Morgunblaðið - 20.11.1986, Blaðsíða 25

25
tekið og af umræðum á ráðstefn-
unni mátti ráða að umfangsmikilla
aðgerða er þörf til bættrar menntun-
ar í sjvarútvegi.
Það er nauðsynlegt í umræðu um
menntamál í sjávarútvegi að huga
að þeim breytingum sem kunna að
verða í greininni í framtíðinni. Mikl-
ar breytingar hafa orðið í vinnslu
sjávarafurða á undanfömum ámm
og á næstu ámm munu stórkostleg-
ar tækniframfarir verða á þessu
sviði. Samfara aðlögun sjávarútvegs
að þessari nýju tækni mun fylgja
aukin krafa um hæfara fólk. Sjávar-
útvegsfyrirtæki munu í framtíðinni
hafa þörf fyrir sérmenntað fólk af
öllum þeim námsbrautum sem lagt
er til að teknar verði upp við sjávar-
útvegsskólann.
Verði skólakerfíð ekki reiðubúið
að takast á við nýjar kröfur atvinnu-
lífsins um sérmenntað fólk, munum
við dragast hratt aftur úr öðmm
þjóðum. Til að standast samkeppni
verða fyrirætki að taka upp nýja
framleiðslutækni, vömþróun og
markaðsstarf. Það er því fyrirsjáan-
legt að þörf verður fyrir fólk sem
er menntað á sviði markaðs- og
sölumála, stjómunar, vömþróunar
og fyrirtækjarekstrar.
Efla þarf fræðslu um mikilvægi
sjávarútvegs í grunnskólum og
framhaldsskólum landsins og kynna
nemendum starfsemi sjávarútvegs-
ins. Skipulagi, stjóm og námsfram-
boði skóla í sjávarútvegi þarf að
breyta þannig að það hafí aukið
notagildi fyrir atvinnulífið. Námið
þarf að vera þannig skipulagt að
ekki séu í því blindgötur eins og nú
er. Fólk sem bæta vill við sig þekk-
ingu verður að eiga greiða leið í
háskóla, tækniskóla eða aðrar
menntastofnanir. Með því myndi
ásókn í nám er lýtur að sjávarút-
vegi aukast og sérmenntuðu starfs-
fólki fjölga.
Rannsóknir
Við höfum með réttu verið stolt
af okkar sjávarútvegi og fram-
leiðstuvömm hans. Fiskafurðir frá
íslandi hafa getið sér gott orð. Það
höfum við nýtt okkur til að fá hærra
verð fyrir afurðirnar en keppinautar
okkar. Fram til þessa höfum við
verið mjög fljótir að taka upp tækni-
nýjungar á sviði veiða og vinnslu
og íslenskur sjávarútvegur hefur því
staðið í fremstu röð í tæknivæð-
ingu. Við höfum einnig þá yfírburði
umfram flesta okkar keppinauta að
geta að mestu einir ráðið nýtingu
fiskveiðiauðlindarinnar þar sem
flestir mikilvægustu stofnarnir em
innan íslenskrar efnahagslögsögu.
Við þurfum því í mun minna mæli
en grannþjóðirnar að standa í samn-
ingaþófí um skiptingu á heildarafla-
magni úr sameiginlegum stofnum.
Hér eigum við því mest undir sjálf-
um okkur að stjórna skynsamlega
nýtingu auðlinda hafsins. Forsenda
slíkrar stjórnunar hlýtur að vera góð
þekking á fiskistofnunum og lífríki
hafsins umhverfis íslands. Við höf-
um því réttilega lagt mikla áherslu
á hafrannsóknir á undanfömum
ámm. Við megum hins vegar ekki
sofna á verðinum. Keppinautar okk-
ar em í stöðugri sókn. Þannig hafa
t.d. Kanadamenn á síðustu ámm
náð mjög miklum árangri við endur-
skipulagningu á sínum fískiðnaði.
Það saxast því stöðugt á það for-
skot sem við höfðum umfram
Kanadamenn í gæðamálum. Norð-
menn hafa lagt mikla áherslu á
rannsóknir á sviði fiskiræktar og
fiskvinnslu og em að skapa sér
stöðu sem forystuþjóð í heiminum
á þessu sviði. Dönsk stjómvöld hafa
nú ákveðið að verja til viðbótar við
venjulegar fjárveitingar 500 milljón-
um danskra króna eða nærfellt
2.700 milljónum íslenskra króna til
sérstaks átaks í rannsóknum tengd-
um sjávarútvegi á næstu fjómm
ámm. Markmið þeirra er að skapa
sér yfírburði yfír aðrar þjóðir á sviði
fískiðnaðar hvað varðar framleiðslu-
aðferðir og gæði. Til samanburðar
við þessi fjárframlög Dana er fróð-
legt að líta til þess að á fjárlögum
ársins í ár er fjárveiting til Rann-
sóknastofnunar fiskiðnaðarins
ríflega 27 milljónir króna eða einn
hundraðasti af viðbótarfjárveitingu
Dana. Það er tímabært að við stöldr-
um við og íhugum hvemig hægt sé
að tryggja það að við verðum áfram
í fremstu röð í sjávarútveginum.
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1986
Forsenda fyrir því að við höldum
þeirri forystu sem við höfum haft
er að leggja aukna áherslu á haf-
rannsóknir og rannsóknir varðandi
vinnslu sjávarafurða. Með því móti
einu munum við geta keppt við ríkis-
styrktan sjávarútveg grannþjóða
okkar.
Af hálfu sjvarútvegsráðuneytis-
ins hefur verið kappkostað að fá
fjárveitingar til Hafrannsóknastofn-
unar og Rannsóknastofnunar físk-
iðnaðarins auknar. Hefur verið við
ramman reip að draga í þeim efnum
og verður að segjast eins og er að
okkur hefur ekki orðið nægilega
ágengt. Eins og horfír í ríkisfjármál-
um nú er því miður ekki líklegt að
svigrúm verði til þess á komandi
ámm að veruleg aukning geti orðið
á fjárveitingu til rannsókna í sjávar-
útvegi. Það er því eðlilegt að sú
spuming vakni hvort aðilar, samtök
og fyrirtæki í sjávarútvegi geti á
komandi árum lagt sitt af mörkum
til að efla rannsóknastarfsemi á
þessu sviði. I því sambandi mætti
t.d. hugsa sér að þessir aðilar mynd-
uðu rannsóknarsjóð sem Hafrann-
sóknastofnun og Rannsóknastofnun
fiskiðnaðarins og fleiri gætu sótt
um fé úr til tiltekinna verkefna.
Sjóðurinn gæti einnig átt fmm-
kvæði og falið stofnunum tiltekin
afmörkuð verkefni sem aðilar í sjáv-
arútegi teldu brýnt að fá unnin
hverju sinni. Hér er ekki verið að
boða upphaf að nýju sjóðakerfí í
stað þess sem lagt var af síðasta
vor. I hugmyndinni felst alls ekki
að fjárframlög í slíkan rannsóknar-
sjóð yrðu tryggð með valdboði af
ríkisins hálfu. Slíkur sjóður yrði að
starfa á gmndvelli samkomulags
samtaka hagsmunaaðila í sjávarút-
vegi og byggjast á því að menn
sæju sér hag í að leggja þannig fram
fé til aukinna rannsókna. Þessu er
varpað fram sem hugmynd þar sem
ljóst er að átaks er þörf á sviði rann-
sókna og vömþróunar ef við ætlum
að halda forystuhlutverki á alþjóða-
vettvangi í sjávarútvegi.
Lokaorð
Fiskifélag íslands hefur á sínum
75 ára starfsferli gegnt þýðingar-
miklu hlutverki í íslenskum sjávar-
útvegi. Má þar nefna fræðslustarf-
semi, útgáfustarfsemi og tæknimál.
Félagið hefur þá sérstöðu að vera
fijáls félagsskapur öðmm þræði en
opinber stofnun að öðm leyti. Vegna
hinna nánu tengsla við félagsmenn
í verstöðvum um allt land, hafa fé-
laginu með lögum verið falin ýmis
ráðgjafarstörf, gagna- og skýrslu-
söfnun auk starfrækslu Aflatrygg-
ingasjóðs. Framan af var Fiskiþing
helsti vettvangur umræðna um sjáv-
arútvegsmál.
Eftir því sem önnur sértækari
hagsmunasamtök hafa verið stofn-
uð og þau eflst hefur hlutverk þess
breyst.
Þær breytingar sem gerðar vom
á sjóðakerfí sjávarútvegsins sl. vor,
munu hafa mikil áhrif á starfsemi
félagsins, þar sem Aflatrygginga-
sjóður hefur verið lagður niður.
Ljóst er að Fiskifélagið þarf að laga
sig að þessum breyttu aðstæðum.
Félagið ætti að geta nýtt sér þá
þekkingu, mannafla og vélakost,
sem það hefur yfír að ráða, til að
veita sjávarútvegnum aukna þjón-
ustu. Að undanförnu hefur verið
rætt um nauðsyn þess að hags-
munasamtök og aðrir aðilar í
sjávarútvegi sameinuðust á einum
vettvangi og geti þannig staðið bet-
ur að því að auka veg og virðingu
greinarinnar og þess fólks sem við
hana vinnur, en það var helsta nið-
urstaða ráðstefnu sem haldin var í
Vestmannaeyjum sl. vor. Fiskifélag-
ið hefur verið slíkur vettvangur en
uppbygging þess byggir á gömlum
merg og annarri þjóðfélagsgerð.
Ástæða er til að endurskoða starf
Fiskifélagsins í ljósi breyttra tíma
og aðstæðna. Að mínu mati væri
rétt að setja sem fyrst upp nefnd
til að gera tillögur um breytingar
og framtíðarskipan. Sjávarútvegs-
ráðuneytið er tilbúið til að eiga aðild
að slíku starfi og gott væri að heyra
álit Fiskiþings á þessum sjónarmið-
um.
Eg vil þakka Fiskifélagi íslands
gott samstarf á starfstíma mínum
sem sjávarútvegsráðherra og óska
því heilla í framtíðinni og Fiskiþingi
velfamaðar í störfum.
P&O skiptir
um eigendur
HERRADEILD P&Ó skipti nýverið
um eigendur. Jón Ólafsson og Guð-
mundur Blöndal keyptu þá verslun-
ina af þeim Pétri Sigurðssyni og Ólafi
Maríussyni, sem höfðu rekið búðina
á sama stað í 28 ár. Guðmundur hef-
ur starfað hjá fyrirtækinu síðastliðin
tíu ár, en Jón hefur um árabil selt
versluninni vörur.
Við eigendaskiptin hlaut verslunin „and-
litslyftingu", en upprunalega innréttingin
hélt sér. Þau fatamerki sem fylgt hafa P&Ó
frá upphafi verða á boðstólum sem fyrr.
„Slagorð okkar verður eins og ávallt: Allt
frá hatti ofan í skó.
Frá vinstri: Guðmundur Blöndal og Jón
Ólafsson, eigendur Herradeiidar P&Ó.
Við bjóðum ykkur að koma og sjá Sýningin er opin frá kl. 9 til 18.
bestu og fallegustu hljómtækin,
hátalarana og sjónvörpin sem
fást á íslandi.
Tækin frá Bang & Olufsen.
Komið, sjáið og heyrið í nýju
hljómtækjunum, þau eru í
algjörum sérflokki
SKIPHOLTI 19
SÍMI 29800
Bang&Oluísen
VIÐ TÖKUM VEL Á MÓTIÞÉR