Goðasteinn - 01.03.1969, Síða 16

hann til húsagerðar, því að þá gætu konur ekki orðið léttari í því
húsi.
Ef reyniviður er hafður fyrir eldivið, vekur hann óvild milli
beirra, sem umhverfis eldinn sitja. Á þessu hef ég heyrt þá skýr-
ingu, að reynirinn brenni mjög illa og þurfi sífellt að vcra að bjástra
við hann, og þykist þá annar kunna betur en hinn og valdi það
óvináttu manna.
Heimkynni reynisins eru um norðanverða Evrópu. Hann hefir
verið fluttur sem skrauttré til Ameríku. Virðist margt benda til
þess, að hann hafi verið tákn asks Yggdrasils, enda heitir hann
„mountain ash“ á ensku. Til Færeyja hefir hann einnig verið flutt-
ur og plantað þar kringum bæi.
Hér á landi vex reynirinn víða á stangli innan um birkikjarr, í
urðum og gljúfrum, og einnig hefir honum verið plantað við hús
og bæi. Getur hann orðið allhátt tré og til mikillar prýði.
Ymsar reynihríslur hafa orðið frægar fyrir fegurð og hæð hér
áður fyrr. Elzta reynitré, sem nú lifir hér á landi, er frá 1797, og
plantaði því danskur maður, Lever að nafni, við svonefnt Laxdals-
hús á Akureyri. Aðalstofninn stóð fram yfir 1930, en var þá orðinn
feyskinn mjög og er nú fallinn, en rótarskot hafa vaxið upp, svo
að nú líkist hann stórvöxnum runna. Á Skriðu í Hörgárdal var
nokkrum hríslum plantað árið 1826, og munu þær nú vera yfir
12 metra. Flestir munu kannast við reyninn í Nauthúsagili skammt
fyrir innan Stóru-Mörk. Aðalstofninn mun hafa verið um 80 ára
gamall, er hann féll í roki. En enn má klöngrast yfir gilið á þeim
hríslum er þar vaxa.
Helztu heimildir: íslenzkar þjóðsögur c-g Ævintýri, safnað hefir Jón Árnas m,
Rvík 1954. Sturlunga saga, Guðni Jónsson bjó til prentunar, Rvík 1954. Snorra-
Edda, Guðni Jónsson bjó til prentunar, Rvík 1954. Stefán Strfánssoi: Fló-a í;-
lands III. útg., Ak. 1948. Þorvaldur Thoroddsen: Lýsing íslanTs, annað bindi,
Khöfn 1911. Oddur Hjaltalín: íslenzk grasafræði, Khöfn 3 830.
14
Göðasteinn