Morgunblaðið - 16.12.1984, Qupperneq 52

52
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 1984
S°bff 0Jkurnar
^^&éfenda
islensk'afb KaupÞ^£i
unninm a' —-===
1.
«ftrLnU^|0-
k Ji;
eftlf ^n ^nsh.ortd
2 Bro4'r 'T1' .d|lt þoé sn)Odr
>
, TólOI""1
JÚLÍOS

ÆSKAN
Laugavegi56 Sími17336
Lesefni í stórum skömmtum!
Gull og demantar
Kjartan Ásmundsson gullsmiður,
Aða/strœti 7, sími 11290.
Vanfærar konur
forðist
tölyuskenna
Samtök opinberra starfsmanna í Bretlandi
hafa tekið vanfœrum konum vara fyrir því að
starfa við tölvuskerma þar sem óttazt er að
fóstrin kunni að bíða tjón af, að því er The
Observer skýrir frá nýlega.
essi aðvörun er
birt í framhaldi af
könnun sem tók til
703 kvenna er
störfuðu við tölvu-
skerma í atvinnu-
málaráðuneytinu í
Runcorn í Cheshire á árunum 1974
til 1982. í ljós kom að 36% vanfærra
starfskvenna sem höfðu að staðaldri
setið við tölvuskerma í þrjá mánuði
áður en getnaður átti sér stað og
þrjá mánuði eftir að getnaður varð,
ýmist létu fóstri, ólu andvana börn
eða vansköpuð. Niðurstöður könn-
unarinnar voru síðan bornar saman
við úrtak þar sem konur höfðu ekki
unnið við tölvuskerma og þar urðu
einungis 16% fyrir skakkaföllum af
sama tagi.
Heilbrigðisþjónusta opinberra
starfsmanna gekkst fyrir könnun
þessari eftir að konur sem unnu við
tölvur í Runcorn lýstu því yfir að
meðal þeirra væru fósturlát óeðli-
lega tíð. Þær töldu að ástæðuna
mætti hugsanlega rekja til geislun-
ar frá tölvuskermum, loftræstingu
eða leiðslum í gólfi.
Niðurstöðum þessarar rannsókn-
ar hefur verið tekið með mikilli var-
úð. Aðstandendur hennar viður-
kenna að upplýsingar þær sem lagð-
ar voru til grundvallar hafi ekki ver-
ið eins greinargóðar og æskilegt
hefði verið. Þeir benda á að fóstur-
lát hjá konum sem vinna við tölvu-
skerma séu ekki óeðlilega tíð heldur
séu tölur sambærilegar við það sem
almennt gerist. Það sem athygli veki
sé hins vegar það að í hópi þeirra
kvenna sem könnunin tók til virðast
færri konur verða barnshafandi en
eðilegt megi teljast.
Þrátt fyrir þetta og aðrar efa-
semdir í sambandi við tölur álíta
samtök opinberra starfsmanna að
munurinn á hópunum tveimur sé
svo mikill að ástæða sé til að krefj-
ast þess að vanfærar konur í þjón-
ustu hins opinbera séu ekki látnar
starfa við töluvskerma unz ýtarlegri
rannsóknir hafi farið fram.
Tölvu- og fjarskiptastofnunin hef-
ur vísað þessari kröfu á bug en
kveðst um leið hafa samúð með
málstað opinberra starfsmanna. Ein
ástæðan er sú að oft er ekki um að
ræða önnur störf fyrir þær konur
sem eiga í hlut. Starfsmannasam-
tökin ætla að halda áfram að berj-
ast fyrir því að konurnar fái kröfu
sinni fullnægt þannig að þær iái
önnur verk að vinna.
Lengi hafa menn haft áhyggjur af
því að tölvuskermar kunni að hafa
óæskileg áhrif á barnshafandi kon-
ur. Engar sannanir hafa þó verið
fyrir þvi að þessar áhyggjur eigi við
rök að styðjast. Nýlega vakti það
mikinn ugg er fjórar konur er unnu
við tölvusetningu við dagblaðið Tor-
onto Star ólu börn sem öll voru van-
sköpuð.
Nákvæmar rannsóknir á skerm-
unum hafa aldrei leitt í ljós að geisl-
un frá þeim væri fyrir ofan hættu-
mörk. Hugsanleg skýring er talin
vera sú að meiri tölfræðileg hætta
sé á því að börn fæðist vansköpuð
þar sem þeim konum sem vinna við
tölvuskerma hefur fjölgað gífurlega.
Dr. Adrian Semmence, heilbrigð-
isráðunautur hins opinbera í Bret-
landi, hefur skrifað samtökum
starfsmanna bréf þar sem segir
m.a.:
„Til að meta þá hættu sem raun-
verulega kann að vera fyrir hendi er
nauðsynlegt að fram fari vfðtæk
rannsókn til að gera sér grein fyrir
því hvaða áhrif tölvuskermarnir
hafa og hvaða áhrif má rekja til
annarra orsaka, sem vitað er til að
máli skipti hjá barnshafandi kon-
um, s.s. þjóðfélagsstaða og fyrri
fósturlát, auk annarra þátta sem
auk tölvuskerma kunna að koma til
greina í þessu sambandi, svo sem
geislun frá sjónvarpstækjum utan
vinnutíma."