Skírnir - 01.01.1879, Blaðsíða 4
4
INNGANGUK OG ALMENNARI TÍÐINDI.
eru svo miklar, a8 menn ætla þaS ókljúfanda fyrir Tyrki aS
komast úr þeim me3 öSru móti, enn aö meS £á verSi fariS sem
gjaldþrota menn, og stórveldin seti nefnd manna til aS annast
um og stýra fjárhag þeirra álíka og nú á sjer staS á Egiptalandi
og í Túnis*). J>aS er og lfklegt, aB stórveldin hafi þetta í ráSi,
ef meira þarf aS gera enn þegar er gert, úr því þau bönnuSu
Rússum aS skapa Tyrkjum aldur eSa ríki þeirra í Európu.
þeim gat ekki dulizt hver vandi mundi af því rísa, ef fariS
yrSi aS skipta dánarhúi Tyrkjans, og þá mest, ef atfarir Rússa
hefSu unniS á bonum til fulls. J>ó þeim hafi samizt um ab
halda svo uppi riki Tyrkja í Európu, sem nú var ráSiS, þá
kemur þaS vart af því, aS þau treysti, aS Tyrkir nokkurn tíma
samþýSist þjóSmenning vorrar álfu, en þau máttu vita, aS
Bolgarar og fleiri þjóSflokkar, sem í mörg hundruS ára bafa
boriS ánauSarok Tyrkja, voru svo lítilsigldir á borS viS aSrar
þjóSir, aS þcim mundi ofætlan aS fara meS fullt sjálfsforræSi
sjer til góSs þrifnaSar fyrr enn eptir hæfilegan undirbúning —
já, ef til vildi, aS löngum tíma liSnum. MeS öSrum orSum:
ráS þeirra, sem nú tóku fram fyrir hendurnar á Rússum, virSist
vera þetta, aS láta þjóSflokkana á Balkansskaga ná smámsaman
*) Rjett í því er vjer skrifuðum þetta baret oss eitt blað í hendur, þar
sem segir af viðtali þeirra soldáns og sendiboða Frakklands. Sendi-
herrann (Fournier) kvað sjer þungt hug 'segja um fjárhag ríkisins,
og hjer þyrfti rammar skorður við að reisa illri venju, ef duga skyldi.
«Hjer verður ekki annars kostur», sagði hann, «enn að þjer fáið
fjárráðin í hendur útlendum inönnuin, dugandi og áreiðanleguni, og
sjerílagi verða tollar yðar allir og tollmál að koma undir slíkra
manna umboð og tilsjá. Ríki yðar þarfnast mest skilvísra manna,
scm aldri mundu leggja dyggð og drengskap við mútugjöfum. Hjer
er stolið af tollum og sköttum, já leyfið mjer, herra, að segja sem
er: þjer eruð þjófum einum umhorfinn á alla vega!» Soldáni varð
heldur hverft við, þó það væri ekki í fyrsta sinn, að líku hefir að
honum verið vikið, en er hann hafði hlýðt lengur á hollræði sendi-
herrans, varð honum hughægra og þakkaði honum með mestu blíðu
fyrir lesturinn. Um sama leyti kom Layard, sendiboði Englendinga,
að máli við soldán, og fórust honum Lkt orðin og sendiboða Frakka.