Skírnir - 01.01.1879, Blaðsíða 89
ÞÝZKALAND.
89
til stórræSa, því þeir verða sjálfir a8 vera nær, ef menn eiga
a8 gangast upp vi8 eggjunar or8 þeirra og digurmæli*). J>a8 varS
jþví a8 detta ofan yfir flesta, er alríkisstjórnin í Berlín ljet sem
heimshrun væri nærri, jþegar mor8ræ8in höf8u or8i8 gegn keisar-
anum, og Ijet Jia8 berast um allt þýzkaland, a8 j?au væru rá8in
af jafnaSarmönnum — en hitt mundi fylgja, a3 þeir mundu
reyna a8 umturna allri ríkis- og fjelagsskipun, ef eigi yrSi hi8
hráðasta vi8 gert. Og þó mun óhætt a3 ful!yr3a, a3 ekkert-
hefir or3i3 uppgötva8, sem hefir sannaB, a3 þeir Hödel og
Nobiling hafi veriS af ö8rum sendir. Menn hafa nú svo lengi
íhugaS og grennlazt eptir, hva3 Bismarck hafi einkum og sjerílagi
gengiS til takmörkunarlaganna á móti jafnaSarmönnum, a3 J>a3
er vart úr lausu lopti gripi8, er menn segja, a3 J>a8 hafi sizt
veri8 hræ8sla vi3 jafnaSar og lýSvaldsflokkana, heldur hitt, a8
hann hafi fengið meiri og meiri óbeit á öllum frelsisflokkum
jþinganna, sje or8inn dau81ei8ur á mótmælum J>eirra og Jþrefi, og
J>ykist nú hafa fullreynt a8 J>a8 sje langt um minna í þing-
bundna stjórn varið, enn menn ímynda sjer. Honum Jpyki, að
frelsi8 hafi miðlungi vel gefizt, og J>að hafi hleypt veðri og vit-
leysum í alþý8u manna, en komið henni lítt fram til þjóðþroska
og þrifnaðar. Hann vili því nú mælt hafa til þjóðverja líkt og
Yalgarður gamli til MarSar sonar síns: «heldur vildi jeg, a3
þjer legðuð af nýjungarnar og sjá svo hvernig færin. I stuttu
máli: <>sósíalistalögin», sem þau nefnast, eiga a8 vera byrjun á
takmörkun almenns þegnfrelsis, og þó svo sje fyrir mælt, að
*) þessir menn halda blaði út í Lundúnum og hafa gengið í bandalag
við gjöreyðendur frá Eússlandi. Orðtak blaðsins eru ávarpsorð frá
Karli Marx (landflæmdum jafnaðarspekingi þjóðveija): *Öreigar!
hafið samtök og fylgist að. þjer eigið ekkert að missa utan hlekk-
ina!» Um það er tíðindin heyrðust frá Berlín og kosningarnar nýju
fóru í hönd, ljet blaðið æsingardæluna ganga, og þar var sagt, að
öldin væri bráðum nær útgöngu og það minnti menn á þrekvirkin,
sem unnin hefðu verið fyrir en síðustu aldamót. Menn mættu líka reiða
sig á, að þessi öld mundi ekki líða svo á enda, að meiri verks-
ummerki sæust ekki eða breytingar á kjörum þjóðanna, þegar hún
væri út runnin.