Morgunblaðið - 08.12.2000, Blaðsíða 67
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 8. DESEMBER 2000 6^
UMRÆÐAN
ÞEGAR fólk veltir
því fyrir sér hvaða at-
vinnugrein sé mikil-
væg'ust fyrir íslenska
þjóðarbúið, þá kemur
sj ávarútvegurinn
sennilega fyrst upp í
hugann. Sjávarútveg-
urinn er að sönnu
gríðarlega mikilvæg-
ur, enda stendur hann
undir 43 prósentum af
þeim tekjum sem við
öflum okkur á erlend-
um mörkuðum. Sann-
leikurinn er hins veg-
ar sá að allar
atvinnugreinarnar eru
líklega jafn mikilvæg-
ar, enda eru þær allar háðar hver
annarri og því ekki auðvelt að gera
upp á milli þeirra.
Rauði þráðurinn í atvinnulífínu
er hins vegar verslun í víðasta
skilningi þess orðs enda er versl-
unin tækið sem gerir viðskipti
möguleg. Frystu þorskflökin sem
koma upp úr frystitogurunum
væru til dæmis lítils virði, ef ekki
væri búið að koma upp öflugu sölu-
og dreifingarkerfi fyrir sjávar-
afurðir okkar á erlendum mörkuð-
um. Verslunin samstillir þannig
ólíka þætti hagkerfisins og tryggir
samspil atvinnugreinanna til hags-
bóta fyrir alla.
Verslunin tengir
Verslunarstarfsemin tengir
framleiðendur við kaupendur. Hún
er þannig boðberi markaðarins og
færir framleiðendum skilaboð
neytenda um vöruþörf, vöruverð
og þjónustu. Án þessara skilaboða
gæti farið fyrir framleiðendum
eins og ríkisreknu fyrirtækjunum í
kommúnistaríkjunum sálugu, sem
lentu stundum í því að framleiða
vöru samkvæmt áætl-
unum, án þess að hafa
nokkra hugmynd um
raunverulegar þarfir
neytenda.
Umfangsmesta
atvinnugreinin
En hvað er verslun?
I víðasta skilningi
orðsins, er verslun öll
sú starfsemi sem mið-
ar að því að selja eða
kaupa vörur sem aðrir
hafa framleitt. Til við-
bótar þessu, þjónar
verslunin öðrum at-
vinnugreinum með
margvíslegum hætti.
Verslunin selur vélar og tæki til
iðnaðar, veiðarfæri til sjávarút-
vegsins, hráefni til iðnaðar, pappír
til dagblaða og tímarita, bygging-
Atvinnugreinar
Rauði þráðurinn í at-
vinnulífínu er verslun í
víðasta skilningi þess
orðs, segir Stefán S.
Guðjónsson, enda er
verslunin tækið sem
gerir viðskipti möguleg.
arefni til verktaka og skrifstofu-
tæki til banka og tryggingarfélaga,
svo ekki sé minnst á daglegar
neysluvörur til almennings. Versl-
unin snertir því flest svið mannlífs-
ins og nær öll okkar taka þátt í
henni daglega.
Umsvif verslunar í formi vöru-
veltu eru meiri en í nokkurri ann-
arri atvinnugrein. Heildarvelta í
verslun var um 403 milljarðar
króna á síðasta ári. Á sama tíma
velti iðnaðurinn 231 milljarði og
fiskveiðar og vinnsla 150 milljörð-
um. Um 22 þúsund manns starfa
við verslun á íslandi eða fleiri en í
nokkurri annarri atvinnugrein.
Samkvæmt upplýsingum frá Ríkis-
skattstjóra greiðir verslunin mest
allra atvinnugreina í skatta.
Framlag til
ferðaþj ónustunnar
Verslunin er einnig ríkur þáttur
í þeirri þjónustu sem veitt er er-
lendum ferðamönnum hér á landi.
Nýlega var greint frá niðurstöðum
samantektar á verslun erlendra
ferðamanna sem leiddi í ljós að
hún hefur aukist um nær fjórðung
á þessu ári, mest í innfluttri vöru
og merkjavöru. Samkvæmt tölum
um endurgreiddan virðisaukaskatt
má gera ráð fyrir að þessi hópur
versli fyrir allt að tvo og hálfan
milljarð hér á landi árlega. Inn-
kaup erlendra gesta eru þannig að
skapa um tvö hundruð ársverk í
verslun hér á landi.
Niðurstöður þessarar saman-
tektar vekja óneitanlega upp þá
spurningu hvers vegna Islendingar
leggi það á sig að ferðast til ann-
arra landa til innkaupa. Sam-
kvæmt neyslu- og lífsháttakönnun
Gallup fór rúmlega þriðjungur Is-
lendinga í verslunarferðir til út-
landa á síðasta ári og áætlað er að
við höfum eytt um fimm milljörð-
um króna í þeim ferðum. Á sama
tíma eru erlendir ferðamenn í æ
ríkari mæli að kaupa hér á landi
sérvöru og merkjavöru sem er
fyllilega samkeppnishæf í verði.
Það er vissulega skemmtilegt að
ferðast til annarra landa og kynn-
ast framandi menningu og þjóðlífi.
Með aukinni samkeppnishæfni ís-
lenskra verslana er hins vegar orð-
inn hreinn óþarfi að taka inn-
kaupatöskurnar með í ferðina.
Höfundur er frumkvæmdastjóri
Samtaka verslunarinnar.
Islensk verslun
íþjóðarþágu
Stefán S.
Guðjónsson
iginleiki
t
kvenna
Estée Lauder útsölustaðir:
Clara Kringlunni,
Lyfja Lágmúla, Lyfja Laugavegi,
Lyfja Hamraborg, Lyfja Garðatorgi,
Lyfja Setbergi,
Hagkaup Kringlunni,
Hagkaup Grafarvogi,
Hagkaup Smáranum,
Lyf og heilsa, Austurstræti,
Sara Bankastræti,
Apótek Keflavíkur,
Hjá Maríu, Hafnarstræti, Akureyri.
Hjá Maríu, Glerártorgi, Akureyri.
Nýi ilmurinn frá Estée Lauder
INTUITÍON
ESTEE LAUDER
RCD1350
HITACHI
AKAI GRUnDIG UNITED TENSíll HITACHI KGL5TEE harman kardon ÍIBL
Wm\ A • / ,
-/ýi
UGI1Í = yy ' - ' Á.
RCD1365
immmm æk # r'J lEMO
RR300
■
uHiMHUit imJAylOIHi: Higtxii. Snáitrgl HeHKbnglaiL InmliŒi lUai táuresi mnui: Hliinsii tatsi. Wtlii ImHm lnpnsi tlóisMlii.
Htllissaii Mt Wortestn Mlt VtSTIMH: toltljj SnwHslitfc taismsi. PóHisffl. Issliti UUBUIt: If StiwlKWí BóSiawik. B HkMÉR tnaMaiii.
Ð Hónvetiiiniffl Blöniltiósi SlaflfirflitfltliiB. Ssuiliikifiki. DefcsrL Qahrft. tiósiisliiffl Akwtffl ÐbmI Biistvft. tírS. Bulsílitln. AUBIIBUIO. B Hértisbffl liHssióflim. VtnliiiÉ VL tssktiiiissltð
lí'jplitl Vaimatitfli. B lAóflHilliogA Vtimaliiii. B BtraJsteis. Styfiislirfii. IunHsrtir. SttBsfliti B FAskrúðsfiartar. fAsBiðsisjii. lASt Mmtlifði. SHDHBIAltl: tskttgnssaVsIzó Bl HntswHi %
BtsltH Htlli IA. Sellissl lís Miksbili. Iiints. Vumiii. tEVUAIiS: Sumitli ItlML Rslbnm. EtinótriL MligwrinisL Srj. laflwstBsur, tuli. Uulli HrMití