Skógræktarritið - 15.12.1991, Side 8

Mynd 4.
Furubolir á Ströndum. (1):
Númer höggvið í enda bolsins.
(2): Merki urn harpeistöku.
Stray-fogs of pine on keland
(1) : NumÉer cut in the fog end.
(2) : Marks indicating past resin
extraction.
oft heil tré með rót, sem hljóta að hafa rifnað eða losnað af árbökkunum
við ísabrot og í vorleysingum. Hin síðari ár er þetta að mestu sagaður bol-
viður. Síbería á sér langa menningarsögu og má t.d. nefna, að til borgar-
innar Irkutsk við Bajkalvatnið var stofnað árið 1640. Mest voru þetta bjálka-
hús, svo að skógarhögg og fleytingar hafa tíðkast hér lengi. jenisej hefur
um aldir fleytt miklu magni bolviðar til sjávar.
Á þessum norðlægu hafsvæðum eru veður válynd, stormasamt og úfinn
og mikill sjór. Miklu timburmagni er fleytt á stórám Síberíu. Vorleysingar
og ísrek geta rofið timburkvíarnar, fleytingatimbrið lendir á villigötum, og
mikinn hluta þess rekur eðlilega fyrst á nálægar fjörur. Á síðari árum hafa
beitadráttarvélar verið notaðar til þess að safna saman timbri við ósa Jen-
isej og Jenisejflóann. Þetta hefur valdið nokkrum áhyggjum, því að freð-
mýragróðurinn er viðkvæmur og þolir illa álag. Alekseyenko og Titova lýstu
þessu árið 1988, og hvöttu til fyllstu aðgátar, til þess að forðast umhverf-
isslys á þessum norðlægu strandsvæðum.
Mikið af timbrinu sekkur skammt út af ströndunum. Á Arkangelsk-svæð-
inu er talið, að margar milljónir rúmmetra af timbri liggi á sjávarbotni. Hið
sama er að segja um svæðin fyrir utan ósa stórfljótanna í Síberíu. Á síðari
árum hafa Rússar byrjað á því að safna rekaviði þar við strendurnar, vegna
þess að hann hefur valdið vandkvæðum í sambandi við skipaferðir. Þá er
einnig farið að hugsa til þess að ná upp timbri því, sem liggur vel varðveitt
á hafsbotni.
Rekaviður er mikill við aðrar strendur Norðurhafsins. Wilhelm Matheson,
sem var formaður Norska skógræktarfélagsins um árabil, var við refaveiðar
á Jan Mayen 1933-34. í greinum, sem hann hefur ritað, segir hann frá
miklu magni af rekaviði á fjörum þar, og segir að oft hafi marga trjáboli allt
að 12, rekið saman að landi í einu.
Bæði á Svalbarða og Grænlandi er mikill rekaviður. Fridtjov Nansen
rakst á rekavið norðarlega í hafísnum, og selveiðimenn sjá oft trjáboli á
sjóieiðinni milli Noregs og Svalbarða. Á ströndum Finnmerkur má líka
finna rekavið, t.d. á fjörum Porsanger-skagans.
Per Johnsen frá Helgebostad á eyjunni Hitra á Mæri hefur sagt mér frá
því, að selveiðimenn hafi tekið með sér rekavið frá Svalbarða og flutt til
Noregs. Þetta var bannað árið 1921 og þar með var því lökið. Hann fékk
einkaleyfi á því að safna rekaviði á Svalbarða og vinna úr honum. Store
6
SKÓGRÆKTARRITIÐ 1991