Morgunblaðið - 23.10.1982, Blaðsíða 1
48 SÍÐUR og Lesbók
236. tbl. 69. árg.
LAUGARDAGUR 23. OKTÓBER 1982
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Ljósm. Ra^nar Axolsson.
Hollenskur selur kom í gær hingað til lands með þotu Arnarflugs, og var honum sleppt norður í Kyjafirði. Hér
sést er selurinn bragðar á sjónum í Akureyrarpolli. Náttúruverndarkona frá Hollandi fylgist með, en hún hafði
ásamt fleirum veg og vanda af ferðalagi selsins hingað til lands.
Pólskur njósn-
ari og bankamað-
ur biður um hæli
Ncw Vork, 22. októbor. AP.
EINN af æðstu mönnum pólskra bankamála og sá, sem samið hefur um nýja
tilhögun á skuldagreiðslum I’ólverja vestra, hefur leitað á náðir Alríkislög-
reglunnar í Bandaríkjunum, að því er stórblaðið The New York Times segir
í dag. Blaðið hefur það einnig eftir bandariskum embættismönnum, að
maðurinn, Andrzej Treumann, sé ekki aðeins bankamaður heldur einnig
háttsettur í njósnastarfsemi pólsku leyniþjónustunnar.
Að sögn Times eru Treumann,
kona hans og dóttir undir hand-
arjaðri bandarískra leyniþjón-
ustumanna einhvers staðar í
Washington og hafa verið allt síð-
an í júlí sl. þegar þau létu sig
hverfa. Skömmu áður hafði hann
sagt kunningjum sínum, að hann
hefði verið kvaddur heim til Pól-
lands í ágúst. Talsmenn lögregl-
unnar vilja ekkert um málið segja,
en Times segist hafa fengið frétt-
irnar staðfestar hjá ónefndum
embættismönnum.
Treumann kom til Bandaríkj-
anna árið 1979 til að veita þar for-
stöðu útibúi frá Handlowy-bank-
anum pólska, sem annaðist samn-
ingaviðræður um nýja tilhögun á
skuldagreiðslum Pólverja vestan
hafs. Auk þess er hann sagður af-
ar háttsettur í njósnaneti Pólverja
og annarra austantjaldsríkja í
Bandaríkjunum og þykir af þeim
sökum mikill fengur í honum fyrir
bandarísku leyniþjónustuna.
Frá Varsjá bárust í dag þær
fréttir, að skemmdir hefðu hvað
eftir annað verið unnar á banda-
ríska sendiráðinu í þessari viku
auk þess sem brotist hefði verið
inn í íbúðir sendiráðsstarfsmann-
anna. Hringt var i sendiráðið í dag
og sagði ókunnur maður, að þessar
aðgerðir væru „aðeins fyrsta
skrefið". Svo vill til, að nú í vik-
unni sagði talsmaður pólsku
stjórnarinnar, að „alda andúðar
og fyrirlitningar á Bandaríkjun-
um færi nú sem logi yfir akur" hjá
pólsku þjóðinni.
Fræg Rembrandt-verk
sögð máluð af öðrum
Haag, llollandi, 22. október, AP.
IIOLLENSKIR vísindamenn, vopnaðir fullkomnusta tæknibúnaði sem
völ er á, halda því fram eftir ítarlegar rannsóknir, að 44 málverk af 93,
sem hollenski meistarinn Rembrandt er sagður hafa gert á árunum
1625—31, séu alls ekki eftir hann. Rannsóknin hefur staðið í 14 ár og
náöi til allra verká meistarans, sem hægt var að finna.
Talsmaður vísindamannanna, hann, því að oft áður hefði það
dr. Josua Bruyn, prófessor i
listasögu við Amsterdamhá-
skóla, sagði í dag, að þetta væri í
fyrsta sinn, sem nýjustu aðferðir
væru notaðar við greiningu á öll-
um þekktum verkum Rembr-
andts. Niðurstöður ættu þó ekki
að koma mjög á óvart, sagði
verið dregið í efa með sum þess-
ara verka, að Rembrandt hefði
málað þau.
Ellefu verkanna 44 eru í
bandarískum söfnum, t.d. mynd,
sem sýnir „gamlan mann með
krosslagðar hendur á brjósti",
„maður með vefjarhött", mynd
af föður Rembrandts og tvær
sjálfsmyndir. í London eru
myndirnar „Tobit og Anna“ og
„maður við lestur". Sex mál-
verkanna eru í Hollandi en hin
dreifð víða um lönd. Við rann-
sóknina voru myndirnar kann-
aðar með röntgengeislum, ljós-
myndaðar með innrauðum geisi-
um og útfjólublá geislun mæld
auk þess sem aldur viðarþilj-
anna, sem sumar myndanna eru
málaðar á, var ákveðinn.
Sjálfsmynd Rembrandts. Ekki er
efast um, hún sé ekta en hana
gerði listamaðurinn á efri árum
sínum.
N-írland:
Ofgarnar vinna á
Hclfast, 22. októbcr. AP.
STUÐNINGSMENN írska lýðveld-
ishersins (IRA) á Norður-írlandi
Vextir vestra
komnir í 11,5%
New Vork, 22. október. AP.
('HKMIÍ'AL Bank, sjötti stærsti
banki í Bandarikjunum, lækkaði í
dag forvexti um hálft prósentustig,
úr 12% í 11,5%, og er það lægsta
vaxtaprósenta vestra síðan í sept-
cmber 1980. Af þessum sökum hefur
dollarinn lækkað nokkuð í verði.
Að undanförnu hefur hver
vaxtalækkunin rekið aðra í
Bandaríkjunum og er það haft til
marks um minni fjármagnskostn-
að bankanna. Forvextir eru reikn-
aðir af stuttum viðskiptalánum en
stærstu og traustustu viðskipta-
vinir bankanna fá þó oft lán með
betri kjörum. Hæstir urðu vext-
irnir í desember 1980, 21,5%.
höfðu í dag fengið fimm þingmenn
kjörna í kosningum þeim, sem fram
fóru á miðvikudag til norður-írska
þingsins. t»ar eiga 78 manns sæti og
í dag var talningu lokið í 66 kjör-
dæmum. Hafði Sambandsflokkur-
inn þá fengið 23 sæti, en hann er
stærsti stjórnmálaflokkur mótmæl-
enda. Lýðræðislegi sambandsflokk-
urinn, sem er flokkur Ian Paisleys,
hafði þá fengið 18 sæti og Verka-
mannaflokkurinn, sem til þessa hef-
ur einkum notið stuðnings kaþ-
ólskra manna, hafði greinilega tapað
fylgi og að svo komnu ekki fengið
nema 11 þingsæti.
Talið var, að árangur Sinn Fein,
en svo nefnist hinn pólitíski arm-
ur IRA, hafi í för með sér mikinn
hnekk fyrir Breta í viðleitni þeirra
að koma á viðunandi samskiptum
milli kaþólskra manna og mót-
mælenda á Norður-írlandi og
binda enda á þær blóðsúthell-
ingar, sem fylgt hafa deilum milli
þessara fylkinga fram á þennan
dag.
— sagöi Reagan um viðræður sínar við sendinefnd Arabaríkjanna
Washington. Keirút, 22. októln'r. AP.
RONALD Reagan Bandarikjaforseti sagði í dag eftir viðræður hans við
sendincfnd frá Arabaríkjunum undir forsæti Hassans Marokkókonungs, að
þær væru „mikilvægur áfangi á leið til réttláts og varanlegs friðar í Miöaust-
urlöndum". í dag kom Amin Gemayel Líbanonforseti heim úr för sinni til
þriggja landa, sem hann sagði hafa orðið árangursríkari en björtustu vonir
stóðu til.
Viðræður Reagans og sendi- I
nefndar Arabaríkjanna stóðu í
þrjár klukkustundir og snerust |
eingöngu um tillögur Bandaríkja-
stjórnar og Arababandalagsins
um frið milli ísraela og Araba.
Hassan Marokkókonungur sagði
að þeim loknum, að „nú hillti und-
ir frið og eðlilega sambúð allra
þjóða í Miðausturlöndum" og vitn-
aði sérstakiega í ályktanir SÞ nr.
242 og 338 en þar er lýst yfir til-
verurétti allra þjóða í þessum
heimshluta. Þessar ályktanir eru
grunnurinn undir Camp David-
samkomulaginu, sem aðrar Ar-
abaþjóðir en Egyptar höfnuðu á
stnum tíma.
Haft er eftir heimildum, að
Arabaríkin séu hlynnt þátttöku
Jórdaníumanna í friðarviðræðum
við ísraela að því tilskildu, að PLO
og Jórdaníumenn nái fyrst sam-
komulagi um sérstakt ríki Pal-
estínumanna á Vesturhakkanum
með Jerúsalem sem höfuðborg.
Amin Gemayel Líbanonforseti
kom í dag heim úr ferð til Banda-
ríkjanna, Frakklands og Ítalíu,
þeirra þriggja þjóða, sem skipa
gæsluliðið í Líbanon. Var honum
vel fagnað við komuna enda þykir
för hans hin frækilegasta. Þjóðar-
leiðtogarnir, sem hann ræddi við,
hétu að styðja og styrkja Líbani
með ráðum og dáð, bæði hvað
varðar endurreisnina í landinu og
vopnabúnað Líbanonhers, sem nú
býr sig undir að taka við allri
gæslu í landinu.
„Mikilvægur áfangi
á leið til friðar“