Skírnir - 01.01.1911, Síða 7

Leo Tolstoj.
7
arnir gera. Að þessu takmaki eiga menn að vinna með
hægð og stillingu og viturlegum fortölum, en eigi með
ofbeldi; þá mun að því draga fyr eða síðar, að mann-
kynið sannfærist um hræsnina og ranglætið, sem viðgengst
með núverandi þjóðskipulagi. Um eitt skeið að minsta
kosti neitaði Soutajeff með öllu að greiða skatt. Eitt sinn
tók hann sér ferð á hendur til Pétursborgar til að telja
um fyrir keisaranum, og sárnaði stórum, er honum var
eigi einasta synjað áheyrnar, heldur rekinn öfugur heim
til sín aftur. Herkvöðum neita þeir Soutajeff og fylgifisk-
ar hans með öllu, því að þeirra skoðun eru allir menn af
öllum þjóðum og trúarflokkum bræður, og hví skyldu þeir
þá eiga í ófriði?
Þetta er aðalinntakið úr kenningum Soutajeffs, og
flykkjast menn í stórhópum til að hlýða á hann, ýmist af
forvitni eða af innri hvöt. Hann lifir óbreyttu bændalífi,
en er í mörgum greinum einkennilegur mjög og eru sagð-
ar af honum margar sögur. Kvöld eitt er hann gekk til
hlöðu sinnar kom hann í opna skjöldu þjófum nokkrum,
er læddust burt með kornpoka á bakinu. Gekk hann orða-
laust inn í hlöðuna og sá að þeir höfðu skilið eftir einn
pokann. Veitti hann þeim eftirför og hrópaði er hann sá
til ferða þeirra: »Bræður góðir, það er auðséð að ykkur
skortir brauð; hirðið þið líka pokann, sem eftir varð!«
Daginn eftir komu þeir allir og skiluðu þýfinu og báðu
Soutajeff fyrirgefningar.
Soutajeff hefir sjálfur gert grein fyrir trúarjátningu
sinni með örfáum orðum. »Hvað er sannleikur?« spurði
einn af áhéyrendum hans. »Sannleikur«, svaraði Souta-
jeff með áherzlu, »sannleikur er kærleikur í daglegu lífi
og breytni«.
H.
Það fær engum manní dulist, er lesið hefir rit Tolstojs,
að mjög eru kenningar þeirra Soutajeffs svipaðar í aðal-
atriðunum, enda er það og vafalaust meira en tilviljun