Sjómannadagsblað Snæfellsbæjar - 01.06.1998, Side 13

Sjómannadagsblað Snæfellsbæjar 1998
11
bátnum þannig að önnur alda
skall á síðu bátsins og henti hon-
um á hina hliðina - rétti báturinn
þá við. - En þrátt fyrir stórviðrið
hékk þó einn bátur yfir línunni 5
tíma siglingu frá Nesi og dró hana
þegar lægði og kom með alla lín-
una í land. Þótti það vel af sér
vikið af ungum formanni, en það
var Guðmundur Kristjónsson frá
Bug sem þarna stýrði á sinni
annarri vertíð með m/b Víldng,
eftir því sem mér telst til.
Sendibréf frá Ólafsvík
Framangreindar svipmyndir frá
sjósókn og mannlífi í Ölafsvík eru
margar hverjar teknar úr bréfum
Eliníus Jónsson
er ég ritaði til foreldra minna á
þessum árum og ég hefi verið að
lesa yfir að undanförnu. Eru því
nánast samtíma heimildir. I lok
þessa tímabils voru að koma til
starfa margir röskir ungir skips-
stjórar eins og Leifur Halldórsson,
Rafn Þórðarson og bræðurnir frá
Patreksfirði Jón og Finnbogi
Magnússynir. Er af sjósókn
þeirra mikil saga en vegna pláss-
leysis er ekki tækifæri að segja
nánar frá þeim hér á þessum stað.
Tveir sægarpar
Eldti get ég lokið svo þessum
svipmyndum af sjósókn og mann-
lífi í Ólafsvík að minnast ekki
tveggja sjósóknara og skipstjóra
sem komnir voru í land á þessum
árum. Það er sævíkingsins Eliní-
usar Jónssonar og Halldórs Jóns-
sonar stórútgerðarmanns, sem ég
hafði af allnokkur kynni á þessum
árum. Eliníus, sem hafði eftir 25
ára skipsstjórn farið í land og
stofnað m.a. Kaupfélag Ólafsvíkur
og var þar í forsvari í aldar fjórð-
ung. Nú var hann afgreiðslumað-
ur í kaupfélaginu og gekk um á
grænum trollara buxum, ein-
kennilegur í andliti vegna mein-
semdar sem þar hafði búið um
sig. En stríðnin, glettnin og póli-
tískur hernaður skein út úr augna-
ráðinu er hann minntist áranna er
hann var hér nánast þorpskóngur
og í forsvari fyrir Ólsara. Stjórn-
málaumræður voru enn hans líf
og yndi. Tengdafaðir minn
Sveinn Einarsson, sem lengi
hafði verið í skiprúmi hjá hon-
um, lýsti eitt sinn fyrir mér
hversu eldsnar og útsjónarsamur
Eliníus héfði verið á skipstjórn-
ar árum sínum. Þeir höfðu líka
tekið óhemjusnarpar brýnur og
hávaðasamar um pólitík á langri
samleið - svo háværar að nánast
heyrðist um allt þorpið. En
þrátt fyrir þetta sagði Sveinn
mér að aldrei nokkru sinni hefði
Eliníus látið sig gjalda þess í
viðskiptum þó bardaginn hefði
verið harður, hann hefði alltaf
getað treyst á hjálpsemi Eliníus-
ar ef á þurfti að halda. Enginn
vafi er á því að Eliníus Jónsson er
í hópi svipmestu Ólsara á þessari
öld.
Halldór Jónsson, er kapítuli út
af fyrir sig sem ekki er hægt að
segja frá í stuttu máli. En hann
stóð oftast á bryggjunni er bátar
hans voru að koma að landi í
svörtu peysunni og með dökkan
þvældan hatt á höfði og tók
skörulega á móti bátum sínum.
Hafði þá ætt fram bryggjuna með
sinn fræga framhalla og neftó-
baksklútinn í hendinni svo allir
þekktu úr langri fjarlægð hver þar
var á ferð. Færni hans til að
reikna “á puttunum” útgerðar-
kostnað og afkomu þegar umsvif
hans voru orðin að 5 bátaútgerð
var með ólíkindum. í hans huga
var mismunurinn á debet og
kredit það sem hann átti inni í
Sparisjóðnum á hverjum tíma, -
það nægði honum. Lengi vel leit-
aði hann aldrei á fund bankastjóra
í Reykjavík, átti nánast ekkert er-
indi við þá og mun hafa verið
nokkuð feiminn að tala við þess
háttar menn. En eitt sinn er hann
kom úr Reykjavík sagði hann við
mig: “Þetta eru bara ágætismenn
þessir bankastjórar.” “Nú” sagði
ég, “ ertu nú farin að þurfa að
hitta þá” ? “Nei, nei Asgeir minn,
það voru þeir sem báðu mig að
koma og tala við sig. Þá langaði
svo mikið til að sjá hvernig ég liti
út svona útgerðarmaður sem
þyrfti aldrei að tala við þá og þetta
eru bara mjög almennilegir
menn”.
Hann var líka “original” í frá-
sögnum. Kom stundum á skrif-
stofuna í Dagsbrún til mín, eink-
um eftir utanlandsferðir, og sagði
svo stórkostlega frá ævintýrum
sínum þar og á sínu máli að sög-
urnar gleymast aldrei. Einnig er
frægt þegar hann var að bjóða
heilu skipshöfnum sínum á bíó-
myndir með Danny Kay í aðal-
hlutverki, en það voru hans uppá-
halds bíómyndir. - Þessar fátæk-
legu svipmyndir verða hér að
duga af þeim Halldóri og Eliníusi.
Ólafsvík kvödd
Hinn 15. nóvember 1959
ltvaddi ég Ólafsvík og var þá Sæ-
unni konu minni og tveim börn-
um okkar ríkari en þegar ég kom.
Þá var íbúafjöldinn skv.þjóðskrá
765 og hafði aukist um 50% á 7
árum en auk þess dvöldu 100 til
200 aðkomumenn að staðaldri
við störf þar svo frekar má segja
að fólki á staðnum hafi fjölgað
um allt að 80% þessi ár en það er
hraðasti vöxtur í sögu Ólafsvíkur
hvernig sem er reiknað. Árin mín
í Ólafsvík voru fyrir mig sem ung-
an mann nokkurs konar háskóli
lífs míns og einhver bestu ár æfi
minnar. Tengslin við það góða
fólk sem þar bjó og ég kynntist
hafa því aldrei slitnað eða dofnað
eða þær hlýju tilfinningar er ég
bar og ber til Ólafsvíkur.