Morgunblaðið - 08.12.2000, Blaðsíða 66
FÖSTUDAGUR 8. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
mt-
Um fargjöld
Flugleiða
ÞAÐ er einkar at-
hyglisvert að fylgjast
með og bera saman
skeyti sem send eru
út á mismunandi
tölvupóstlista Flug-
leiða. Ég hef í vetur
fylgst með tveimur
póstlistum: Annars
vegar Netklúbbnum
og hins vegar Lucky
Fares. Eins og nöfnin
gefa til kynna þá er
Netklúbburinn ætlað-
ur Islendingum en
Lucky Fares ætlaður
útlendingum (raunar
Bandaríkjamönnum
að því er ég kemst
næst).
Það athyglisverðasta sem kemur
í ljós þegar tilboðin á þessum
tveimur póstlistum eru borin sam-
an er sá gríðarlegi munur sem er á
tilboðum á sömu flugleiðum eftir
því í hvora áttina er flogið. Til
dæmis hafa verið í gangi afar
ákjósanleg tilboð í haust á flugi frá
■’Voandarískum borgum til Keflavík-
ur og til baka fyrir á bilinu $200-
$300. Á hinn bóginn hefur ekki ver-
ið boðið upp á nein sambærileg til-
boð á flugi frá Keflavík til Boston
eða New York og til baka á þessum
tíma. Þannig kostaði flugfarið
KEF-JFK-KEF frá helmingi
meira og upp í fjórum sinnum
meira en flugfarið JFK-KEF-JFK
mestan part október
og nóvember. Einnig
hafa verið í boði af-
sláttarfargjöld á flug-
leiðinni JFK-KEF-
JFK fyrir tímabilið
15. janúar til 27. mars
á $250 án þess að sam-
bærileg fargjöld byð-
ust á flugleiðinni
KEF-JFK-KEF. Einn
bandarískur kunningi
minn benti mér á það
þegar ég sagði honum
frá þessu að það væri
ef til vill ódýrara að
Jón kaupa tvo JKF-KEF-
Steinsson JFK hringi og henda
tveimur af flugleggj-
unum fjórum og búa þannig til
KEF-JFK-KEF miða en að kaupa
Flug
Gríðarlegur munur,
segír Jón Steinsson, er á
tilboðum á sömu flug-
leiðum eftir því í hvora
áttina er flogið.
KEF-JFK-KEF miða. Ég hef enn
ekki skoðað þetta í þaula en það er
a.m.k. alveg á hreinu að það er ekki
hægt að kaupa KEF-JFK-KEF
hring á undir $500, hvað þá á $250.
Flugleiðir er auðvitað einokun-
arfyrirtæki á flugleiðinni KEF-
JFK-KEF og því er í rauninni ekk-
ert sem hægt er að gera í þessu.
Og það á í rauninni ekkert að koma
manni á óvart að þetta sé svona.
Svona hegða einokunarfyrirtæki
sér a.m.k. í kennslubókunum.
Flugleiðir sjá sér einfaldlega hag í
því að láta ílug frá íslandi kosta
helmingi meira en flug til íslands.
Þessi hegðun Flugleiða ætti ef til
vill helst að kenna okkur að meta
þá litlu samkeppni sem ríkir á öðr-
um mörkuðum á íslandi. Á flestum
þeirra er þó a.m.k. fákeppni.
Höfundur er hagfræðingur.
Pöntun
afgreidd
HIN svokallaða
„sáttanefnd", sem
vinnur að endurskoð-
un laga um stjórn físk-
veiða að nafninu til,
sneri sér til Þjóðhags-
stofnunar í ársbyijun
2000 og bað um að hún
gerði úttekt á áhrifum
mismunandi fiskveiði-
stjórnkerfa á byggða-
þróun. Greinarhöfund-
ur hefir ekki séð þá
úttekt en af útdrætti,
sem birtist í Morgun-
blaðinu hinn 30. nóv.
sl., verður ekki séð að
neinn samanburður
hafi verið gerður á
kerfum, heldur látið við það sitja að
skila áliti sem „fræðimenn" Þjóð-
hagsstofnunar vissu að ætlazt var
til: Að núverandi gripdeildarkerfi í
sjávarútvegi hefði engin áhrif á bú-
ferlaflutninga í landinu.
Þá vita menn það og Morgun-
blaðið líka, enda fyrst með fréttim-
ar, og sló upp á baksíðu þann sama
dag: „Samband kvótakerfis og bú-
ferlaflutninga: Ekki orsakasam-
hengi.“
Þá vita menn það.
Á þriðja áratug aldarinnar urðu
áróðursmeistarar Þriðja ríkisins
frægir fyrir áróðurstækni sína og
áróðursaðstöðu þegar þeim tókst að
brjála tugmilljóna þjóð. Segja svart
hvítt svo trúað yrði og snúa öllum
staðreyndum við sér í hag og gera
svörtustu lygi að hvítum sannleika.
Að sagan endurtaki sig er á
stundum raunaleg staðreynd.
Ekkert, nákvæmlega ekkert, sem
sagt er um stjórn íslenzkra fisk-
veiða af hálfu valdhafa og aftan-
íossa þeirra er sannleikanum sam-
kvæmt. Öllu er hagrætt með
peningum hins nýja auðvalds sem
náð hefir undirtökum í íslenzku
þjóðlífi fyrir atbeina Sjálfstæðis-
flokksins sérstaklega. Allir fjölmiðl-
ar eru þjónar þess og þernur og
Ijúga hver í kapp við annan upp á
kaupeyri auðvaldsherranna.
Skemmst er að minnast sjávarút-
vegsþátta „bisnessmannsins“ Páls
Sverrir
Hermannsson
Benediktssonar í
Sjónvarpinu, þar sem
„Um allar sagnir hall-
ast hann mjög til, en
ló frá víða“ svo vitnað
sé til orða Gunnars
Lambasonar um
Njálubrennu og missti
hann enda höfuðið að
sögulaunum.
Göbbels hinn þýzki
hefði verið stoltur af
lærisveinum sínum hjá
íslenzkum valdhöfum í
áróðurstækninni og
ekki síður ánægður
með þjónustulipurð og
skilning ríkisstofnunar
eins og Þjóðhagsstofn-
unarinnar íslenzku á hlutverki sínu
og skyldum við þá sem með völdin
fara.
Ekki verða hér og nú eltar ólar
við einstök atriði í þessari af-
greiðslu Þjóðhagsstofnunar til
handa „sáttanefndinni" svokölluðu
en þess beðið að fá að berja þjón-
ustuna augum.
Til þess að lýsa fyrir venjulegu
fólki hver áhrif fiskveiði hefir á
vöxt og viðgang þorpa og bæja
hringinn í kringum ísland, nægir
að benda á þá óhrekjanlegu stað-
reynd að enginn þéttbýliskjarni að
kalla hefði myndast við sjávarsíð-
una nema fyrir það að staðurinn lá
vel við fiskveiðum. Öll lífæð þeirra
lá og liggur út í sjó. Svo komast
þjónarnir í Þjóðhagsstofnun að
þeirri niðurstöðu, samkvæmt upp-
lýsingum Morgunblaðsins, að
möguleikar þeirra til að sækja sjó
skipti ekki máli í sambandi við hina
gífurlegu byggðaröskun sem við
stöndum frammi fyrir!
Hér fer á eftir niðurlag fréttar
blaðsins:
„I greinargerðinni segir að ljóst
sé að þróun sjávarútvegsins hafi
haft áhrif á þróun byggðar í
landinu en að orsakasamband
þessara þátta sé flókið. Mjög erf-
itt sé að draga þátt fiskveiði-
stjórnunarkerfisins sjálfs út úr
þessu sambandi. Það hafi verið
hugsað sem leið til að auka hag-
kvæmni í atvinnugreininni og
tryggja viðgang hennar til lengri
tíma. Ekki verði séð að rekja
megi til fiskveiðistjórnunarkerf-
isins sjálfs meginskýringu á hin-
um miklu búferlaflutningum frá
landsbyggð til höfuðborgarsvæð-
is sem einkennt hafa búsetuþró-
unina. Útgerð og framleiðsla hafi
fyrst og fremst færst milli staða
á landsbyggðinni eftir því sem
hagkvæmt hefur þótt.“
Við þetta þarf engu að bæta fyrir
fólk með fullu viti nema því til
skýringar, að síðasti málaliðurinn
er hrein og ómenguð ósannindi. Út-
gerð og framleiðsla hefir ekki færzt
milli staða á landsbyggðinni eftir
Kvótinn
Sægreífarnir, segir
Sverrír Hermannsson,
munu ofan í kaupið hafa
skotið undan 50 þúsund
milljónum til útlanda.
því sem hagkvæmt hefir þótt, held-
ur eftir því hverjir fengu stærsta
gjafakvótann og höfðu þannig efni
á að kaupa hina upp. Og hag-
kvæmnin og hagræðingin í öllu
dæminu lýsir sér bezt í því, að
skuldir sjávarútvegsins hafa aukizt
um 80 þúsund milljónir króna síð-
ustu fimm árin og stefna óðfluga í
200 þúsund milljónir samtals. Það
er þess vegna sem stórkvótagreif-
inn og formaður Framsóknar-
flokksins vill hleypa erlendum auð-
hringjum inn í íslenzka
fiskveiðilandhelgi af því sem nú fer
að sneiðast um fjármagn í kvóta-
braskið. Sægreifarnir munu ofan í
kaupið hafa skotið undan 50 þúsund
milljónum til útlanda, skattlausum,
og prísa sig sæla.
Hinn 1. desember lauk leiðara
Morgunblaðsins með þessum orð-
um:
„Pólitísk sjónarmið eiga vissu-
lega rétt á sér en pólitísk sjónar-
mið, sem eiga sér enga stoð í
veruleikanum eða efnislegum
rökum, eru forkastanleg."
Þessi orð eiga vel við skýrslu
Þjóðhagsstofnunar eins og frá
henni var sagt deginum áður í sama
blaði.
Höfundur er formaður
Frjáislynda flokksins.
•i
Bókavefur á mbl.is
Á mbl.is er að finna bókavef þar
sem nær allar útgefnar bækur
síðustu ára eru kynntar.
Þar eru einnig umsagnir um
bækur og fréttir af útgáfum.
Smelltu þér á mbl.js
og finndu jólabókina í ár!
... MMpT|.jyrriT'i
I
**•/,* **^ * ' r ' *
BÆKUR A
mbl.is
r.
sóuwnuR Piá
Echinacea+
l'ŒSSÍÍ'
V Öflug vörn apótekiim
Vib ábyrgjumst
MEiRA
Reyndu
Apollo2000
Káre A. Nilsen, sérfrœöingur í apollo hári veröur
meö kynningu og ráögjöf fyrir þá, sem hafa
áhuga á APOLLO A.C.R. (Apollo Cosmetic Reconstruction) og
afþví tilefni veitum viö 10% kynningarafslátt.
Allar upplýsingar eru veittar, í fullum trúnaöi og án allra
skuldbindinga, laugardag 9. og sunnudag 10. desember.
Allar upplýsingar fást hjá Apollo-hár, í síma 552 2099.
ApoUo hárstíutíó
Hringbraut 119
„HAIR,
SVSTEMS
^Nýtt - rrýtt
Mörkinni 3, sími 588 0640
Opið mán.-fðs. frá kl. 12-18.
Lau. frá kl. 11-16