Úrval - 01.05.1970, Page 82

80
að tveim þriðju hlutum. Ég lagði
ekki mikið fé fyrir reglulega, því
að allt, sem var afgangs, fór í að
borga af húsinu. Ég ætlaði svo að
fá lán út á það seinna til þess að
greiða fyrir menntaskóla- og há-
skólanám barnanna, ef þörf krefði.
Ég ætlaði líka að kaupa mér elli-
lífeyri á sama hátt. Og nú er þetta
allt horfið."
En sé sárt að tapa eignum, sem
unnið hefur verið fyrir með súrum
sveita, þá er það hreinasta kvöl að
tapa börnunum. Auðvitað hitta
þessir þrír vinir mínir börnin um
helgar og á hátíðisdögum. En að
hitta bara börnin sín við slíkar að-
stæður er ekki hið sama og að
halda áfram að þekkja þau. Þessir
menn verða af öllum sigrum og
ósigrum bernsku- og æskuára barn-
anna, stórum sem litlum, hvort sem
um er að ræða slagsmálin í skóla-
portinu, markið, sem var skorað,
eða fyrsta stefnumótið. Þeir eru
hvergi nærri, þegar slíkt gerist.
Einn þeirra sagði við mig: „Ég
sakna barnanna minna stöðugt á
hverjum degi. Ég er alltaf að velta
því fyrir mér, hvað þau séu að gera
þessa og þessa stundina og hvernig
hinu eða þessu lyktar, sem snertir
þau.“ Annar sagði við mig: „Versta
augnablikið er, þegar maður fer
aftur heim með þau og maður sit-
ur í bílnum fyrir utan húsið og
kveður og þau ganga í burt úr lífi
manns . . . í heila viku í viðbót.
Stundum get ég varla afborið það.“
Og svo má ekki gleyma þeirri
staðreynd, að hinn fráskildi faðir
hefur mjög lítil áhrif á þroska
barna sinna. Hann á ekki lengur
ÚRVAL
aðíld að ákvÖrðunum um, hve lengi
þau mega vera á fótum, við hverja
þau eigi að leika sér, hvort þau
þurfi aukahjálp í reikningi. Og
giftist hin fráskilda móðir að nýju,
þá mun hinn nýi maður hennar
stjórna heimilinu eins og honum
sýnist, eins og hann hefur reyndar
rétt til. Og það er mjög lítið, sem
faðir barnanna getur gert í því
efni.
„HELVÍTIS ÞVOTTURINN"
Fráskilinn maður á líka mjög
erfitt, þegar hann þarf að fara að
lifa sínu eigin lífi. Allir þessir frá-
skildu vinir mínir lifa nú skipu-
lagslausu og furðulega einmanalegu
lífi. Það hvílir líka á þeim þungt
farg. Þeir hafa að vísu verið í tygj-
um við annað kvenfólk. En slíkt er
aðeins minni háttar þáttur í hinni
nýju tilveru þeirra. Mestallur frí-
tími þeirra fer í ferðir í risakjör-
búðina, s j álf saf greiðsluþ vottahúsið
og fatahreinsunina. Einn þeirra
sagði nýlega við mig: „Ef nokkuð
verður til þess að reka mig aftur
til konunnar, þá verður það ekki
lífeyririnn hennar eða börnin, held-
ur verður það helvítis þvotturinn.
Þú getur ekki ímyndað þér, hversu
hroðalegt það getur verið að koma
heim úr vinnunni og þurfa að fara
að strauja vasaklúta.“
Líf þessara manna er að vísu
heldur óskemmtilegt núna, en út-
litið, hvað snertir líf þeirra í fram-
tíðinni, er jafnvel enn verra. Til
skýringar má hafa þetta í huga:
Fráskilin kona er frjáls að því að
giftast aftur, ef hún vill. Hún get-
ur flutzt yfir í hinn enda landsins,