Morgunblaðið - 23.10.1982, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. OKTÓBER 1982
19
„3 konur á þing" var eitt af slagorðum sjálfsUeðismanna fyrir alþingiskosningarnar 1971.
Ritnefnd og höfundar bókarinnar. Fjarverandi voru Katrín Fjeldsted og Ragnhildur Helgadóttir.
í fjarveru forseta borgarstjórnar kom í hlut Ingibjargar Rafnar 1. varaforseta
að stýra borgarstjórnarfundi 27. maí 1982. Hér tekur hún við fundarstjórn af
fulltrúa fráfarandi meirihluta.
hvort sem þau vilja eða ekki og
hvort sem foreldrar vilja eða ekki.
Eins og ég sagði áðan sætta flestir
sig líklega við þessa lagalegu
skyldu og sinna skólanáminu eftir
bestu getu. En hve margir skyldu
vera óhamingjusamir í skóla? Hve
margir vildu heldur vera að gera
eitthvað allt annað? Getur það
verið að öllum passi sama kerfið,
somu vinnubrögð? Erum við öll
eins? Með sömu þarfir? Er óhjá-
kvæmilegt að staðla verkefni þau
sem börn og unglingar fást við í
skólum landsins? Samræming á
samræmingu ofan? Ólíklegt er að
allir hafi áhuga á öllu á sama
tíma, að öllum passi sömu vinnu-
brögð, sami hraði á yfirferð. Fell-
ur öllum að hafa mörg verkefni í
takinu í senn? Helst ætti náms-
leiði, sem margir foreldrar og
flestir kennarar grannþekkja, að
vera óþekkt fyrirbæri. Þar hefur
hið fullkomna kerfi fullorðinna
brugðist barninu ...“
SIGRÍÐUR
ARNBJARNARDÓTTIR:
Menntun: MarkmiÖ
— leiðir
„Sú auðlind, sem við eigum að
leggja áherslu á að virkja, nú og í
framtíðinni, er mannshugurinn,
því að sú auðlind er óþrjótandi.
Hver manneskja er einstök og hef-
ur eitthvað fram að færa, sem en-
gin önnur hefur. En fái hún ekki
tækifæri til að ná sem mestum
þroska fáum við aldrei að vita
hvað í henni býr og hvers hún er
megnug. Skynsamlegasta fjárfest-
ingin hlýtur því að vera í mennt-
un ...
... Að ætlast til þess að allir
læri sama námsefnið með sama
hraða og sama hætti er álíka fjar-
stæðukennt og að krefjast þess að
allir gangi í sömu stærð af fötum,
meðalstærð! Skólinn er ekki ein-
angrað fyrirbæri, heldur hlýtur
skólastarfið alltaf, og á að mótast
af þeim viðhorfum sem eru ríkj-
andi í þjóðfélaginu á hverjum
tíma ...
Erum við ekki flest óvirkir
áhorfendur að því sem gerist í
kringum okkur? Felst þátttaka
okkar í þjóðmálum oft ekki í því
einu að greiða atkvæði á fjögurra
ára fresti? Hvers vegna er ekki
meiri almennur áhugi á málum,
sem varða okkur öll eins og t.d.
menntamálum og kosningalög-
gjöf?
Hvað veldur þessu sinnuleysi og
ábyrgðarleysi. Getur verið að fólki
finnist að það hafi ekkert til mál-
anna að leggja? ...
.. .Fátt setur frjórri hugsun
meiri hömlur en kreddur, þ.e.
eitthvað sem menn trúa á í blindni
án þess að spyrja um sannleiks-
gildi. Skólinn getur hjálpað okkur
að skilja að fátt er í rauninni
„eilífur sannleikur", heldur er allt
breytingum undirorpið. Við þurf-
um stöðugt að leita nýrra svara
við gömlum spurningum og að
spyrja nýrra spurninga, ef okkur á
að miða áfram ...“
ÁRDÍS ÞÓRÐARDÓTTIR:
MannauÖur —
mannvirkjun
„Nú þegar dregur úr hagvextin-
um, þarf að fara að vinna öðruvísi,
breyta áherslunum. Það er að
mínu viti hættulegt að ráðast á
menntakerfin og skera stórlega
niður, þar sem slíkt gæti minnkað
hagvöxtinn enn frekar. Þess vegna
er nauðsynlegt að leita leiða til að
bæta gæði framleiðslunnar án
þess að auka tilkostnaðinn. Þetta
er mikið vandaverk því gera má
ráð fyrir að afraksturinn af auk-
inni fjárfestingu í menntun sé
háður lögmálinu um minnkandi
afrakstur eins og önnur hagræn
fyrirbæri. Því má skjóta hér inn
að sé framlag menntunar til hag-
vaxtar jafnveigamikið og það virð-
ist vera, getur þetta lögmál um
minnkandi afrakstur fjárfestingar
í menntuninni skýrt að hluta þá
stöðnun sem er í hagvextinum. Nú
ber því fyrst og fremst að gera
meiri kröfur til einstaklinganna
og leitast við að leysa úr læðingi
þá orku sem býr í huga og hönd
þeirra...
... Ég hef tilhneigingu til að
leggja áherslu á að nú verði
staldrað við í útþenslu mennta-
kerfanna og hugað að betri nýt-
ingu þeirra. Við eigum að mínu
viti að draga úr miðstýringu og
veita hinum ýmsu framhaldsskól-
um frelsi til að móta sína stefnu
m.t.t. hvað kennt skuli, hvernig
það skuli kennt og ennfremur að
leyfa þeim að velja nemendur inní
skólana eftir þeim viðmiðunum
sem skólarnir vilja nota, í stað nú-
verandi búsetuskilyrða. Þá er von
til þess að koma myndi upp ákveð-
in samkeppni milli skólanna sem
almennt myndi auka gæði þjón-
ustunnar og líka auka afköstin.
Mjög miðstýrt kerfi hefur ýmsa
alvarlega annmarka. Ég nefni hér
þá tvo sem ég tel vera alverstu
galla miðstýrðra kerfa. Einstakl-
ingarnir koma óvirkir og daufir út
úr miðstýrðu kerfi, þ.e. á þeim er
yfirbragð staðlaðrar, sjálfvirkrar
fjöldaframleiðslu. Hitt atriðið
tekur til afleiðinganna af mistök-
um, sem alltaf eiga sér stað. Ein
mistök í miðstýrðu kerfi geta haft
geigvænleg áhrif, en ein mistök í
valddreifðu kerfi hafa oftast
óveruleg áhrif.“
DÖGG FÁLSDÓTTIR:
Leikmannsþankar
um kjarasamninga
„... Margir halda því fram að
núverandi fyrirkomulag við gerð
kjarasamninga sé komið í sjálf-
heldu. Fjöldi samningsaðila sé
alltof mikill og af því geti aldrei
leitt raunhæfir kjarasamningar
sem taki mið af greiðslugetu at-
vinnuveganna. Sem lausn á þess-
um vanda hefur verið bent á út-
gönguleið í formi kerfisbreytingar
sem færði gerð kjarasamninga inn
á vettvang fyrirtækjanna sjálfra.
Þar með opnuðust möguleikar á að
láta afkomu fyrirtækja ráða við
launaákvarðanir. Unnt yrði að
taka aukið tillit til eðlis einstakra
starfa og hæfni starfsmanna,
jafnframt því sem beinni og aug-
ljósari tengsl ættu að verða milli
hagsmuna launþega og fyrirtækja
um góða afkomu. Kauptaxtar
gæfu skýrari mynd af launa-
greiðslum fyrirtækja. Samnings-
aðilar yrðu ábyrgari fyrir niður-
stöðum kjarasamninga en nú tíðk-
ast. Tíma starfsmanna heildar-
samtaka aðila vinnumarkaðarins
yrði varið á skynsamlegri hátt
með nýju hlutverki þessara aðila.
Heildarsamtökin yrðu nú leiðbein-
ingaraðilar í stað ákvörðunar
áður. Látið yrði af fundarsetum í
„aðgerðar- og tilgangsleysi".
Sjálfsagt mundi þetta fyrir-
komulag henta misjafnlega vel
eftir aðstæðum, en benda má á að
slíkar kjarasamningaviðræður
hafa tíðkast um nokkurra ára
skeið hjá Álfélaginu í Straumsvík
og Járnblendifélaginu á Grund-
artanga og gefið góða raun ...“
Síðasta þátt bókarinnar tók
Ragnhildur Helgadóttir saman, en
það eru útdrættir úr tillögum og
ræðum nokkurra Hvatarkvenna á
þingi og í borgarstjórn.
Sinfóníu-
tónleikar
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Kfnisskrá:
Svendsen
Karnival í París
Liszt
Píanókonsert nr. 1
Sjostakovits
Konsert fyrir píanó og strengi
Schumann
Sinfónía nr. 4
Stjórnandi: Jean-I’ierre Jaquillat
Varðandi efnisskrá sinfóniu-
hljómsveitarinnar í vetur væri ef
til vill ómaksins vert að taka sam-
an þau verk, sem í raun eru upp-
fyllingardót. Verk eins og Karne-
val í París, eftir Johan Svendsen,
er hreinn óþarfi að leika, í raun og
veru sóun á tíma og fjármunum.
Bandaríski píanóleikarinn Eugene
List lék píanókonserta eftir Liszt
og Sjostakovits. List er feikna
„tekniker", en einhvern veginn fór
leikur hans í Liszt-konsertinum
fyrir ofan garð og neðan. Aftur á
móti var leikur hans mjög vel út-
færður í konsert Sjostakovits. Eitt
af mörgu skrítnu í þessu verki er
einleikshlutverk fyrir trompett,
sem Lárus Sveinsson skilaði mjög
fallega.
Síðasta verk tónleikanna var
svo fjórða sinfónia Schumanns.
Það má vera að ný uppröðun á
hljómsveitinni valdi nokkru um
hversu trompettar og básúnur
voru sterkar, svo nærri því ekkert
heyrðist í strengjum sveitarinnar.
Að staðsetja þessi hljómsterku
hljóðfæri svo að segja beint fram-
an í andlitum hlustenda, er væg-
ast sagt vafasöm ráðstöfun. Aðal-
stefið í fyrsta þætti, sem gengur
eins og rauður þráður í gegnum
verkið og skiptist í úrvinnslu á
milli lágradda og háradda hljóð-
færa á mjög áhrifamikinn hátt,
týndist svo til alveg því þessar
sérkennilegu sviptingar köfnuðu í
sterkum lúðrahljómi. I Rómöns-
unni týndist t.d. „fiðlusólóið". Að
staðsetja bæði „tré“-blásarana,
trompettana og básúnurnar á
hljómbesta stað sviðsins er vafa-
söm ráðstöfun, þegar þess er gætt,
að strengjasveitin er alltof fálið-
uð, enda heyrðist svo að segja ekk-
ert í strengjasveitinni þegar blás-
ararnir léku með, jafnvel þar sem
hlutverk þeirra var varla meira en
til hljómfyllingar.
Norðfjörður:
Saltad í
10.000.
tunnuna
— Einmuna vedur-
blíða í allt haust
Nt skaupslað, 21. október.
HÉR VAR saltað í dag í tíu þús-
undustu síldartunnuna á þessu
hausti hjá Síldarvinnslunni. Var
starfsfólki boðiö upp á veitingar af
þessu tilefni, en svona mikil síld
hefur ekki verið söltuð hér síðan á
síldarárunum miklu. Síldin heldur
áfram að veiðast, ekki mikill afli
að vísu, en síldin er stór og falleg.
Þá hafa trillur aflað mjög vel
að undanförnu, hér rétt fyrir
utan. Hefur veðrið enda verið
með slíkum eindæmum hér í
haust að menn muna varla slíka
blíðu. Suðvestan renniblíða og
alauð jörð, sést ekki snjór upp á
fjallstoppum.
Þá standa blóm enn í görðum
og langt er frá þvi að allt lauf sé
fallið af trjám, enda hefur vind
varla hreyft hér í alít haust.
Vona menn nú bara að veturinn
verði eins og haustið; miidur og
snjóléttur.
— Ásgeir