Morgunblaðið - 13.12.1986, Blaðsíða 57
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. DESEMBER 1986
57
Jónas Bjarnason
„ Andstaða við umrædd
áform er orðin það mik-
il, að sennileg'a er unnt
hvenær sem er að
brjóta á bak aftur allar
slíkar tilraunir eins og
nó hefur verið gert.
Ekki er nóg með það. I
leiðinni var kartöflu-
skattinum komið fyrir
kattamef.“
hverra núverandi framleiðenda um
framleiðslustjómun ekki marktæk-
ar og forkastanlegar.
Annað kom fram í máli land-
búnaðarráðherra, sem er sérstak-
lega gagnrýnivert. Hann leyfði sér
að segja, að tilgangur framleiðsiu-
stjómunar væri að gera framleiðsl-
una hagkvæmari. Þetta em
gatslitin rök, sem hljóta að vekja
upp almenna tortryggni gagnvart
meðferð ráðherrans á máleftium
landbúnaðar í heild sinni og um
leið á málum, sem varða almenning
í þessu landi svo mikið í ljósi þess,
að innflutningsbann ríkir á öllum
búQárafurðum.
Ráðherrann vitnaði í kvótakerfi
í sjávarútvegi máli sínu til stuðn-
ings, en allir sæmilega upplýstir
íslendingar vita það, að kvótakerfí
í sjávarútvegi er fyrst og fremst til
þess að vemda takmarkaða nátt-
úmauðlind. ÖU samlíking við
sjávarútveg er þess vegna algjör-
lega út í hött.
Málflutningur for-
manns Sambands
eggj aframleiðenda
Jón Gíslason, formaður Sam-
bands eggjaframleiðenda, svaraði
spurningum fréttamanns hljóðvarps
í hádegisútvarpi þann 6.12. sl. Hann
talaði um nauðsyn þess, að sett
yrði framleiðslustjómun á eggja-
framleiðslu. Mælti hann með því,
að framleiðendur fengju tiltekinn
kvóta af fóðri með lægra kjamfóð-
urgjaldi, sem síðan hækkaði, ef
menn fæm upp fyrir kvótann. Hér
er algjörlega um óviðsættanlegan
málflutning að ræða. Einhliða verð-
stýring á eggjaneyslu af hálfu
tiltekins hóps framleiðenda er hrein
kúgun á markaðslögmálum og mis-
virðing á neytendarétti. Ef stjóma
á tiltekinni framleiðslu verða menn
að vera sammála um markmiðin
með stjómuninni, en það er ekki
fyrir hendi. Hitt er líka afleitt, að
talsmaður framleiðenda skuli láta
sér detta það í hug að gera slíkt
að tillögu sinni frammi fyrir alþjóð.
Að talsmenn hefðbundins land-
búnaðar geri það er ekkert nýtt,
en markmið þeirra em augljós.
Svqna málflutningur bendir til þess,
að framleiðendur fuglaafurða geri
of mikið af því að stússa á fundum
utan f landbúnaðarmaskínunni, sem
hugsar og vinnur í Sóvétstfl, í stað
þess að sinna röddum og óskum
neytenda. Þeir ættu að fara á nám-
skeið hjá Félagi íslenskra iðnrek-
enda til andlegrar endurhæfingar
og jafnvel sækja þar um aðild.
Nokkrar ábendingar
Það er sennilega flestum ljóst
nú, að tilraunir til framleiðslustjóm-
unar á fuglaafurðum em sennilega
alveg úr sögunni. Neytendasamtök-
in gripu inn í þetta mál nú á réttum
tíma og skyndilega varð samhljóm-
ur um algjöra andstöðu við ráða-
bmgg, sem hafði verið í gangi um
sinn. Framleiðnisjóður landbúnað-
arins er meira að segja notaður til
þess að setja skilyrði fyrir kaupum
Iseggs á Holtabúinu, sem fela í sér
grófa tilraun til þess að koma á
framleiðslustjómun. Neytendasam-
tökin íhuga nú kæm á hendur
Framleiðnisjóði vegna málsins, en
sjóðurinn hefur farið langt út fyrir
sitt verksvið. Andstaða við umrædd
áform er orðin það mikil, að senni-
lega er unnt hvenær sem er að
bijóta á bak aftur allar slíkar til-
raunir eins og nú hefur verið gert.
Ekki er nóg með það. í leiðinni var
kartöfluskattinum komið fyrir katt-
amef, en Neytendasamtökin hafa
barist gegn honum af alefli og sýnt
fram á, hvemig landbúnaðarráð-
herra misnotaði vald sitt í því
sambandi og stuðlaði þannig að
óeðlilega háu kartöfluverði í
landinu. Með samspili á milli íjöl-
miðla, stjómmálamanna, aðila
vinnumarkaðarins og Neytenda-
samtakanna hafa fundist nýjar
aðferðir til að stöðva framrás land-
búnaðarkerfísins. Næst er að fá
búvömlöggjöfínni breytt í þá vem,
að hún innihaldi yfírlýsingar í formi
markmiða um rétt neytenda á Is-
landi til þess að fá að njóta búvara
á sem lægstu verði og á sambæri-
legan hátt og gengur og gerist í
okkar heimshluta. Auk þess er
bæði rétt og nauðsynlegt að tak-
marka vald landbúnaðarráðherra til
framleiðslustjómunar og skattlagn-
ingar á kjamfóðri svo eitthvað sé
nefnt.
Þessi saga minnir á framrás
Tyrkja í Evrópu undir stjóm Kara
Mustafa. Tyrkir höfðu verið mjög
sigursælir og allir Evrópubúar ótt-
uðust hundtyrkjann alveg ógurlega.
Þeir teygðu sig of langt og vom
sigraðir og stöðvaðir endanlega við
Vín árið 1683. Eftir það hefur Evr-
ópa fengið að vera að mestu í friði
fyrir þeim.
Höfundur er formsður landbúnað-
amefndar Neytendaaamtakanna.
Gullsmiðjan Pýrít sem opnuð hefur verið í Hlaðvarpanum.
Ný gullsmiðja
GULLSMIÐJAN Pýrít hefur nýlega tekið til starfa í Hlaðvarpan-
um Vesturgötu 3. Þar eru til sýnis og sölu handsmíðaðir skart-
gripir eftir Önnu Maríu Sveinbjömsdóttur gullsmið.
Anna María lærði gullsmíði hjá Jóhannesi Leifssyni gullsmið og
hefur einnig lokið námi í Gullsmíðaháskólanum í Kaupmannahöfn. Þar
tók hún þátt í nokkmm sýningum, auk þess sem hún hlaut kunsthand-
værkerprisen fyrir hönnun á beltisspennum. Gullsmiðjan Pýrít er opin
virka daga kl. 09.00-18.00.
Commodore
FER SIGURFOR
UM ALLAN HEIM
Yfir 6.000.000 eintaka seldar
Heimilistölvan sívinsæla fæst nú í nýjum
-----búningÍ7-og-jafn4jölhæf~sem^fyrF-
GLÆSILEG JÓLAGJÖF
-------------------Á GÓÐU VERÐI