Morgunblaðið - 28.10.1987, Blaðsíða 1

64 SIÐUR B

11
STOFNAÐ 1913
244. tbl. 75. árg.
MIÐVIKUDAGUR 28. OKTÓBER 1987
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Norska leyniþjónustan:
Sovétmeiin eflast
á Norðurhöfum
Frá Jan-Erik Laure, fréttaritara Morjfunblaðsins i Ósló.
Nýlega hefur nýrrar sov-
éskrar eftirlitsflugvélar orðið
vart á Norðurhöfum. Flugvélin,
sem sérfræðingar Atlantshafs-
bandalagsins nefna Mainstay,
gegnir einnig hlutverki fjjúgandi
stjómstöðvar og te\ja sérfræð-
ingar, að við að taka hana í
notkun, hafi hemaðarstaða Sov-
étríkjanna á norðurslóðum eflst
til muna. Kom þetta fram i
Suður-Kórea:
Þjóðarat-
kvæði um nýja
stjórnarskrá
Seoul, Reuter.
í GÆR fór fram þjóðaratkvæða-
greiðsla í Suður-Kóreu um nýja
stjórnarskrá landsins. Kjörsókn
var um 75% og fóru kosningarnar
friðsamlega fram. Úrslit verða
ekki gerð kunn fyrr en f dag, en
talið er að stjómarskráin verði
samþykkt með yfirgnæfandi
meirihluta atkvæða.
Hin nýja stjómarskrá miðar að því
að gera stjómarfar miklum mun Iýð-
ræðislegra en verið hefur og sigldi
hún í kjölfar þeirrar ókyrrðar, sem
var í landinu ( sumar.
Verði stjómarskráin samþykkt,
eins og flest bendir til, verður þetta
tíunda stjóraarskrá landsins á aðeins
40 árum. Þessi er þó óvenjuleg að
því leyti að hún var samin í samein-
ingu af stjóminni og stjómarand-
stöðunni.
Kjörsókn var nokkm dræmari en
yfírleitt er í Suður-Kóreu og er talið
að menn hafí verið svo vissir um
samþykkt stjómarskrárinnar að
margir hafi setið heima. Athygli
vakti að stjómarandstöðuleiðtogan-
um Kim Dae Jung var snúið frá
kjörstað þar sem hann var ekki með
nafnskírteini á sér. Eftir nokkurt
þref fór hann og flölmennt fylgdarlið
heim og sótti það. Fékk hann þá að
kjósa.
skýrslu norsku leyniþjónustunn-
ar um hemaðarhlutföll á norður-
hjara Evrópu.
í skýrslunni kom fram að tilkoma
þessarar nýju flugvélar væri þó
ekki hið eina, sem orðið hefði til
þess að styrkja vígstöðu Sovétríkj-
anna. Samkvæmt henni verða
herskip Rauða flotans sífellt stærri
og fullkomnari, vopnabúnaði her-
flugvéla hefur fleygt fram í takt
við rafeindatækni og síðast en ekki
síst hafa hljóðlátir kafbátar Sovét-
manna gert Norska hemum og
bandamönnum þeirra í NATO eftir-
lits- og vamarstörf mun erfíðari.
Hið síðastnefnda má sérstaklega
rekja til ólöglegrar sölu á tölvum
og öðmm hátæknibúnaði til Sov-
étríkjanna, en sem kunnugt er
gerðu norska vopnaverksmiðjan
Kongsberg, sem er í eigu ríkisins,
og japanska fyrirtækið Toshiba sig
sek um slíkt.
Skýrslan hefur að vonum vakið
áhyggjur norskra embættismanna,
en þrátt fyrir að hún hafí átt að
fara leynt birti blaðið Aftenposten
ýtarlegan útdrátt úr henni.
Yfírmaður norsku leyniþjón-
ustunnar, Egil Eikanger, sagði að
upplýsingar Norðmanna um vopna-
búnað Sovétríkjanna og liðssafnað
væru góðar, en bætti við: „Hvað
þeir ætlast fyrir höfum við hins
vegar ekki hugmjmd um.“
Reuter
Utanriklsráðherrar ttalíu, Frakklands og Bretlands ræða saman á fundi Vestur-Evrópusambandsins;
þeir Giulio Andreotti, Jean Bernand Raimond og Sir Geoffrey Howe.
V estur-Evrópusambandið:
Kjarnorkuvopn verði
áfram í Vestur-Evrópu
Haae. Reuter. "
Haag, Reuter.
í GÆR samþykkti Vestur-Evrópusambandið (WEU) yfirlýsingu um
öryggismál, hina fyrstu i 30 ár. Þar var áliersla lögð á kjaraorkufæl-
ingu, frekari afvopnun og betri samskipti austurs og vesturs
I á
ályktuninni, sem samþykkt var
af utanríkis- og vamarmálaráðherr-
um aðildarríkjanna, er áhersla lögð
á að tryggja verði öiyggi Evrópu
með bæði hefðbundnum vopnum og
kjamavopnum. Sagt er að álfan verði
áfram að njóta kjamorkufælingar
Bandaríkjanna, en ennfremur ítrekað
að kjamorkuherafli Bretlands og
Frakklands efli fælingarmátt og ör-
yggi Evrópu. Hins vegar var ekkert
um það sagt hvort kjamavopn Bret-
lands og Frakklands yrðu notuð til
vamar öðmm þjóðum.
Ályktunin siglir í kjölfar áhyggna
um að hugsanlegur afvopnunar-
samningur Bandarfkjanna og Sov-
étríkjanna kunni að draga úr
hemaðarhlutverki Bandaríkjanna í
Evrópu og um leið veikja vamir
hennar.
Vestur-Evrópusambandið var
stofíiað árið 1954, en var eflt til
muna 1984 til þess að ræða um ör-
yggis- og vamarmál, þar sem
Evrópubandalagið hefur slíkt ekki á
verksviði sínu.
Shevardnadze til Washington:
Skyudiför til undirbúii-
ings leiðtogafundar
Washington, Reuter.
Edvard Shevardnadze, utanrik- | til þess að halda áfram afvopnun- I Washington skýrðu frá í gær. I kvaddi bandariska sendiherrann
isráðherra Sovétríkjanna, mun arviðræðum, að því er ónafn- Shevardnadze mun hafa óskað í Moskvu, Jack Matlock, á sinn
halda til Washington á föstudag I greindir embættismenn i | eftir fundi þessum þegar hann I fund i gær. Þessa heimsókn ber
upp viku eftir að George Shultz,
Verðbréf hækka aft-
ur í verði þó hægt miði
Xl/ii.r Vnt.Ir.kr%f^> Þrkittn*.
New York-borg-, Reuter.
Verðbréfamarkaðurinn í Wall Street tók
á ný við sér í gær og hækkaði Dow Jones-
hlutabréfavísitalan um 52 stig. Það er um
'h af þvi sem hún féll á mánudag. Helst er
talið að fjörleg viðskipti á öðrum verð-
bréfamörkuðum og tilkynning tölvurisans
IBM um að fyrirtækið hygðist kaupa eins
milljarðs dala virði af eigin hlutabréfum
hafi valdið þessari síðustu uppsveiflu, en
sem kunnugt er hafa verðbréfaviðskipti
verið mjög upp og ofan frá i siðustu viku,
en þá féllu verðbréf í verði svo um munaði.
Ronald Reagan, Bandaríkjaforseti, sagði að
hræringar á verðbréfamarkaðnum ættu að vera
mönnum þörf áminning um fallvaltleik efna-
hagslífsins, en embættismenn hans hófu
viðræður við leiðtoga þingsins um leiðir til þess
að skera niður 147 milljarða dala fjárlagahalla
Bandaríkjanna.
í gær tóku verðbréfaviðskipti mikinn kipp
og áður en varði hafði Dow Jones-vísitalan
hækkað um 90 stig. Adam var þó ekki lengi í
Paradís því hún lækkaði snarlega aftur um rúm
60 stig, en áður en kauphöllinni var lokað reynd-
ist hækkunin nema 52 stigum.
Bjartsýni vakti er tölvufyrirtækið IBM til-
kynnti að það hygðist kaupa eigin hlutabréf
fyrir einn milljarð dala. Að undanfömu hafa
mörg stórfyrirtæki keypt hlutafé í sjálfum sér
meðan þau era ódýr og telja sumir að stjóm-
völd hafí hvatt til þess í því skyni að auka
tiltrú manna á markaðnum.
Reuter
Á Bretlandi var ákvörðun um að sejja hlutabréf
i olíufyrirtækinu BP frestað i tvo daga til þess
að auka ekki á spennu á verðbréfamarkaðnum.
Hér veltir breskur kaupahéðinn málum fyrir
sér og sýpur á Bollinger-kampavini.
hinn bandariski starfsbróðir
hans, var á ferð i Moskvu.
Talið er að í dag murti verða til-
kynnt um fyrirhugaða heimsókn í
höfuðborgum risaveldanna. Sumir
stjómmálaskýrendur telja að Sovét-
menn hafi skipt um skoðun frá því
sem áður var og séu nú tilbúnir til
leiðtogafundar rfkjanna og vilji velja
honum dagsetningu. Einn embættis-
mannanna, sem greindi frá heim-
sókn Shevardnadzes, varaði þó við
of mikilli bjartsýni í þá veru og sagði
að alls væri óvíst hvað Sovétmenn
hefðu nú í pokahominu.
í gær sagði Alexander Belonogov,
fulltrúi Sovétríkjanna hjá Samein-
uðu þjóðunum, á blaðamannafundi
í New York-borg að Kremlarbændur
væm fúsir til þess að sækja leið-
togafund f Washington á þessu ári.
„Þrátt fyrir að næsta leiðtogafundi
hafi enn ekki verið ákveðin stund,
er möguleikinn fyrir því að hann sé
haldinn á þessu ári enn fyrir hendi.“
Sjá forystugrein á miðopnu.