynduðu
slíkan klið, að hann heyrðist mílur
vegar.
Á meðan þrengdu geirfuglarnir
hringinn utanum torfuna, svo að
hún þéttist og tók að leita upp á
yfirborðið. Mikill ótti greip um sig
í torfunni, er fiskarnir urðu varir
við skugga fugla í hundraðatali yfir
vatnsfletinum, og í örvæntingu sinni
gerðu fiskarnir það óheppilegasta,
sem þeir gátu gert undir þessum
kringumstæðum.
Þeir geystust að yfirborðinu og
þeyttu sér í loft upp í örvæntingar-
fullri tilraun til að sleppa burt.
Meira en tvær ekrur sjávar ólguðu
eins og gríðarmikill gufuketill, er
margar milljónir sex þumlunga
langra loðna hoppuðu upp úr sjón-
um. Er fiskurinn stökk, svifu máf-
ar, kríur og ritur yfir yfirborðinu,
reiðubúin að grípa fiskinn, er hann
birtist. Aðrir fuglar köfuðu til að
ná sér í fisk og skaut á næstu and-
ránni upp aftur. Súlur og lundar,
teistur, langvíur og álkur stungu
sér í kaf, syntu undir yfirborðinu
og gegnum torfuna og gleyptu fisk-
inn af mikilli græðgi.
Þar sem geirfuglinn átti frum-
kvæðið að þessari miklu veizlu, lét
hann ekki græðgiæðið umhverfis
hafa áhrif á sig. Þeir skutust við
og við að silfurlituðum fiskiþyrp-