Skógræktarritið - 15.05.2012, Qupperneq 33

31SKÓGRÆKTARRITIÐ 2012
flutningsins eru hins vegar ógreinilegri. Þar kann
að spila inn í að tvö árin á undan, 1972 og 1973,
voru sérlega vindasöm suðvestanlands. Vindmæl-
ingar á Keflavíkurflugvelli sýna að auki að í lok átt-
unda áratugarins og fram á byrjun þess níunda hafi
einnig gengið yfir tímabil hægari vinda, rétt eins og
í Reykjavík.
Mynd 4 sýnir hins vegar mælingarnar eftir að
gögnin hafa verið leiðrétt. Leitnin í átt til hægari
vinds nemur um 0,2 m/s á áratug. Enn er þó greini-
leg „stökkbreyting“ til staðar um árið 2000. Auð-
vitað mætti halda fram að mögulega hefði um svip-
að leyti orðið eðlisbreyting á vindhraðanum. Í því
sambandi var litið sérstaklega á mælingar Vegagerð-
arinnar á vindmæli við Reykjanesbraut á Strandar-
heiði. Þar eru tiltækar samfelldar mælingar frá 1995
og hefur vindmælir alltaf verið á sama stað, í sömu
hæð og mælagerð hin sama. Það sem meira er, að
umhverfið á þessum slóðum hefur ekki tekið neinum
breytingum sem orð er á gerandi. Skemmst er frá því
að segja að ekki eru sýnilegar neinar sveiflur í með-
alvindi á milli ára um þetta leyti. Fyrir utan eðlilegar
sveiflur á milli einstakra ára er ekki hægt að segja að
nokkur leitni sé í vindhraðanum við Reykjanesbraut
á þessum 15 árum, hvorki í átt til hægari, né hvass-
ari vinds. Því má með nokkurri vissu horfa fram hjá
því að eðlisbreytingar í meðalvindi hafi verið að eiga
sér stað suðvestanlands upp úr aldamótunum.
Reiknuð var leitni á leiðréttum vindhraða í
Reykjavík frá 1949 til ársins 1999 eða til síðasta
heila ársins með eldri mælagerð. Lækkun vindhraða
reynist vera um 0,1 m/s fyrir hvern áratug. Hugsan-
lega fór vindhraði í lofti lækkandi þessi árin, en í
raun er ekkert sem bendir til þeirrar tilhneigingar.
Þess vegna má halda fram með allgóðum rökum að
það séu einkum áhrif aukinnar byggðar og trjárækt-
ar í borgarlandinu sem hafi valdið lækkun meðal-
vinds sem nemur 0,5 m/s á hálfri öld.
Sé horft á fyrsta áratug nýrrar aldar sérstaklega,
þ.e. eftir að skipt var um gerð vindmælis, má ætla að
lækkun vindhraðans gæti numið allt að 0,2-0,4 m/s
á þeim eina áratug. Það jafnvel þó gert væri ráð fyrir
25% yfirsnúningi á eldri gerðum skálamælanna sem
trúlega er verulegt ofmat. Sú áberandi mikla minnk-
un vindsins síðustu árin í Reykjavík er nokkur ráð-
gáta og breytingar á vindmæli geta vart skýrt nema
hluta hennar.
Þá er freistandi að setja fram þá tilgátu að það
dragi ekki línulega úr meðalvindi eftir því sem
áhrif trjágróðurs og byggðar fara vaxandi til auk-