Morgunblaðið - 20.11.1986, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1986
29
930% verðmunur á raforku til
járnblendisins o g fiskvinnslu
RAFORKUVERÐ til iðnaðar og
fiskvinnslu er nú að meðaltali
2,77 krónur á kílówattstund sam-
kvæmt upplýsingum iðanaðar-
ráðuneytisins. Verð til fiskiskipa
í höfn er yfir 4 krónur, en verð
til Alversins 52 aurar og 27 aur-
ar til Járnblendiverksmiðjunnar
á Grundartanga. Þessar upplýs-
ingar komu fram í erindi Hjartar
Hermannssonar um orkumál
sjávarútvegsins á Fiskiþingi og
varpaði hann fram þeirri spurn-
ingu hvort eðlilegt væri, að
verðmunur á raforku til fisk-
vinnslu og Járnblendiverksmiðj-
unnar væri 930%.
Hjörtur rakti meðal annars verð-
myndun á raforku: „í rhegin atrið-
um er raforkukerfið byggt þannig
upp, að Landsvirkjun er orkufram-
leiðandi, sem selur raforkuveitunum
ýmist beint eða í gegnum Raf-
magnsveitur ríkisns. Þessar dreifi-
veitur selja síðan notendum
rafmagnið. í sumum höfnum er
þriðji liðurinn áður en raforkan er
seld notandanum, það er útgerð-
inni. Einnig selur Landsvirkjun
stóriðjuverunum beint og gerir við
þau sérsamninga," sagði Hjörtur.
Eftir að hafa rakið raforkuverð til
fiskvinnslu, iðanaðar og stóriðju,
sem greiðir 52 og 27 aura fyrir
kílówattstundina, sagði hann, að
almenningsveitumar keyptu raf-
magnið af Landsvirkjun á 1,25
krónur kílówattstundina. Því væri
enginn smávegis munur á kjörum
orkukaupenda. Eflaust væru rétt-
mætar skýringar á því, að eðlilegt
væri að einhver mismunur ætti að
vera á milli aðila. Þekkt væru sum
rök fyrir því úr daglegri umræðu
um að taka yrði mið af heimsmark-
aðsverði á raforku við sölu til
iðjuveranna og þau nýttu orkuna
betur en aðrir. Engin sérstök
ástæða væri til að véfengja slík rök
sérstaklega, en nefna mætti að
sæti Alverið við sama borð og al-
menningsveitumar, myndi verð til
þess vera um 26% lægra vegna
betri nýtingar. A móti kæmi samt
sem áður sú spurning, hvort eðlilegt
væri að þessi verðmunur á raforku
væri eins mikill og raun bæri vitni.
Til dæmis væri hvorki meira né
minna en um 930% munur á því
verði sem Jámblendiverksmiðjan í
Grundartanga greiddi og því verði,
sem sjávarútvegsfyrirtækin greiddu
að meðaltali.
Hjörtur sagði, að fram hefði kom-
ið að raforka til húshitunar hækkaði
verð á roforku til iðnaðar og fisk-
vinnslu. Á sama tíma væri raforkan
seld frá Landsvirkjun á 30% hærra
verði en_ það kostaði að framleiða
hana. „Árið 1982 voru afnumdar
verðlagshömlur á Landsvirkjun og
síðan hefur stjóm fyrirtækisins
ákveðið verð til almenningsveitna
með tilliti til arðgjafar að fenginni
umsögn Þjóðhagsstofnunar. Þetta
upplýsir Jóhannes Nordal, seðla-
bankastjóri, í skýrslu, sem hann
flutti á aðalfundi Landsvirkjunar á
þessu ári. Þetta hefur nú leitt með-
al annars til betri afkomu fyrirtæk-
isins og skilaði það í hreinan hagnað
um 253 milljónum króna árið
1985,“ sagði Hjörtur Hermannsson.
PÓST- OG SiMAMÁLASTOFNUNIN
Höfn í Hornafirði
Djúpivogur
Aðfaranótt fimmtudags 20. nóvember kl. 03.0.0 verður
símanúmerum á Höfn í Hornafirði og Djúpavogi breytt
úr fjögurra stafa númerum í fimm stafa númer.
í stað fyrsta tölustafs sem nú er 8 kemur 81 á Höfn
og 88 á Djúpavogi, t.d. númer sem nú er 8101 á Höfn
verður 81101 og 8801 á Djúpavogi verður 88801.
Umdæmisstjóri Pósts og síma,
Egilsstöðum.
Athyglin
beinist að
Gæði
Fegurð
Góð þjónusta
Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins:
*
Utseld verkefni skila
38% af heildartekjum
Verslunin C2EG® Borgartúni 20
RANNSÓKNASTOFNUN fiskiðnaðarins er nú með ríflega 20 rann-
sóknarverkefni á sínum snærum og með aukningu á útseldum
verkefnum hefur tekjuhlutfall stofnunarinnar af heildarútgjöldum
vaxið úr rúmlega 20% í 38% á síðasta ári. Grímur Valdimarsson,
framkvæmdastjóri stofnunarinnar, sagði á Fiskiþingi, að hann teldi
að á næstu árum yrði veruleg aukning á útseldum rannsóknarverk-
efnum. Það krefðist breytts rekstrarfyrirkomulags enda hefði
stofnunin ráðið til sín viðskiptafræðing, meðal annars til að halda
utan um fjárhagshlið þessara samningsbundu rannsókna.
I erindi sínu gat Grímur meðal
annars nokkurra verkefna og nefndi
tilraunir til að nota ensím til vinnslu
á fiski, einkum roðflettingar og af-
hreistrunar, til að himnudraga lifur
fyrir niðursuðu og skilja innyfli
hörpudisks frá fiskvöðvanum. Þá
nefndi hann verkefni, sem nefnist
extrúdunarsuða á fiski, en hún felst
í því að framleiða blásnar fiskflögur
eða skrúfur með því að blanda
fiskmarningi við mjöl. Þá fælist
söfnun og vinnsla á rækjuhrognum
í einu verkefni, sem miðaðist við
niðursuðu á hrognunum. Hann gat
ennfremur verkefnis, sem fælist í
frekari úrvinnslu lýsis, og nefndi
þátt stofnunarinnar í framleiðslu
omega-lýsis og loks nefndi hann
verkefni við framleiðslu fiskifóðurs.
Grímur sagði, að það væri vissu-
lega vel, að aukning hefði orðið á
útseldum verkefnum og tekjur
stofnunarinnar af þeim sökum vax-
ið. Hins vegar hefði stofunin ekki
fengið að njóta þessarar tekjuaukn-
ingar að fullu vegna þess að fjár-
veitingavaldið hefði haft tilhneig-
ingu til að lækka framlag ríkisins
með vaxandi eigin tekjum stofnun-
arinnar. Þessari þróun mála hlyti
að verða mótmælt. Full þörf væri
á auknu fjármagni til rannsóknar-
starfseminnar, því nóg af góðum
verkefnum biði úrlausnar.
Loks sagði Grímur: „Ég sé ýmis
teikn á lofti um breytingar, sem
geta haft mikil áhrif á þróun sjávar-
útvegs og fiskvinnslu hér á landi.
Vegna nýlegra uppgötvana um
hollustu fiskmetis og óhollustu
harðrar feiti mun neyzlumynstur á
fiski breytast. Þess sér þegar stað
að hefðbundnar djúpsteiktar afurðir
eru á undanhaldi fyrir vörum, sem
innihalda meiri fisk og minni fitu
og brauðmylsnu. Þetta mun gera
auknar kröfur um ferskleika fisks-
ins, sem verður neytt í ríkara mæli
vegna eigin ágætis. Þetta gæti leitt
til þess að þýðing fisks, sem fyrstur
er um borð í veiðiskipum, fari vax-
andi á þessum mörkuðum vegna
meiri ferskleika.
Stórtækar framfarir munu eiga
sér stað í sjálfvirkni og vinnslu-
tækni. Tölvustýrð- vinnslu og
gæðamatstæki eru þegar farin að
sjá dagsins ljós. Sjálfvirkur beina-
greinir er orðinn staðreynd og
sömuleiðsis ferskleikaflokkunarvél,
unnið er að búnaði, sem sker burt
beinagarð í flökum og svo fram-
vegis. Þannig munum við á næsta
áratug sjá nánast sjálfvirkar
vinnslustöðvar, sem flokka og vinna
fiskinn á hvaða hátt, sem við vilj-
um. Slíkur tækjabúnaður verður
hins vegar dýr og getur tæplega
borgað sig nema í mjög stórvirkum
einingum. Þessi tækju gætu einnig
leitt til þess að jafnauðvelt yrði að
framleiða ýmsar sérunnar físk-
afurðir um borð í verksmiðjuskipum
eins og í landi.
Áhrif sérfræðinga á sviði mat-
vælaframleiðslu og matvælavið-
skipta munu almennt aukast. þetta
mun gera meiri kröfur um ýmis
konar upplýsingar um fyiskafurðir
okkar, innihald næringarefna,
gerlagróður, mengunar- og auka-
efni. Gæðaeftirlit fyrirtækja og
opinberra aðila verður einnig meira
undir smásjá viðskiptavina okkar í
framtíðinni.“
Jólaplötur póst-plötu-klúbbsins
- SFRTIT ROO -
________________1911 g 61 16 59________________
Allt að 40—60% verðlækkun!
Geríst félagar og
geríð góð kaup!
Erum með vinsælustu listamenn allt frá seinni heims-
styrjöld. Topplög allra tíma
Jóla-sértilboð!
Heimsmeistarar jóla-söngvanna syngja vinsælustu jólalög
allra tíma:
Bing Grosby, Andy Williams, Engelbert Humperdink, Tony Bennett, Placido Domingo, The New Yoric Philharmonic Orchestra with The Mormon
Tabemacle Choir, Harry Belafonte, Doris Day, Ertha Kitt, Perry Como, Barbra Streisand, John Denver, Willie Nelson, Mario Lanza, Johnny Mat-
his, ABBA, Band Aid, Roy Wood with Wizzard, Slade, Elton John, Mike Oldfield. Gary Glitter, Paul McCartney, Shakin Stevens. John & Yoko/The
Ptastic Ono Band, The Beach Boys, Queen, Mud, Elvis Presley, Jlm Reeves, Louis Armstrong, Cheozghe Zamfir
Öll syngja hefðbundin heimsþekkt jólalög, svo og einnig country-jólalög
Glen Campbell, Johnny Cash, Alabama, Willie Nelson. Louise Mandrell, George Jones, Anne Murray, Dolly Parton, Slim Whitman, The Judds,
Chet Atkins, Eari Thomas Conley, Marty Robbins og margir fleiri
Hríngið eftir pöntunarlista og gerist félag- Nafn: _______________
ar. Sími: (91)611659, símsvari utan skrif-
stofutíma allan sólarhringinn, eða skrifið: Heimili: -—-----------
Póstnr.: __________ Staður: ___
Vinsamlegast sendið mér vöru- og pöntunarlista i
pósti strax, mér að skuldbindingarlausu: Nafnnr.: _____________
Póst-plötu-klúbburinn
, Skólabraut 1, box 290, 171 Seltjarnarnesi. (91)611659