Morgunblaðið - 13.12.1986, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. DESEMBER 1986
ÞORLÁKSMESSU
HÁDEGI
Á HÓTEL BORG
Vegna gífurlegra vinsælda hvetjum við alla þá, sem
áhuga hafa til að eyða hádeginu í
SKÖTUVEISLU
á Borginni, til að panta borð tímanlega.
Úrvals skata og saltfiskur
DóttjWdc^
F.irrimtaTogfsiðastalbókiníílhinumlgevsiyinsæla
œhd ÍLsBsSfe (pM^MsoSb« m) liSimD
bokaflokki
tvlgstfmedlilgegnum
bækúrnarilnnflytiend;
urmra!J)nnur|kvnslóð|

S-íw
Saldakl íkánwf urinn
MfFLYTJANDANS
d© ösífe mfi
inntlVtiandans
Howard
Fast
Ur bókaf/okknum
um innflytjendurna
Barbarall!avetteler
aðalpersónanfí
i wsr. u i i
Mtesau)
•t'-

hluti og gefst
aldrei upp.

- Hrífandi bók.
I

__BÓKHLAÐAN
TlMABÆR
Háskólinn IX:
Húsnæðisað
staða lyfjafræði
kennslu erfið
eftirÞórð
Kristinsson
Auk læknisfræði heyra nú
einnig undir læknadeild lyfja-
fræði til kandidatsprófs og tvær
námsbrautir, önnur í hjúkrunar-
fræði, sem tók til starfa haustið
1973, og hin í sjúkraþjálfun, sem
hóf starfsemi 1976; en í þeim
báðum er unnt að ljúka BS-
prófi. Tannlæknisfræði sem áður
tilheyrði læknadeild, var gerð að
sérstakri deild árið 1972, svo sem
um var rætt í síðasta pistli.
Árið 1948 var tekin upp
kennsla í lyfjafræði við háskól-
ann, er Lyfjafræðingaskóli
íslands var fluttur þangað, en til
hans hafði verið stofnað með lög-
um árið 1940 og starfsemi hafist
1941. Kennsla í lyfjafræði hafði
áður, eða allar götur frá því að
fyrsta lyfjaverslunin tók til starfa
á íslandi að Nesi við Seltjöm
seint á 18. öld, farið fram í lyfja-
búðum á vegum lyfsalanna og
hélst sú skipan með tilurð lyfja-
fræðingaskólans og allt til 1948
er kennsla skólans var flutt í
háskólann. En árið 1957 var
lyfjafræðingaskólinn lagður nið-
ur sem sérstakur skóli og
kennslan formlega færð undir
læknadeild og 1979 varð lyfja-
fræðin sérstök námsbraut innan
læknadeildar sem kallast lyfja-
fræði lyfsala. Við þá umskipan
urðu töluverðar breytingar á
námstilhögun, hið fræðilega nám
var aukið til muna og verk-
námstími í lyfjaverslunum stytt-
ur. Námið hefur síðan breyst
samfara örri þróun fræðigreinar-
innar.
Fyrstu 25 árin eftir að námið
færðist undir háskólann var ein-
ungis kennt til fyrrihlutaprófs í
lyfjafræði, ex.pharm.-prófs,
þriggja ára nám er veitir aðstoð-
arlyfjafræðingsréttindi, en síðari
hlutann, þ.e. til að öðlast kandid-
atspróf og réttindi sem fullgildur
lyfjafræðingur, þurfti að sækja
til erlendra skóla í tvö ár til við-
bótar. Árið 1982 var svo tekin
upp kennsla til kandidatsprófs
við háskólann sem tekur fimm
ár og eru fyrstu nemendumir á
fímmta ári þess náms nú í vetur.
Auk hins fræðilega náms er 12
mánaða verklegt nám í lyfjaversl-
un.
Húsnæði lyfjafræði lyfsala er
skammarlega bágborið; I kjallara
norðurenda aðalbyggingar há-
skólans fer fram verkleg kennsla,
en einnig hefur námsbrautin
vinnuaðstöðu í þremur rannsókn-
arstofum á efri hæð íþróttahúss
skólans þar sem stundaðar eru
rannsóknir og verkleg kennsla.
Aðsetur kennara eru á dreif um
byggingar háskólans og varla
hægt að tala um neitt fast aðset-
ur námsbrautarinnar, nema e.t.v.
skrifstofur kennara í íþróttahúsi
og á Bjarkargötu 6. Lóð hefur
hins vegar verið úthlutað á svæði
háskólans, suðaustur að Nor-
ræna húsinu, nálægt þeim stað
þar sem eitt sinn stóð Tívolí; er
þar fyrirhuguð bygging sem ætl-
að er að hýsa lyfjafræðina og
framleiðsludeild Reykjavíkurapó-
„Engin fjárveiting er
komin til kennsluhlut-
ans, hvorki af af-
rakstri Happdrættis
háskólans, né heldur
af framlagi fjárveit-
ingarvaldsins, þannig
að bið getur orðið á
byggingunni; en nokk-
urt fé hefur safnast í
sjóð af hagnaði
Reykjavíkurapóteks.“
teks. Engin fjárveiting er komin
til kennsluhlutans, hvorki af af-
rakstri Happdrættis háskólans,
né heldur af framlagi íjárveiting-
arvaldsins, þannig að bið getur
orðið á byggingunni; en nokkurt
fé hefur safnast í sjóð af hagn-
aði Reykjavíkurapóteks.
Um þriðjungur kennslunnar í
lyfjafræði er á vegum raunvís-
indadeildar og læknisfræði
læknadeildar. Kennsla náms-
brautarinnar sjálfrar fer fram í
ýmsum byggingum háskólans og
vegna eðlis námsins eru töluverð
tengsl við lyfjaverslanir, en nán-
ust við Reykjavíkurapótek sem
kaila má háskólaapótek með því
að háskólinn keypti það árið 1980
og var veitt leyfí til reksturs Iyfja-
búðar með ráðuneytisbréfí 1982.
Apótekið er rekið sem sjálfstæð
stofnun til kennslu og rannsókna
í lyfjafræði lyfsala, auk þess sem
hlutverkið er einnig að stunda
framleiðslu og stuðla að fram-
förum í lyfjagerð og lyfjafræði;
hagnaði af rekstri á m.a. að ráð-
stafa til að bæta kennsluaðstöðu
í lyfjafræði og hefur hagnaður
nokkurra undanfarinna ára verið
settur í sérstakan byggingasjóð
svo sem getur að framan.
Nú í vetur eru 76 nemendur
skráðir til náms í lyfjafræði, þar
af eru 20 á fyrsta ári. Fastir
kennarar eru 4 og stundakennar-
ar sextán. Árið 1980 voru 38
lyfsalar starfandi á íslandi, 40
lyfjafræðingar og 55 aðstoðar-
lyfjafræðingar, en auk starfa í
lyfjaverslunum og á sjúkrahúsum
starfa lyfjafræðingar einnig við
lyfjaframleiðslu og heildsölu
a.
nánum tengslum við náms-
brautina er rannsóknastofa í
lyfjafræði lyfsala þar sem kenn-
arar starfa auk tveggja sérfræð-
inga. Sum verkefnin eru unnin í
samvinnu við aðra aðilja, t.d.
Rannsóknastofnun fiskiðnaðar-
ins, Hafrannsóknastofnun og
erlenda háskóla; viðfangsefnin
eru m.a. rannsóknir á þörungum,
samtenging 4-aryl krómansam-
banda, frásog lyfja gegnum húð,
áhrif yfírborðsvirkra efna á
leysni lyfja og áhrif lídókaínaaf-
brigða á samdráttarkraft og
raffyrirbæri í hjarta. Hluti af
starfsemi rannsóknastofunnar
eru þjónusturannsóknir, einkum
fyrir innlendan lyfjaiðnað.
Höfundur er prófstjárl við Há-
skóla íslands.
jWaggtniWfaiftift.
Metsölublaó á hverjum degi!