Sjómannadagsblað Snæfellsbæjar - 01.06.1998, Side 33
31
Sjómannadagsblað Snæfellsbæjar 1998
mynd af heimilisbrag drykkju-
mannsins og lýsir því hvernig
ungir menn er hafa ánetjast
Bakkusi, „eldast fyrir tímann og
missa heilsu sína á unga aldri,
safna skuldum og missa að lokum
allt álit og tiltrú sjer betri manna“.
Eldd er að efa að fyrirlestur Jó-
hönnu hefur vakið menn til vit-
undar um mikilvægi þess að sýna
fyrirhyggju og ráðdeild í fjármál-
um og orðið mönnum enn frekari
hvati að stofnun sparisjóðs.
Undirbúningur
Þennan sama vetur er kosin
nefnd til að undirbúa sparisjóðs-
stofnunina. í nefndina voru
kosnir: Arni Magnússon, sr. Helgi
Árnason, Jóhannes Stefánsson,
Ágúst Þórarinsson og Guðmund-
ur Jónsson. Fleiri munu hafa
komið nærri stofnun sjóðsins og
skal þar sérstaklega nefndur Lárus
Skúlason, Neshreppi ytri, sem vit-
að er að stóð framarlega að stofn-
un Sparisjóðs Stykkishólms um
svipað leyti. A sýslufundi vorið
1891 mun þetta mál fyrst hafa
verið borið fram. I grein um
stofnun Sparisjóðs Stykkishólms
segir.: “Reis Lárus Skúlason úr
sæti sínu eftir fundarslit og reifaði
málið, er fékk góðar undirtektir
allrar sýslunefndarinnar, og 9.
október um haustið boðaði sýslu-
maður til aukafundar í nefndinni
og var stofnun sparisjóðs eina
málið sem var þar til umræðu”. A
þann fund mættu síðan allir sýslu-
nefndarmenn nema Lárus Skúla-
son sýslunefndarmaður utan Enn-
is, en hann var þá að vinna að
stofnun sparisjóðs í Ólafsvík.
Ekkert er minnst á stofnunina
sjálfa í fundagerðabók Menning-
arfélagsins og hvergi er að finna
samþykktir fyrir sparisjóðinn.
Næst er minnst á sjóðinn þann 3.
apríl sama ár, en þá segir í funda-
gerðabók Menningarfélagsins að
samþykkt hafi verið að geyma
skyldi peninga félagsins í Spari-
sjóði Ólafsvíkur. Af því má draga
þá ályktun að sparisjóðurinn sé
stofnaður einhvern tímann á
fyrstu þremur mánuðum ársins
1892.
Fyrstu árin
Mikil og sterk tengsl voru á
milli Menningarfélagsins og spari-
sjóðsins á fyrstu árum hans, sem
má sjá af því að reikningar og
Böðvar Bjarnason. Stjórnarformaður
frá 1972 - 1983.
fundagerðir hans voru færðar inn
í fundagerðabók Menningarfé-
lagsins. Hið eldra Menningarfé-
lag lognaðist útaf, en var svo end-
urreist 1895 og því sett reglugerð
sem líktist í flestum greinum
regiugerð gamla félagsins. Ekki
eru færðar í bókina fundagerðir
eftir 1895 og má af því ráða að fé-
lagið hafi liðið undir lok eins og
hið eldra félag.
Fyrsti skráði fundur
sparisjóðsins var
haldinn 15. febrúar
1902. Þávorueinnig
lagðir fram reikning-
ar sjóðsins og námu
eignir alls kr.
13.684,89-. Undir
þessa fyrstu fundar-
gerð skrifa þessir
menn: Sr. Helgi
Arnason, Jón Jóns-
son, Þorsteinn
Matthíasson, Árni
Magnússon og Jón
Ásgeirsson. Þetta
sama ár var samþykkt að lána til
samkomuhúss í Ólafsvík kr. 500,-
gegn því að sparisjóðurinn megi
halda þar fundi sína um aldur og
ævi. Sjóðurinn fer þó stuttu síðar
að halda fundi sína í barnaskólan-
um. Fillaga kom frá Lárusi
Skúlasyni um að veita Sr. Helga
Árnasyni þóknun fyrir störf hans
Sr. Magnús Guðmundsson.
hjá sjóðnum, en hann hafði frá
upphafi ekkert gjald tekið. Sam-
þykkt var að veita honum kr.
600,- sem hann ráðstafaði að
sinni vild.
Þann 19. ágúst 1908 var Sr.
Guðmundur Einarsson kosinn
formaður sjóðsins. Þá var sjóður-
inn farinn að lána til ýmissa aðila
bæði í Ólafsvík og Hellissandi,
fyrst og fremst til húsbygginga eða
húsakaupa. Fyrr á því ári höfðu
templarar á Hellissandi sótt um
15-16 hundruð króna lán til
kaupa á samkomuhúsi. Samþykkt
var að veita þeim kr. 1.300,- og
gefa þeim kr. 200,- árið eftir.
Af reikningum sjóðsins frá þess-
um tíma, má sjá að smátt og
smátt vex sjóðnum fiskur um
hrygg. Árið 1912 námu heildar-
eignir hans kr. 32.007,32-. Þá var
samþykkt að ónýta bók hins
forna Menningarfélags frá 1894
og leggja innistæðuna við varasjóð
sparisjóðsins. Um þetta leyti fékk
hver fulitrúi sem mætti á aðalfund
eða aukafund ef til hans kom, 4
krónur fyrir hvorn fund.
Umsvif sjóðsins jukust nokkuð
á milli ára því árið 1915 námu
heildareignir kr. 63.318,28-. For-
maður fékk kr. 360,- í laun og
skrifstofuhald. Þá voru samin ný
lög fyrir sparisjóðinn en uppruna-
legar samþykktir eru elcki til.
Nýju lögin voru í
24 greinum og
hljóðaði fyrsta
greinin þannig:
“Starf Spari-
sjóðsins er að
geyma og ávaxta
peninga fyrir íbúa
Ólafsvíkur, Fróð-
árhrepps og Nes-
hrepps utan Ennis
og með lánum að
styðja að gagnleg-
um fyrirtækjum í
hreppum þessum,
þó skal hann
einnig taka fé af
öðrum sveita-
mönnum og lána þeim með sömu
kjörum”.
Á aðalfundi 9. febrúar 1918 var
m.a. tekið til athugunar bréf
stjórnarráðs frá 31. maí 1917
varðandi reglugerð sparisjóðsins.
Var eftirfarandi samþykkt færð til
bókar:
“Að enda þótt stjórn sparisjóðs-