Goðasteinn - 01.03.1970, Side 72

hlíð til 1892 cn giftist þá Sigurði Tómassyni (d. 1936). Sonur þcirra,
Ei.nar, hefur vcrið bóndi í Varmahlíð frá 1918, kvæntur Ingibjörgu
Bjarnadóttur frá Hlaðbæ í Vcstmannaeyjum.
Frá elztu manna minnum stóð skcmma vcstast húsa í bæjar-
rönd í Varmahlíð, vcl gerð að veggjum og viðum. Jörðin Varma-
hlíð var frá 13. öld eign Holtskirkju. Af úttektum Holtskirkju-
jarða vcrður ckkcrt ráðið um aldur cða sögu skemmunnar, þar
sem hún var c.ign bóndans cn ekki jarðarhús. Af uppskrift á
dánarbúi Jóns lögréttumanns frá 1802 má þó ráða það, að skemm-
an hafi ekki staðið þá í Varmahlíð. Skemma, sem þar er tilgreind,
cr mun minni (tvö stafgólf). Líkur bcnda helzt til þcss, að
í'.kemman sé byggð í búskapartíð Sigurðar stúdents, um 1830.
Engan veginn er loku fyrir það skotið, að Sigurður hafi flutt
hana með sér frá Hcllnahóli 1814.
Árið 1917 var skipt um þilstafn skemmunnar. Hinn gamli var
orðinn fúinn cg af sér genginn. í stað hans kom annar gamall,
frá skemmu í Hellnahóli, og var hann fluttur í hcilu lagi milli
bæja. Frá gamla skemmuþilinu í Varmahlíð varðveittust járnskrá
og skráarlauf úr járni, allstórt og S-myndað að gerð. Hcfði mátt
gcra því skóna, að þar sæist upphafsstafur Sigurðar stúdents, en
hitt mun þó sönnu nær, að fleiri skráarlauf af sömu gerð hafi
fyrirfundizt undir Eyjafjöllum.
Árið 1968 var skcmman í Varmahlíð orðin mjög hrörleg og
hlutverki hcnnar í þágu búskapar með öllu lokið. Réðist þá svo,
að Einar Sigurðsson í Varmahlíð og fjölskylda hans buðu byggða-
safninu í Skógum skemmuna að gjöf og til flutnings að Skógum.
Með guðs hjálp og góðra manna varð þessu til vegar komið.
Byggðasafnsncfnd samþykkti að taka á móti gjöfinni og endur-
byggja skcmmuna í Skógum.
I hlut saínvarðar féll að taka skemmuna ofan og sjá um flutn-
ing hcnnar. Vann hann það vcrk í október 1968 með góðri hjálp
Ólafs Jónssonar frá Árbæ í Holtum. Fátt var eftirskilið í þeim
flutningi utan annar hliðveggur skcmmunnar, sem var millivegg-
ur milli hennar og bæjarins, scm byggður var 1906 og enn stend-
ur óbreyttur hið ytra. Kampstcinn úr blágrýti í vesturvegg skemm-
unnar rcyndist svo þungur og mikill í vöfum, að lyftitæki bif-
70
Goðasteinn