Morgunblaðið - 23.10.1982, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. OKTÓBER 1982
37
Minning:
Anna Guðfinna
Þórðardóttir
Fædd 16. maí 1904
Dáin 11. september 1982
„Vertu trúr allt til dauðans, og
ég mun gefa þér lífsins kórónu."
Þessi orð frelsarans komu mér í
hug, þegar ég frétti að Anna
frænka væri dáin, en hún lést á
Sjúkrahúsi Akraness 11. septem-
ber síðastliðinn. Frænka mín gekk
hljóðlát til verks og vann þau af
trúmennsku og dyggð.
Anna var fædd að Borgarholti í
Miklaholtshreppi, dóttir hjónanna
Sesselju Jónsdóttur og Þórðar
Pálssonar, hún var fjórtánda
barnið af sextán systkinum. Geta
má nærri að oft hefur verið þröngt
í búi hjá þeim Borgarholtshjónum
með svo stóran barnahóp.
1929—1930 stundaði Anna nám
við kvennaskólann á Blönduósi.
Það var ekki auðsótt á þessum ár-
um að fara til náms fyrir fátæka
stúlku. Mikið þurfti á sig að leggja
og hvern eyri varð að spara til
þess að geta greitt skólagjaldið.
Ávallt minntist frænka mín skól-
ans með mikilli gleði og margt
kenndi hún mér sem hún lærði
þar. Oft talaði hún við mig um
vinkonu sína sem hún eignaðist í
skólanum, hún hét Laufey Ein-
arsdóttir og var Önnu mjög kær,
en Laufey er látin fyrir mörgum
árum.
1937 giftist Anna eftirlifandi
eiginmanni sínum, Eyjólfi Snæ-
björnssyni frá Ólafsvík, og settust
þau þar að. Þrjú börn eignuðust
þau og eina fósturdóttur. Börn
þeirra eru Eysteinn, f. 1939, en
hann dó á fyrsta ári. Halla, f. 1941,
Guðmunda, f. 1945, og Hanna, f.
1952.
Fyrsta minning mín um Önnu
frænku er, þegar ég lítil telpa kom
til hennar í heimsókn. Þá gekk
hún um gólf með litla veika dreng-
inn sinn. Hún raulaði svo undur-
blítt við hann og ég man ennþá
hvað hún raulaði. Anna var mikil
hannyrðakona og var þá sama
hvort um útsaum var að ræða eða
Minning:
Fanney Unnur
Kristjánsdóttir
Fanney Unnur Kristjánsdóttir
var fædd 18. febrúar 1927 að
Hólslandi í Eyjahreppi, dóttir
hjónanna Kristjáns Pálssonar
bónda og Danfríðar Brynjólfsdótt-
ur. Alls eignuðust þau hjón 17
börn. Á lífi eru Guðmundur,
Svava, Kristján, Aðalheiður,
Skarphéðinn, Þórður og Kristín
Fjóla. Látin eru Brynjólfur, Guð-
ríður, Páll, Kristjón, Egill, Ingólf-
ur, Kristján, Kristín, Bragi og
Fanney. Állt myndarfólk og nýtir
borgarar.
Kynni okkar Fanneyjar hófust
um áramótin 1946—47, þá auglýsti
ég eftir aðstoðarstúlku á auglýs-
ingaskrifstofu Alþýðublaðsins.
Það voru margar glæsilegar stúlk-
ur sem sóttu um starfið og meðal
umsækjenda var Fanney. Það var
erfitt verk að velja úr hópnum, en
ég sá aldrei eftir að ráða Fanney.
Nú þegar Fanney er horfin frá
okkur, hrannast minningarnar
upp í huga minn frá góðum kynn-
um mínum af henni sem vinnufé-
laga og heimilisvini.
Það var oft glatt á hjalla í
sumarferðalögum starfsfólks Al-
þýðublaðsins á þeim tíma. Mikið
sungið og mikið hlegið, og þar var
Fanney hrókur alls fagnaðar.
Fanney var að eðlisfari kát og
hláturmild og hló hátt og innilega
að græskulausu gamni í vinahópi.
Þó voru viðkvæmni og tilfinn-
inganæmi sterkir þættir í fari
Fanneyjar og komu fram í ást
hennar á foreldrum sínum og
systkinum og trygglyndi við vini
sína.
Oft minntist hún atvika frá
æsku sinni úr foreldrahúsum eða
spaugilegra uppátækja með systk-
inum sínum, þegar við sátum sam-
an og spjölluðum fram eftir síð-
kvöldum í gamla daga, á heimili
mínu við Laugaveginn.
Fanney fór úr föðurhúsum til
náms, fyrst að Reykjaskóla í
Hrútafirði og síðan á Húsmæðra-
skólann að Löngumýri. Til
Reykjavíkur fluttist Fanney árið
1946, og leigði herbergi með Krist-
ínu systur sinni og æskuvinkonu
sinni, Auði Kristjánsdóttir, sem
einnig fluttist hingað um það leyt-
ið.
Á aðfangadag jóla árið 1950
giftist Fanney eftirlifandi eigin-
manni sínum, Valdimar Jakobs-
syni frá Akureyri, syni hjónanna
Filippíu Valdimarsdóttur (skipa-
smiðs) og Jakobs Frímanns Krist-
inssonar, skipstjóra og útgerð-
armanns frá Hrísey. Fanney og
Valdimar eignuðust tvo syni, sem
nú eru báðir með eigið heimili.
Eldri sonurinn, Kristján, fram-
kvæmdastjóri, er giftur Örnu
Jónsdóttur, fóstru. Yngri sonur-
inn, Valdimar, brunavörður, er
giftur Jónu Guðmundsdóttur,
hjúkrunarfræðingi.
Ég tel að Fanney hafi verið mik-
il gæfumanneskja í lífinu, sem
barn og unglingur og síðast en
ekki síst að eignast góðan og vand-
aðan eiginmann og elskulega syni.
Ég flyt fjölskyldu Fanneyjar
innilegustu samúðarkveðju mína.
Við, sem þekktum Fanney, vitum
hve missir þeirra er mikill, en
minningin um góða eiginkonu,
móður, tengdamóður og systur er
ómetanleg eign. Blessuð sé minn-
ing hennar. Kmilía Samúelsdóttir.
fatasaum. Ein jól eru mér sér-
staklega minnisstæð tengd henni.
Mamma bað mig að koma með sér
til Önnu og var það auðsótt. Anna
fór með okkur inn í stofu og á
stofuborðinu lá rauður vöffiu-
saumaður kjóll með hvítum kraga.
Hún sagðist vera að sauma þetta á
telpu í þorpinu en hún mætti ekki
vita um kjólinn og þess vegna ætl-
aði hún að máta hann á mig. Á
þessum árum hafði fólk ekki
mikla peninga handa á milli, og
mamma var búin að segja mér að
trúlega yrði ég að nota kjólinn frá
árinu áður. Svo ég átti ekki von á
að fá nýjan kjól. 0, bara að ég ætti
nú þennan fallega kjól, þá yrði ég
nú fín á jólatrésskemmtuninni, en
það var aðaltilhlökkunarefni
okkar krakkanna. Á aðfangadag
færði mamma mér kjólinn, Anna
hafði saumað hann fyrir mömmu.
Gleði minni get ég ekki lýst með
orðum.
Sem fyrr segir var Anna mikil
handavinnukona og bar stofan
hennar þess glöggt vitni, að þar
bjó hannyrða- og listakona. Anna
kenndi mér útsaum og oft var set-
ið í eldhúsinu hennar, ég að
sauma, hún að stússa við matseld.
Jóladúkarnir hennar mömmu voru
saumaðir í eldhúsinu, mamma
mátti ekki vita um þetta því þetta
voru jólagjafir. Ekki gekk flat-
saumurinn alltaf sem skyldi og
þurfti ég oft að rekja upp. En það
var einhvern veginn allt í lagi,
þegar Anna sagði að þetta mætti
vera betra, hljómaði þetta svo
góðlátlega, að mér fannst ekki
annað koma til greina en gera
þetta betur.
Þrjár yngstu systurnar frá
Borgarholti eru búsettar í Ólafs-
vík og er móðir mín ein þeirra.
Eftir að pabbi lést fyrir nokkrum
árum komu þær alltaf til skiptis
Anna og Laufey, en það er þriðja
systirin og sátu hjá mömmu á
kvöldin. Þetta var henni mikill
styrkur því hún er sjúklingur. Veit
ég að þær systur sakna Önnu mik-
ið. Við samferðafólkið eigum
henni mikið að þakka.
Fjölskyldunni sendi ég mínar
dýpstu samúðarkveðjur. Elsku
Eyfi minn, þú hefur misst svo
mikið, megi góður guð gefa þér
styrk. Guð blessi minningu þess-
arar góðu konu.
Anna Þóra Baldursdóttir

(iedhjálp:
Að vera sinnar
eigin streitu
smiður
Eitt algengasta vandamál og
æði venjulegt, ef svo mætti til
orða taka, er streita, sem á
okkur leitar, án nokkurra ald-
ursmarka. Flest okkar álítum
við að við vitum hvað streita er,
þó er það svo að fæst gerum við
okkur raunverulega grein fyrir
því hvernig hún virkar á líkama
okkar, né því hvernig má ná yfir-
höndinni yfir henni, búa við
hana og reyndar láta hana vinna
fyrir okkur.
Hvað er þá streita? Streita er
Hkamleg, andleg og efnafræðileg
svörun hvers einstaklings við að-
stæðum svo sem hræðslu, æs-
ingi, undrun, hættu eða ertingu.
Ástæðan fyrir streitu, streitu-
valdur, eða tilefni — getur verið
bæði vont og gott, t.d. fallandi
stigi í áttina til þín einmitt sama
dag og þú ert að fara að sækja
stóra vinninginn í happadrætt-
inu, of mikill hávaði í vinnunni,
fæðing fyrsta og langþráða
barnsins eða bara eitthvað allt
annað. Sum einkenni streitu eru
svo vandgreind að þú verður alls
ekki var(vör) við þau, önnur eru
auðgreind, eins og t.d. þegar þú
snöggsvitnar í lófum, missir
matarlyst, erfið öndun eða hár
likamshiti. Gagnstætt þessu
verðurðu t.d. alls ekki var(vör)
við svörun líkamans við árás
utanaðkomandi sýkla — það
veldur þó streitu eftir sem áður.
í sannleika sagt er ómögulegt að
nokkur lifi lífi sínu án þess að
verða fyrir streitu í einu formi
eða öðru, og má reyndar segja að
það væri óæskilegt, því streitan
býr þig undir að takast á við ým-
islegt sem þú þekkir lítt, eða
ekki en virðist ógna þér. Sérhver
tími í lífi þínu býr við sína
ákveðnu streitu, æskan, ungl-
ingsárin, fullorðinsárin og aukið
álag þegar elli kerling sækir á.
Streita skapast oft við margvís-
legar aðrar aðstæður, á heimil-
inu, í vinnunni og úti í náttúr-
unni. Ef rétt er að farið, getur
streitan verið okkur frekar til
hins betra og þá hert til átaka
við morgundaginn. Aftur á móti
getur hún reynst okkur ofviða ef
ekki er brugðist rétt við og þá
valdið of háum blóðþrýstingi,
andarteppu, astma, magasári, að
ekki sé nú minnst á hættu á
hjartaáfalli og veikingu ýmissa
annarra þýðingarmikilla líffæra
líkamans. Auðsætt er því mikil-
vægi þess að bregðast rétt við og
vera ófeiminn við að fram-
kvæma hvaðeina sem leitt gæti
til þess að minnka streitu.
Ef þið þurfið að hlaupa í roki
og rigningu dúðuð uppfyrir haus,
synda 2x200 eða jafnvel 2x400 m,
nú henda frá ykkur pillunum,
eða hætta drykkju, reykingum
o.s.frv. Fyrir alla muni gerið
það, en þá í fullu samráði við þá
aðila sem gerst vita og þið
treystið best. — Þá gerast oft
góðir hlutir. Lykillinn er sjálf-
stjórn, ögun og virðing fyrir ykk-
ur sjálfum sem einstaklingum
Það bætir oft svo mjög ástandið
að ykkur virðist veröldin önnur á
eftir.
I^ærið að þekkja ykkur sjálf
betur, og hugsið meira um heilsu
ykkar — í því felst mikill fjársjóö-
ur.
Marz
Minningarorö:
Guðjón Jónsson
Fæddur 21. júní 1891
Dáinn 13. október 1982
I dag er gerð frá Víkurkirkju
útför Guðjóns Jónssonar.
Guðjón Jónsson fæddist 21. júní
1891 í Kerlingadal, Hvamms-
hreppi, Vestur-Skaftafellssýslu.
Foreldrar hans voru hjónin Jón
Jónsson, fæddur 21. júní 1860 og
dáinn 1905 úr holdsveiki á Laug-
arnesspítala, og Ragnhildur Ei-
ríksdóttir, fædd 8. nóvember 1863,
dáin 8. mars 1952. Þau bjuggu í
Kerlingadal. Systkini Guðjóns
voru: Egillína, fædd 10. október
1886, dáin 7. mars 1934, hennar
maður var Guðmundur Guð-
mundsson, síðar skósmiður í Vík í
Mýrdal; Snjófríður, fædd 3. sept-
ember 1892, býr í Vík, gift Birni
Björnssyni frá Svínadal, Eiríkur,
fæddur 25. apríl 1897, dáinn á ár-
inu 1981. Kona hans var Vilhelm-
ína Böðvarsdóttir frá Bólstað.
Egillína, systir Guðjóns, er gift
var Guðmundi Guðmundssyni, var
komin að Kerlingadal, er Jón
veiktist og voru þau ekkjunni til
aðstoðar.
Þegar Guðjón hafði aldur og
þroska til, þá réðst hann að
Höfðabrekku til Björgvins Vig-
fússonar sýslumanns, en þegar
Björgvin flutti að Efra-Hvoli,
Rangárvallasýslu, fór Guðjón í
smátíma að Bólstað. Árið 1910
réðst Guðjón sem vinnumaður að
Suður-Vík til afa míns Halidórs
Jónssonar kaupmanns í Vík og var
hann þar í heimili í 10 ár.
Reynisfjall girðir Víkina að
vestan og var þar oft mikill iundi.
Guðjón var mikill fuglaveiðimað-
ur og veiddi lunda og var veiðinn.
Víkurhamrar eru austan við þorp-
ið. Víkurklettur stendur stakur og
Víkurbaðstofa undir honum.
Veiddir voru þar bæði sumar- og
vetrarfýll og fýlsegg tekin. Við allt
þetta fékkst Guðjón. Keðja var
upp Víkurklett og fór Guðjón al-
^inn upp þessa keðju, fet fyrir fet
og veiddi vetrarfýl. Á þessu sést
að töluverðan kjark og áræðni
hefur þurft til. Einnig var Guðjón
sigmaður, en þá voru 2—4 menn,
sem sátu undir meðan sigmaður-
inn seig í sambandi við fýlunga-
tekjuna.
Ég hafði gaman af að tala við
Guðjón um veru hans á æsku-
heimili mínu og minntist hann
margs, m.a. að yndi hefði hann
haft af skemmtun þeirri er var á
laugardagskvöldum, er dansað var
í eldhúsinu við harmoníkuspil.
Guðjón var meðalmaður á hæð,
grannholda, glaðsinna, hrekklaus
maður er ekki mátti vamm sitt
vita.
Þegar Guðjón fór frá Suður-Vík
gerðist hann lausamaður eins og
svo var kallað. Vann við ýmsa
vinnu svo sem uppskipun og út-
skipun, en síðasta skipið er kom til
Víkur var mótorbáturinn Hilmir
frá Vestmannaeyjum, sem kom 25.
október 1940, vegavinnu, slögtun-
arvinnu. Fór á fjörutíu og tvær
vertíðir í Vestmannaeyjum, eða
var á togurum. Fimmtán sumur í
símavinnu hjá Kjartani Sveins-
syni, símaverkstjóra. Er tækifæri
gáfust var leitað í björgin veiði-
fanga og marga fýla- og lunda-
kippuna kom Guðjón með heim að
Suður-Vík, en þar var þá veitt að
hluta, landeigandi og veiðimaður,
hvernig skiptingin var man ég
ekki, en eitt er víst, að Guðjón
skilaði samviskusamlega sínum
hlut.
Þeir bræður Eiríkur og Guðjón
bjuggu í Vík með móður sinni. En
eftir að Eiríkur hóf búskap með
konu sinni bjó Guðjón einn að
heita má til dauðadags því hann
var aðeins þrjá síðustu dagana á
Sjúkrahúsinu á Selfossi.
Um leið og ég votta þér, Snjó-
fríður mín, samúð mína og bið þér
og öðrum vandamönnum guðs
blessunar, þá þakka ég hinum
látna fyrir trúmennsku við mitt
heimili.
Blessuð sé minning hans.
Ólöf Ólafsdóttir