Morgunblaðið - 06.12.1990, Blaðsíða 9

9

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. DESEMBER 1990
Nýkomið frá

Berwin 1 1 '
Enskir, léttir df.i
alullarfrakkar liMÍ
Hattar
Treflar
Hanskar
Peysur
Skyrtur IÉ
Sloppar
Inniskór
Ath.: Greitt er fyrir viðskiptovini
í b'tfreiðogeymslu, Vesturgötu 7

[cnfipnaa m m
Aðalstræti 2
Gjörbreyttar
þjóðfélagsað-
stæður
Kristín Eimirsdóttir,
Anna Ólafsdóttir Bjöms-
son, Málmfríður Signrð-
ardóttir og Þórliildur
Þorleifsdóttir liafa lagt
fram á Alþhigi frumvarp
til stjórnskipunarlaga,
þess efnis, að 28. grein
stjórnarskrárinnar, sem
kveður á um rétt rikis-
stjóma tíl að gefa út
bráðabirgðalög, skuli
niður falla. í greinargerð
segir m.a.:
„Þegar ákvæðið um
útgáfu bráðabirgðalaga
var sett inn í stjóraarskrá
[1874] vom aðstæður í
íslenzku þjóðfélagi tals-
vert frábmgðnar því sem
nú er. Alþingi kom sam-
an tíl fundar annað hvert
ár, í upphafi aðeins að
sumri tíl. Samgöngur
vom með allt öðrum
hætti og alþingismenn
höfðu þingmennsku ekki
að aðalstarfi. Það þótti
nauðsynlegt, þótt um-
deilt væri, að setja eins
konar neyðarréttar-
ákvæði í stjórnarskrána
þannig að konungur og
ríkisstjóm gætu gripið til
bráðabirgðalaga ef sér-
lega mikið lægi við. Orð-
in „þegar brýna nauðsyn
ber til“ em sett til árétt-
ingar því að ckki megi
fara fijálslega með þessa
hcimild. Því miður hefur
reynslan sýnt að túlkun
þessara orða hefur verið
mjög fijálsleg. Virðist í
mörgum tilvikum sem
nauðsyn fyrir útgáfu
bráðabirgðalaga hafi
ekki verið mjög brýn.
Fjöldi bráðabirgðalaga
hérlendis verður að telj-
ast óeðlilegur, en frá
stofnun lýðveldisins
[1944] hafa verið gefin
út tæplega 260 bráða-
birgðalög."
Auðvelt að
kalla þing-
heim til starfa
Kristín Einarsdóttir
Kristín Einarsdóttir
sagði í framsögu, að nú
til dags sætí Alþingi mik-
inn Iduta hvers árs, þing-
mennska væri orðin aðal-
starf og samgöngur allt
aðrar og greiðari en
fyrmm. Auðgert væri að
kalla Alþingi saman með
rnjög skömmum fyrir-
vara til þess að fjalla um
málefni sem þola enga
bið. „Heimild stjómar-
skrárinnar til útgáfu
bráðabirgðalaga er því
ekki nauðsyn lengur.“
Orðrétt sagði Kristín:
„í Danmörku og Nor-
egi er útgáfa bráða-
birgðalaga heimiluð, en
ekki er hcimild til útgáfu
bráðabirgðalaga í stjórn-
arskrám Svíþjóðar og
Finnlands. I Daiunörku
er heimildin bundm því
skilyrði að ekki sé umit
að kalla þingið saman.
Danir haJfa því mun
þrengri skilyrði fyrir
Olafur G. Einarsson
útgáfu bráðabirgðalaga.
Telja verður að við Is-
lendingar getum vel
fylgt fordæmi Finna og
Svía. Ef ókleift er af ein-
hveijum ástæðum, t.d. af
völdum náttúmhamfara
eða styrjalda, að kalla
Alþingi saman em til
ýmis neyðarréttarsjónar-
mið í stjómskipunarrétti
sem unnt er og eðlilegt
að styðjast við ...
Ákvæði 28. greinar
stj ó rmtrs krárhmar hefur
fleiri galla en kostí og er
í raun hættulegt Iýðræð-
inu. Stjómvöldum er í
lófa lagið að beita ólýð-
ræðislegum vinnubrögð-
um og skipa málefnum
með lögum án atbeina
Alþingis ef þau telja það
henta. Þetta ákvæði ber
því að nenta úr stjómar-
skrámii nú þegar því það
' felur ekki í sér það ör-
Heimild til útgáfu bráða-
birgðalaga felld niður?
Morgunblaðið hefur ítrekað lýst þeirri
skoðun í forystugreinum - síðast fyrir
fáum dögum - að afnema eigi rétt ríkis-
stjórna til útgáfu bráðabirgðalaga. Hins
vegar var hvatning til þingmanna um að
leggja fram tillögu um slíkt, sem fram
kom í forystugrein í fyrradag nokkuð
síðbúin. Frumvarp til stjórnskipunarlaga
[breytinga á stjórnarskrá] um þetta efni
liggur nefnilega fyrir Alþingi nú þegar,
flutt af fjórum þingmönnum Samtaka um
kvennalista.
yggi sem því var upphaf-
lega ætlað að veita.“
A
Akvæði sem
ber að fella
niður
Ólafur G. Emarsson,
formaður þingflokks
sjálfstæðismanna, sagði
frumvörp bæði um
þrengingu og niðurfell-
ingu útgáfuréttar bráða-
birgðalaga ekki ný af
nálinni. Fmmvarp tíl
þrengingar þessa réttar
hafi síðast veriö til um-
fjöllunar á sl. ári. Orðrétt
sagði Ólafur:
„Þingmenn hafa
gjarnan gagnrýnt yfir-
gang framkvæmdavalds-
his ehis og það heitir og
oftast er sú gagnrýni á
rökum reist. En þeir eiga
liins vegar við sjálfa sig
að eiga og sjálfa sig að
sakast ... Það er á valdi
þingsins hvaða hcimildir
það veitir framkvæmda-
valdinu. Þær heimUdir
em alltof rúmar í dag.
Löggjafarvaldið á aldrei
að framselja. Það hefur
hins vegar verið gert, en
þær heimildir ber að af-
nema ..."
Síðar í ræðu sinni
sagði Ólafur:
„Raunveruléga em
skUyrðin í dönsku lögun-
mn enn þá þrengri [en
fram kemur í greinar-
gerð með fmmvarpi
Kvemialistans] vegna
þess að það er t.d. alls
ekki heimUt í dönsku lög-
unum að gefa út bráða-
birgðalög sem varða
skattamál að einu eða
neinu leytí. Það er algjör-
lega bannað ...
Það er auðvitað algjört
lágmark að þrengja þetta
svo, ef það á að vera með
nokkra heimUd, sem ég
er sem sagt andvígur.
Eg lýsi þess vegna yfir
fullum stuðnhigi við
þetta frumvarp."
Fróðlegl verður að sjá
hveija meðferð þetta
fmmvarp fær á Alþingi
nú.
Ú r s 1 i t
/
1
fjölskylduleik Kaupþings
Til hamingju.
Alls bárust Kaupþingi 3.179 lausnir á
myndagátunni í Fjölskylduleiknum. Dregið var úr
réttum lausnum og urðu niðurstöður þær:
1. verðlaun, Einingabréf að verðmæti kr. 50.000, hlaut
Ester Ólafsdóttir, Austurströnd 12, Seltjarnamesi.
2. verðlaun, Einingabréf að verðmæti kr. 20.000, hlaut
Kristján Þór Jónsson, Karfavogi 31, Reykjavík.
3. verðlaun, Einingabréf að verðmæti kr. 5.000, hlaut
Ósk Jóhannesdóttir, Heiðarbraut 1E, Keflavík.
Rétt lausn er:
Einingabréf eru örugg
og arðbær sparnaðarleið*
I Sölugengi verðbréfa 6. desember 199o‘^" í
| Einingabréf 1 5,200
Einingabréf 2 2,819
n Einingabréf 3 3,421
1 Skammtímabréf 1)748
■ Auðlindarbréf 1:011 J